Pinter’ın Oda’sında ve Ridley’nin Pitchfork Disney’inde Absürd İçe Kapanma

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 30, 1017 - 1031, 31.12.2022

Atakan Celbiş , Banu Ayten Akın

https://doi.org/10.21602/sduarte.1171936

Öz

Absürd eğilimin içinde yer alan Pinter, kaleme aldığı Oda oyununda yaşamın, bilinmezliğin ve güvensiz dünya ortamının eleştirisini yapar. Dili, mekân kullanımı ve dış tehditler üzerinden oluşturduğu Pinter dünyası, 20.yüzyılın ortasından bugüne çok fazla yazara kaynaklık etmiştir. Modern ve modern sonrası dünyada hakikat, hakikatin sunumu, gerçeğin kabulü, algılanışı ve parçalanması dramatik yapıda sıklıkla kullanılan algılayışlardan olur. Dış dünyanın korkunçluğu karşısında birey içe kapanarak gerçeğini kurar ve dışarıdaki her şeyi algılar hale gelir.
In Yer Face eğilim içinde sayılan İngiliz oyun yazarı Philip Ridley’in The Pitchfork Disney adlı oyununda, şiddet dolu dünya içindeki insanın varoluş mücadelesini gözler önüne serer. Yazarın kaygılı ve agorafobik karakterler üzerinden çizdiği dünya resmi, modern yaşamın ta kendisini yansıtır. Ridley’ de de birey tıpkı Pinter karakterleri gibi hem içlerine hem odalarına kapanmıştır.
Bu çalışmada Pinter’ın ‘Oda’ ve Ridley’nin ‘The Picfork Disney’ oyunlarında içe kapanma, dış tehdit ve iki kişilik dünya kavramları üzerinden okuması yapılmıştır. Absürd eğilim ve sonrasında absürd evrenin in yer face içinde dirilişinin izleri takip edilir.

Anahtar Kelimeler

ODA, PİTCHFORK DİSNEY, İÇE KAPANMA, GERÇEKLİK, TEKİNSİZLİK

Teşekkür

Sayın, Doç. Dr. Banu Ayten Akın'a ortak yürüttüğümüz bu çalışma süreci için sonsuz teşekkür ederim.

Kaynakça

• Çıkla, S. (2002). Romanda Kurmaca ve Gerçeklik, Ankara: Hece Dergisi, sayı:65-66-67, s:111-129.
• Esslin, M. (1999). Absürd Tiyatro, çev. Güler Siper, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Ridley, P. (2010). Öcü-Korku Tüneli, çev. Özlem Karadağ.
• Pinter, H. (2018). Harold Pinter Seçme Oyunlar, çev. Uğur Ün ve Mehmet Z. Giritli, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Sierz, A. (2009). Suratına Tiyatro Britanya’da İn Yer Face, çev. Selin Girit, İstanbul: Mitos-Boyut Tiyatro Yayınları.
• Akım, M. (2012). “Mikro-Politikten Makro-Politiğe: Harold Pinter Oyunları Üzerine Bir Değerlendirme”, Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Dergisi, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/172597, Erişim Tarihi: 24.04.2022.
• Buğlalılar, E. (2008). “In Yer Face: Tarihsel ve Teorik İnceleme”, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/118215, Erişim Tarihi: 27.03.2022.
• Demirdaş, F. (2010). “Varoluşçu Felsefe Açısından Harol Pinter’ın Oyunlarında Birey Olmak”, T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı Dramatik Yazarlık Yüksek Lisans Tez, https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/270054/yokAcikBilim_380484.pdf?sequence=-1&isAllowed=y, Erişim Tarihi: 07.05.2022.
• Ghazi, A. (2014). “World War II and After – Responses of Three British Dramatists – Samuel Beckett, Harold Pinter and John Osborne”, In Partial Fulfilment of the Requirements for The Degree of Bachelor of Arts in English, http://dspace.bracu.ac.bd/xmlui/bitstream/handle/10361/3554/103030311.pdf?sequence=1&isAllowed=y, Erişim Tarihi: 05.04.2022.
• Murray, B, (2003). “The Pitchfork Disney by Philip Ridley”, Archived at Flinders University: dspace.flinders.edu.au,https://dspace.flinders.edu.au/xmlui/bitstream/handle/2328/236/InnocSqualARDec03.pdf?sequence=1&isAllowed=y, Erişim Tarihi: 05.05.2022.
• Özyavuz, M. (2014). “Harold Pinter’ ın ‘Doğum Günü Partisi’ ve ‘Gitgel Dolap’ Oyunlarındaki Mekan Kullanımı”, T.C. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tiyatro Ana Sanat Dalı, https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/90649/yokAcikBilim_10040123.pdf?sequence=-1&isAllowed=y, Erişim Tarihi: 07.04.2022.
• Pagadala, A. M. (2015). “The Wold of Anxiety in the Early Plays of Harol Pinter”, Internatıonal Journal of English Literature, Language and Skills, http://www.ijells.com/wp-content/uploads/2015/10/October-2015.pdf#page=32, Erişim Tarihi: 24.04.2022.
• Parlak, E. , Biçer, G. (2010). “Harold Pinter’ın The Room Oyununda Korku ve Barınak İlişkisi”, Sanat Dergisi, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/28837, Erişim Tarihi: 24.04.2022.
• Kocaoğlu, R. (2009). “Philip Ridley’in ‘Kürklü Merkür’ Oyununun Dramaturjik Olarak İncelenmesi ve ‘Darren’ Karakterinin Analizi”, T.C. Bahçeşehir Üniversitesi, http://acikerisim.bahcesehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/363/084602C1.pdf?sequence=1, Erişim Tarihi: 01.05.2022.
• Kohzadi, H. , Azizmohammadi F. , Makki, S. (2012). “ Alienation in Harold Pinter’s The Room”, Journal of Basic and Applied Scientific Research, http://www.ijells.com/wp-content/uploads/2015/10/October-2015.pdf#page=32, Erişim Tarihi: 24.04.2022.