İndirgen (Redüksiyon) Ortamda Lüster Pişirim Teknikleri ve Ham Sırüstü Lüster Uygulaması

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 33, 257 - 270

Atilla Cengiz Kılıç

https://doi.org/10.21602/sduarte.1463094

Öz

Lüster pişirim tekniği, seramik pişirim yöntemleri içerisinde önemli bir yere sahiptir. Bu teknikte, sırlı yüzeyde gözlemlenen değişik renklerden oluşan ışık oyunları vardır. Uygulama tekniğine bağlı olarak objelerin yüzeyinde oluşan görsel efekt zenginliği, seramikçileri ve izleyicileri yoğun olarak etkilemiştir. Lüster tekniği uygulamasında, birçok farklı yöntem bulunur. Her uygulama yöntemi, farklı görsel etkinin oluşumuna sebep olabilir. Bu çeşitlilik, diğer seramik uygulamalarına göre lüster teknik uygulamasını çok daha etkili kılmaktadır. Lüster teknik uygulamalarında en belirgin fark indirgen ve yükseltgen ortamda uygulanmasıdır. Yükseltgen ortamlarda, rezinat lüsterleri yapılırken, indirgen ortamda sır içi, sır altı, sır üstü vb. birçok daha farklı yöntem uygulanmaktadır. Lüster tekniğinde, indirgenen metal oksitlere ve indirgeyicilere ihtiyaç bulunmaktadır. Her ne kadar farklı uygulama yöntemleri olsa da temelde indirgeyiciler ve indirgenenler aynıdır. Bu çalışma yeni bir uygulama yöntemi denemesi üzerinde olacaktır. Bu uygulama, “ham sırüstü lüster” uygulaması olarak tarafımca adlandırılmıştır. Bu yöntemden edilen uygulama sonuçları, reçeteler ve örnekler verilerek üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İndirgenme, (Redüksiyon), Yükseltgen (Oksidasyon), Lüster

Kaynakça

• Ağıl, A.A., Karasu, B. (2019). “Lüster Sırların Karakterizasyonuna Genel Bir Bakış”, El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, s.51-79.
• Arcasoy, A. (1983). Seramik Teknolojisi, 1.Basım, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
• Çizer, S. (1995). Lüster, 1. Basım, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Kılıç, A.C. (2023). “İndirgen (Redüksiyon) Ortamda Sırsız Seramik Pişirim Teknikleri ve Uygulama Yöntemleri”, Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, s.360-378.
• Mete, Z. (2020). Seramik Kimyası, 1. Basım, İzmir: Tibyan Yayıncılık.
• Mouhebati, H. (2017). Seramik Yüzeylerde Buharlaşma Lüsterleri Ve Püskürtme Yöntemleri İle Oluşturulan Lüster Etkileri, Sanatta Yeterlik Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Seramik ve Cam Ana Sanat Dalı.
• Özalp, N. (2011). Bakır Kırmızısı Sırlar, Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Seramik ve Cam Ana Sanat Dalı.
• Werner L. (1983). Glasuren und ihre farben, Duselldorf : Niederlassung der Droste Verlag GmbH
• Yoleri, H. (1998). Macun Lüsteri Tekniğinin Günümüzde Uygulaması, Sanatta Yeterlik Tezi, izmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Seramik ve Cam Ana Sanat Dalı.