Sinema ve Resim Sanatının Kesişen Noktası: Andrei Tarkovski

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 34, 1056 - 1079, 07.01.2025

Günay Bakırcılar

https://doi.org/10.21602/sduarte.1546020

Öz

Bu makale, sinema sanatı ve resim sanatının kesişen noktası olarak “Andrei Tarkovski” filmleri üzerinden görsel çözümleme yapmayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, Tarkovski sinemasının resim sanatı ile bağı incelenmiş, Leonardo Da Vinci, Albrecht Dürer, Andrei Rublev, Pieter Bruegel, Rembrandt, Jan Van Eyck, Casper David Friedrich gibi sanatçıların eserleriyle Tarkovski’nin film kareleri arasında eser çözümlemesi yapılmıştır. Eser çözümlemesinde “göstergebilim yöntemleri” kullanılmış, Tarkovski’nin sanatsal üretiminde beslendiği Aristoteles, Deleuze, Dostoyevski gibi düşünürlerin görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmada “dokuman analizi” yöntemi kullanılmış, konu ile ilişkili basılı ve dijital ortamlarda yer alan kaynaklar kullanılmıştır. Güncel sanatçı ve yönetmenlerin, eserlerinde Tarkovskivari motiflere rastlanılmıştır. Sanatçı ve yönetmenler arasında; Sarkis Zabunyan, Terence Malik, Alejendro Gonzalez Inarritu, Nuri Bilge Ceylan ve Murat Düzgünoğlu yer alıp film sahneleri arasında benzerlikler görsellerle desteklenmiştir. Son olarak Tarkovski’nin hayatına yer verilmiştir. Araştırmanın sonucunda; Andrei Tarkovski’nin eserlerinin, dünyasının günümüz sanat anlayışında halen var olması farklı sanatsal alanlarda yeniden üretilmesi, yorumlanması makaleye yeni bir bakış açısı getirebileceği yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Andrei Tarkovski, Sinema Sanatı, Resim Sanatı, Sanatlararası Yaklaşım

Kaynakça

• Aktulum, K. (2018). Sinema ve Metinlerarasılık Filmlerarası Etkileşimler ve Aktarımlar, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Baker, U. (2017). Beyin Ekran, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Batur, E. (2007). Enis Batur’dan Sinema Yazıları, İstanbul: Es yayınları.
• Bergman, I. (2007). Büyülü Fener, çev. Gökçe Taşkın, İstanbul: Agora Kitaplığı Yayınevi.
• Bornstein, B. (2017). Filmler ve Rüyalar, çev. Cem Soydemir, İstanbul: Metis Yayınları.
• Brakhage, S. (1983). İn Rolling Stock, 1980-1990. Telluride Gold: Brakhage Meets Tarkovsky, Canadian: Wilfrid Laurier University Press.
• Deleuze, G. (2009). İki Delilik Rejimi, çev. M. Ender Keskin, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Deleuze, G. (2021). Felsefe nedir ?, çev. Turhan Ilgaz, İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Ertürk, İ. (1987). Andrey Tarkovski – Sinemada Bir Mistik, …Ve Sinema. İstanbul: Hile Yayıncılık.
• Gianvito, J. (2007). Şiirsel Sinema, çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Agora Kitaplığı Yayınevi.
• Guerra, T. (1979). Stalker: Mutluluk Kaçakçısı Şiirsel Sinema, çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Hockney, D., Gayford, M. (2017). Mağaradan Bilgisayar Ekranına Resmin Tarihi, çev. Mine Haydaroğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• İşimov, S. (2009). Yirminci Yüzyıl ve Sanatçı, Şiirsel Sinema, çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kurtyılmaz, D. (2023). Tarkovski Kitabı Bir Auteur’ün Yaşamı, Sanatı ve Filmleri. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Kutay, U. (2004). Andreın Bakışı, İstanbul: Es yayınları.
• Metahaven. ( 2018 ). Digital Tarkovsky, Moscow: Steralka Basın Yayıncılık.
• Tarkovski, A. (1992). Mühürlenmiş Zaman, çev. Fisun Ant, İstanbul: Afa Yayıncılık.
• Tarkovski, A. (2007). Şiirsel Sinema Andrey Tarkovski, çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Tarkovski, A. (2008). Mühürlenmiş Zaman, çev. Mazlum Beyhan, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Yergebekov, M. (2003). Tarkovski Sineması, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo-Televizyon- Sinema Anabilim Dalı.
• Yılmaz, A. (2022). “Tarkovski Sinemasında Düşünceye Dönüşen Resim: Deleuze ve Artaud’nun Görüşleri Üzerinden Yeni Bir Analiz”, Ankara: Sinefilozofi Dergisi, Sayı 4, s.97.
• Zabunyan, E. (2005). Aydınlanma, Bellek ve Sonsuz – Sarkis Külliyatı Üzerine. Birinci Basım, İstanbul: Norgunk Yayınları.