Aileye Yönelik Sosyal Politikaların Süreç Analizi Yoluyla İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 170 - 184, 29.12.2022

Münire Akyüz , Fatih Altun

Öz

Ortaya çıktığı döneme ilişkin kesin bilgilere sahip olunmamasına karşın; ilahi metinlerin birçoğunda insanlığın var olduğu ilk andan itibaren mevcut olduğu belirtilen aile kurumu, kültürün kuşaklar arası aktarımını sağlama ve toplumun temel birimi olma gibi niteliklere sahiptir. Söz konusu bu niteliklerinden hareketle, tarih boyunca sayısız dönüşüm geçiren ve bugün de çağın getirilerine paralel olarak günden güne değişen aile, sosyal politikaların üretilmesinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu çalışmada aile kurumunun tarihsel süreçte yaşadığı dönüşümler, dört ayrı dönemde ele alınarak incelenmiştir. Bunlar; İlkel Dönemde Aile, Yerleşik Yaşam Döneminde Aile, Endüstri Toplumunda Aile ve Modern Toplumda Aile şeklindedir. Bu doğrultuda bu çalışmada aile kurumunun modernleşmesi ile sosyal politikaların rasyonelleşmesi arasındaki ilişkinin nasıl ve hangi koşullarda ortaya çıktığı sorusuna yanıt aranmıştır. Bu sorgulama neticesinde ise; çalışmada sunulan teorik çerçeve test edilmeye çalışılmıştır. Söz konusu ilişkinin nasıl ve hangi koşullarda gerçekleştiği sorularına cevap verilmesi ise; sosyal politika bağlamında analiz edilmiştir. Teorik çerçevenin test edilmesi işlemi için nitel araştırma yöntemlerinden faydalanılmıştır. Bu bağlamda nitel araştırma desenleri arasından vaka analizi tercih edilmiştir. Bu çerçevede kesitsel vakalar ve alt vakalar tanımlanmıştır. Verilerin toplanmasında ise doküman incelemesi tercih edilmiş olup söz konusu dokümanlardan toplanan veriler süreç analizi yöntemiyle tahlil edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Dönüşüm, Ailenin Dönüşümü, Aile Sosyal Politikası

Examining Social Policies for Family Using Process Tracing

Öz

Although there is no precise information about the period in which it emerged; The family institution, which is stated in many divine texts to have existed since the first moment of humanity, has qualities such as ensuring the transfer of culture between generations and being the basic unit of society. Based on these qualities in question, the family, which has undergone numerous transformations throughout history and is changing day by day in line with the returns of the age, has a significant impact on the production of social policies. In this study, the transformations of the family institution in the historical process were examined by considering them in four different periods. These; Family in Primitive Period, Family in Settlement Period, Family in Industrial Society and Family in Modern Society. In this direction, in this study, an answer was sought to the question of how and under what conditions the relationship between the modernization of the family institution and the rationalization of social policies emerged. As a result of this inquiry; The theoretical framework presented in the study has been tried to be tested. As a result of this inquiry; The theoretical framework presented in the study has been tried to be tested. Answering the questions of how and under what conditions the said relationship takes place; analyzed in the context of social policy. Qualitative research methods were used to test the theoretical framework. In this context, case analysis was preferred among the qualitative research designs. In this framework, cross-sectional cases and sub-cases are defined. In the collection of data, document analysis was preferred and the data collected from the said documents were analyzed by the process analysis method.

Anahtar Kelimeler

Social transformation, Family transformation, Family social policy

Kaynakça

• Aca, Z. (2018). Türkiye’de Kamusal Sosyal Yardımların Yapabilirlik Yaklaşımı Çerçevesinde Etkinliği Analizi: Bursa Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Alp, A. (2007). Yeni Çalışma Biçimleri ve Değişen Aile Yapısı Bağlamında Çalışan Kadınlar. Yayımlanmamış Tezsiz Yüksek Lisans Projesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir.
• Arat, N. (1986). Kadın Sorunu. İstanbul: Say Yayınları.
• Arıkan, Ç. (2005). Türkiye’de Aile Politikası Uygulamalarına İlişkin Genel Bir Değerlendirme. Aile Danışmanlığı El Kitabı içinde (s. 117-123). Ankara: SHÇEK Genel Müdürlüğü ve Hacettepe Üniversitesi Aile Hizmetleri Araştırma Uygulama Merkezi (AHUM) Ortak Yayını.
• Barker, R. L. (2013). The Social Work Dictionary. (6th Edition). Washington DC, USA: NASW Press.
• Baş, H. (2017). Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Aileye Yönelik Sosyal Politikaları Üzerinden Bir Değerlendirme. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 165-196.
• Bayer, A. (2020). Modernleşme Sürecinde Aile: Değişen Annelik ve Babalık. Tevilat, 1(1), 35-60.
• Buğra, A. (2008). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Buz, S. (2003). Aile Politikalarına Mülteciler Boyutunda Bir Bakış. Aile ve Toplum, 5(2), 1-7.
• Can, İ. (2019). Ailenin Tarihsel Gelişimi: Dünü, Bugünü ve Yarını. M. Aydın (Ed.), Sistematik Aile Sosyolojisi içinde (s. 65-91). Konya: Çizgi Kitabevi.
• Canatan, K. ve Yıldırım, E. (2018). Aile Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap.
• Çapcıoğlu, İ. (2018). Sekülerleşen Toplumda Bireyselleşen Aile. TurkishStudies, 13(2), 19-34.
• Çiçek, B. (2022). Türkiye’de 1980 Sonrası Sosyal Politikaların Aile Üzerindeki Etkisi. Toplumsal Değişim, 4(1), 6-27.
• Çiçek, Ş. E. (2012). Türkiye’de Belediyelerin Sosyal Hizmet ve Sosyal Yardım Politikaları: Batı Akdeniz Örneği. Ankara: TBB Yayınları.
• Dal, S. (2017). Sosyal Politikanın Dönüşümünü Küreselleşme Üzerinden Anlamak. Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi,1(1), 4-18.
• Delican, M. (1998). Aile, Ekonomi ve Sosyal Politika. M. Delican, Ü. Çağlar, A. Esen, V. Seviğ, S. Kurtulmuş, R. Seymen (Ed.), Ekonomik Hesaplamalarda Birim Olarak Aile içinde (s. 1-26). Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.