Sarıkeçili Yörüklerinde Toplumsal Uygulamalar ve Mekân-Isparta Atabey-Gönen Örnekleri

Yıl 2019, Cilt: 12 , 1 - 15, 30.12.2019

Mustafa Genç , Seda Şimşek Tolacı

https://doi.org/10.21602/sduarte.638797

Öz

Öz

Sarıkeçili
Yörükleri, nisan ayından itibaren daha yüksek yaylalara göç etmeye başlarlar. Bunun
temel nedeni iklime bağlı olarak daha verimli otlaklardan yararlanabilmektir.
Eylül ayından itibaren ise yaylaktan kışlağa doğru tersine göç başlar. Kışları Akdeniz
sahillerinde kışlayan Sarıkeçililer Toros Dağı eteklerinde ve devamında Konya,
Isparta, Burdur yaylalarında konaklamaya başlamışlardır. Yörük yaşam şekli
günümüzde somut olmayan kültürel miras unsurları olarak kabul edilen birçok kültürel
değer ve bunların gerçekleştiği özgün mekânları ortaya çıkmıştır. Bazı
unsurların günümüz koşullarına uyum sağladığı, bazıların değişim dönüşümler
yaşadığı, bazılarınıntamamen kaybolduğu bilinmektedir. Bu nedenle çalışmada,
sayıları gün geçtikçe azalan konar-göçer Sarıkeçililerden, Isparta Atabey ve
Gönen yaylalarında konaklayanların, toplumsal uygulamaları ve yaşam sürdükleri
mekânlarınözelliklerinin tespit edilmesine çalışılmıştır. Gerçekleştirilen
nitel çalışma kapsamında; literatür araştırmaları, yayla yerleşimlerinin
yerinde gözlem ve analiz yöntemleri ile belgelendirilmesi ve sözlü görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda; Sarıkeçililere ait toplumsal uygulamalar
ve günümüze kadar sürdürülegelen mekânlarıtespit edilmiş ve aktarılmıştır. Elde
edilen verilerle,geleneksel yaşamı sürdüren konar-göçer sayısının azalması
nedeni ile önemli olan Sarıkeçililerin,yörük yaşam kültürü içerisindeki mevcut
durumları tespit edilmiştir. Veriler, topluluğun her ne kadaryitirilmiş ve
değişim göstermiş unsurları olsa da, önemli birçok toplumsal uygulama ve özgün
mekânsal özelliklerini koruyabildiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Somut Olmayan Kültürel Miras, Mekân, Sarıkeçililer, Isparta, Ritüeller

Destekleyen Kurum

Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Birimi

Proje Numarası

SBG-2018-6690

Teşekkür

Destekleri için S.D.Ü. Rektörlüğü’ne, Bap Komisyonuna ve Proje Yürütücüsü Doç. Dr. Mustafa Genç’e teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Kaynakça Eröz, M., 1991. Yörükler. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı,, 321s, İstanbul. De Planhol, X., 1958. De La Planine PAmphylienne Aux Et Vie Paysanne, Paris, LIbrairie Adrien Maisonneuve, 419s., Paris Köse, A. (2005). “Türkiye’de Geleneksel Kırsal Konut Planlarında Göçebe Türk Kültürü İzleri”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 167s, Afyon. Radloff, W., & Temir, A. 1994. Sibirya'dan. MEB. İnternet Kaynakları Dulkadir,H.,(1991). ”Sarıkeçililer”, II. Uluslararası Karacaoğlan Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu'na Sunulan Tebliğ 20-23 Kasım Adana, http://turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROVA/sempozyum/semp_2/dulkadir.pdf, Erişim tarihi:20.05.2019 Görsel Kaynaklar SOKÜM proje kapsamında elde edilen görseller kullanılmıştır.