Bu çalışmada baş-boyun, toraks ve batın bölgelerinden yapılan bilgisayarlı tomografi (BT) taramalarında organ absorbe radyasyon dozları Termoluminesans Dozimetreler (TLD’ler) ile deneysel olarak ölçülmüştür. Amaç, kritik organ olarak bilinen dozların değerlendirilmesi ve radyasyondan korunma stratejilerinin geliştirilmesidir. Baş-boyun bölgesindeki organlar, genellikle orta seviyelerde dozlar almış olup, özellikle Glandula Thyroidea (24.95 ± 0.525 mGy) ve Glandula Parotidea (28.49 ± 1.34 mGy) gibi kritik organlar, uzun süreli sağlık etkilerine karşı duyarlıdır. Toraks bölgesindeki dozlar, Pulmonis (5.86 ± 0.1 mGy) ve Mammaria dextra (6.52 ± 0.7 mGy) gibi organlarda daha düşüktür, ancak düşük dozların kardiyovasküler sağlık üzerindeki potansiyel etkileri dikkate alınmalıdır. Batın bölgesinde ise, karaciğer (15.87 ± 1.6 mGy) ve böbrekler (15.26 ± 0.6 mGy) gibi organlar daha yüksek dozlar almıştır, bu da uzun vadeli kanser risklerinin arttığını göstermektedir. Bu bulgular, baş-boyun ve batın bölgelerinde organ koruma stratejilerinin önemini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, elde edilen doz verileri, radyasyon maruziyetini minimize etmek için hastalar üzerinde daha dikkatli doz kontrolü yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, TLDlerin kullanımı, BT
taramalarında güvenli doz ölçümünü sağlamak ve gereksiz radyasyon maruziyetini önlemek için etkili bir yöntem olarak öne çıkmaktadır.
Abstract: In this study, organ-absorbed radiation doses during computed tomography (CT) scans of the head-neck, thorax, and abdominal regions were experimentally measured using Thermoluminescent Dosimeters (TLDs). The aim was to evaluate the doses received by critical organs and to develop radiation protection strategies. In the head and neck region, organs generally received moderate levels of radiation, with critical organs such as the thyroid gland (24.95 ± 0.525 mGy) and parotid gland (28.49 ± 1.34 mGy) being particularly sensitive to long-term health effects. In the thoracic region, doses were lower in organs such as the lungs (5.86 ± 0.1 mGy) and right breast (6.52 ± 0.7 mGy); however, the potential impact of even low doses on cardiovascular health should not be overlooked. In the abdominal region, organs such as the liver (15.87 ± 1.6 mGy) and kidneys (15.26 ± 0.6 mGy) received higher doses, indicating an increased long-term risk of cancer. These findings underscore the importance of implementing organ protection strategies, especially in the head-neck and abdominal regions. In conclusion, the obtained dose data suggest that more careful dose control is necessary to minimize radiation exposure in patients. Moreover, the use of TLDs stands out as an effective method for ensuring safe dose measurement during CT scans and preventing unnecessary radiation exposure.
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Radyofizik |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 14 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 22 Kasım 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Aralık 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 29 Sayı: 3 |
e-ISSN :1308-6529
Linking ISSN (ISSN-L): 1300-7688
Dergide yayımlanan tüm makalelere ücretiz olarak erişilebilinir ve Creative Commons CC BY-NC Atıf-GayriTicari lisansı ile açık erişime sunulur. Tüm yazarlar ve diğer dergi kullanıcıları bu durumu kabul etmiş sayılırlar. CC BY-NC lisansı hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayınız.