Tasarım Nesnesi Olarak Çağdaş Mimarlık Monografileri

Yıl 2019, , 88 - 109, 30.06.2019

Deniz Balık Lökçe

https://doi.org/10.21602/sduarte.535655

Öz

Monografi,
mimarları ve ürünlerini dünya çapında tanıtan önemli reklam ve gösteri
araçlarından biri olmakla birlikte, bilgi ve söylem üreten toplumsal ve
kültürel katalizör görevini de üstlenir. Ancak, mimarlık alanındaki basılı
yayınlar, kuramsal açıdan tartışılan ve sorunsallaştırılan bir konu olmaktan
uzaktır. Bu makalenin izleği, monografi türünün grafik, içeriksel ve biçimsel
boyutlarıdır. Literatür aracılığıyla, kuramsal analiz ve yoruma dayalı nitel
araştırma yöntemi kullanılarak Hollandalı çağdaş mimarlık ofisi MVRDV’nin ilk
ve son monografilerinin eleştirisi yapılmaktadır. MVRDV’nin örnek olarak
seçilmesinin nedeni, monografilerinin, yirminci yüzyıldan beri süregelen mimarı
tanıtma, reklamını yapma ve çalışmalarının arşivini oluşturma yaklaşımından,
biçim, içerik, mecra ve tür açısından kopmasıdır. Farmax: Excursions on Density (1998) ve MVRDV Buildings (2013
ve 2015) adlı bu monografiler, hem tasarım nesnesi hem de söylem mecrasıdır. Heterojen,
çoğulcu ve katılımcı yöntemleriyle, mimari ürünlerin kronolojik bir kaydı
değil, analiz, veri ve yaşantının uzantısıdırlar. Makale, bu monografileri,
mimarlığın metinsel ve görsel mekanını sürekli yıkıp yeniden kurma
potansiyelleri üzerinden inceler.

Anahtar Kelimeler

Mimarlık Monografisi, Mimarlık Medyası, MVRDV, Yazar, Görsel İmge

Contemporary Architecture Monographs As Design Objects

Öz

Monograph is an essential form in the worldwide
circulation of architects for self-promotion, self-display, and archiving,
besides acting as a social and cultural catalyst that produces knowledge and
discourse. The issue still remains undertheorised with only a few literature
posing critical questions. This paper traces graphical, contextual, and formal
dimensions of monograph. Using narrative qualitative research method, it
analyses the first and the last monographs of the contemporary Dutch
architectural office MVRDV. This office was chosen due to its radical break
from the conventional praxis of monographs, which has been established since
the twentieth century, in terms of form, content, medium, and genre. With their
heterogeneous, pluralistic, and participatory approach, MVRDV’s monographs do
not emerge as a chronological record of architectural works, but as an
extension of analysis, data, life, and experience. Being design objects and
discursive mediums, they continuously deconstruct and reconstruct textual and
visual spaces of architecture.

Anahtar Kelimeler

Architectural Media, Architectural Monograph, Author, Visual Image

Kaynakça

• Barthes, R. (1977). “The Death of the Author”, Image – Music – Text, der. ve çev. Stephen Heath, Londra: Fontana Press, s. 142-148.
• Benjamin, W. (1970). “Author as Producer”, New Left Review, Sayı 62(1), s. 83-96.
• Betsky, A. (2003). “MVRDV: The Matrix Project”, Reading MVRDV, der. Véronique Patteeuw, Rotterdam: Nai010 Publishers, s. 10-23.
• Colomina, B. (1988). “Introduction: On Architecture, Production and Reproduction”, Architectureproduction, der. Beatriz Colomina, New York, NY: Princeton Architectural Press, s. 6-23.
• Colomina, B. (2008). “Media as Modern Architecture”, Architecture Between Spectacle and Use, der. Anthony Vidler, New Haven, CT: Yale University Press, s. 58-73.
• Croset, P.-A. (1988). “The Narration of Architecture”, Architectureproduction, der. Beatriz Colomina, New York, NY: Princeton Architectural Press, s. 200-211.
• De Bruijn, W. (2006). “Bookscapes: Towards a Conceptualisation of the Architectural Book”, International Journal of the Book, Sayı 3(3), s. 11-24.
• De Smet, C. (2005). Le Corbusier: Architect of Books, Zürih: Lars Müller.
• De Vries, N. (2015). “Foreword”, MVRDV Buildings, der. Ilka Ruby ve Andreas Ruby, Rotterdam: Nai010 Publishers, s. 7.Eerme, L. ve Kinross, R. (2002). “The Architects of the Book”, Domus, Sayı 847, s. 50-79.
• Filler, M. (2011). “Is the Architect’s Monograph Our Latest Endangered Species?”, Architectural Record, Sayı 199(3), s. 31.
• Foster, H. (2004). “Tasarım ve Suç”, Tasarım ve Suç: Müze, Mimarlık, Tasarım, çev. Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 29-44.
• Foucault, M. (1999). Bilginin Arkeolojisi, çev. Veli Urhan, İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Foucault, M. (2014). “Yazar Nedir?”, Seçme Yazılar 6: Sonsuza Giden Dil, der. Işık Ergüden ve Tuncay Birkan, çev. Işık Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s. 224-259.
• Haferte, K. ve O’Gorman, James F. (der.). (2007). American Architects and Their Books, Boston: University of Massachussetts Press.
• Kubo, M. (2015). “Architecture’s Print Culture”, Journal of Architectural Education, Sayı 69(2), s. 207-211.
• Lamster, M. (2011). “The Architectural Monograph: A Defence”, Places, Sayı 3, https://placesjournal.org/article/ the-architectural-monograph-a-defense/, Erişim tarihi: 10.05.2017.
• Lueder, C. (2015). “Proximity: The Unfolding of a Koolhaasian Hypothesis in Book Space and Architectural Space”, Journal of Architectural Education, Sayı 69(20), s. 187-196.
• Maas, W. (1998). “Datascape”, Farmax: Excursions on Density, der. Winy Maas, Jacob van Rijs ve Richard Koek, Rotterdam: Nai010 Publishers, s. 98-103.
• Maas, W. (2017). Winy Maas ile 26. Dünya Mimarlık Kongresi’nde yapılan görüşme, Seul: 6 Eylül.
• Morris, W. (1982). “The Ideal Book”, The Ideal Book: Essays and Lectures on the Arts of the Book, der. William S. Peterson, Oakland, CA: University of California Press, s. 67-73.
• Ruby, I. ve Ruby, A. (2015). “Introduction”, MVRDV Buildings, der. Ilka Ruby ve Andreas Ruby, Rotterdam: Nai010 Publishers, s. 8-13.
• Szacka, L.-C. (2015). “The Materiality of the Immaterial: S,M,L,XL as Postmodern Manifesto?”, Journal of Architectural Education, Sayı 69(2), s. 163-165.
• Taşçıoğlu, M. (2013). Bir Görsel İletişim Platformu Olarak Kitap, İstanbul: YEM Yayınları.
• Tavares, A. (2016). The Anatomy of the Architectural Book, Zürih: Lars Müller.
• Tsu, V. (2012). “Rendering Tries to Transform Architecture into an Expendable Commodity, Ready For Consumption”, Clog, Sayı 4, s. 106-107.