Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımına İlişkin Fen Eğitimi Alanında Yapılan Bilimsel Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 151 - 164, 26.06.2020

Fatih Serdar Yıldırım , Serkan Say

https://doi.org/10.38015/sbyy.750758

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, ülkemizde fen eğitiminde probleme dayalı öğrenmeyi konu alarak yapılan çalışmaları belirlemek amacıyla bir meta-analiz çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma için 2010-2020 yılları arasında, Probleme Dayalı Öğrenme (PDÖ) yaklaşımında fen eğitimi alanında yayınlanmış çalışmalar belirlenen kriterler doğrultusunda incelemeye alınmıştır. Bu çalışma kapsamında incelenen tüm yayınlar; yayın türü, seçilen örneklem grubu, araştırma yöntemi, ele alınan ünite ve konu, araştırmada tercih edilen veri toplama araçları ve yayın yılı gibi kriterlere göre değerlendirilmiştir. Çalışmada probleme dayalı öğrenme yaklaşımında 40 yüksek lisans tezi,15 doktora tezi ve 29 makale bu incelemeye dahil edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesiyle veriler toplanmıştır. Verilerin analizi için betimsel analiz kullanılarak yüzde, frekans hesaplamaları yardımı ile analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda; probleme dayalı öğrenme ile ilgili yapılan yayınlarda en çok tercih edilen yöntemin nicel araştırma olduğu, yayın türü çeşidi olarak en fazla yüksek lisans tezleri ardından makale çalışmalarının yapıldığı en az ise doktora tezlerinin yürütüldüğü tespit edilmiştir. PDÖ çalışmalarında çalışma grubu olarak ortaokul öğrencilerinin ardından lisans eğitimi alan öğrencilerle araştırmaların yürütüldüğü belirlenmiştir. Ölçme aracı olarak ise başarı testi ve tutum ölçeğinin daha yoğun kullanıldığı ancak farklı birçok veri toplama aracının tercih edildiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Probleme dayalı öğrenme, fen eğitimi, eğitim yaklaşımları

Kaynakça

• Aysu, G. Probleme dayalı öğrenme tabanlı stem uygulamalarının öğrencı̇lerı̇n akademı̇k başarılarına ve öğrendı̇klerı̇ bı̇lgı̇lerı̇n kalıcılığına etkı̇sı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. Niğde:Ömer Halis Demir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi ,2019.
• Barrows, H.S. (1996). Problem-based learning in medicine and beyond: A brief overview. New Directions for Teaching and Learning, 68, 3-11.
• Çiftçi, S., Meydan, A., Ektem, I. S. (2005), Sosyal bilgiler öğretiminde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmanın öğrencilerin başarısına ve tutumlarına etkisi. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/476 adresinden 10 Nisan 2020 tarihinde alınmıştır.
• Çiltaş, A., Güler, G., & Sözbilir, M. (2012). Mathematics education research in Turkey: A content analysis study. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 574-578.
• Gülbahar, Y. & Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 42(2), 93-111
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M., & Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in Turkey: A content analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 455-459. Kaptan, F., ve Korkmaz, H. (2001). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşım. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 20,191-192
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. (10. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kılınç, A. (2007). Probleme dayalı öğrenme. Kastamonu Eğitim Dergisi. 15 (2), 561- 578
• Koyuncu, M. S., Şata, M., Karakaya, İ. (2018). Eğitimde ölçme ve değerlendirme kongrelerinde sunulan bildirilerin doküman analizi yöntemi ile incelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 9(2), 216-238.
• Lehtinen, E. (2002). Developing models for distributed problem-based learning: theoretical and methodological reflection. Distance Education, 23 (1), 109-117. Saban, A. (2004). Öğrenme-öğretme süreci. yeni teori ve yaklaşımlar. Üçüncü Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi
• Sert, G., Kurtoğlu, M., Akıncı, A. ve Seferoğlu, S. S. (2012). Öğretmenlerin teknoloji kullanma durumlarını inceleyen araştırmalara bir bakış: bir içerik analizi çalışması, Akademik Bilişim, 1-3 Şubat 2012, Uşak Üniversitesi, Uşak.
• Söyleyici ,H. Probleme dayalı öğrenmenı̇n ortaokul öğrencı̇lerı̇nı̇n bı̇lı̇msel süreç becerı̇lerı̇ne, tutumlarına ve başarılarına etkı̇sı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇: Işık Ünı̇tesı̇ Örneği. Edirne:Trakya Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi,2018.
• Sözbilir, M. & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, Special Issue, 1-22, http://www.usca.edu/essays/specialedition/ MSozbilirandHulyaKutu.pdf adresinden 20 Nisan 2020 tarinde alınmıştır.
• Şahin, A. (2011). Genel fizik laboratuvar dersinde basit elektrik devreleri konusunun öğretilmesinde probleme dayalı öğrenme (pdö) yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Şendağ, Serkan. (2008). Çevrimiçi probleme dayalı öğrenmenin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerilerine ve akademik başarılarına etkisi. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Temel, S., Şen, Ş., Yılmaz, A. (2014). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme ile ilgili yapılan çalışmalara ilişkin bir içerik analizi: türkiye örneği. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (2), 565-580.
• Ulutaş, F., ve Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. İlköğretim Online, 7(3), 614-626.
• Uluyol, Ç. (2009). Problem temelli öğrenmenin öğrenci başarısına etkisi ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (1), 19-36.
• Yavuz, G., Yavuz, S. (2017). Fen eğitiminde proje tabanlı öğretimle ilgili tezlerin içerik analizi: türkiye örneği (2002-2014). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 43, 255-282.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Walcott, H. F. (1994). Transforming Qualitative Data: Description, Analysis and Interpretation. London: SAGE Publications.