Arbüsküler Mikorizal Fungusların Pamukta Bitki Gelişimine ve Verticillium Solgunluğu (Verticillium dahliae Kleb.) Üzerine Etkileri

Yıl 2011, Cilt: 15 Sayı: 3, 171 - 177, 17.07.2014

Hülya Özgönen

Öz

Bu çalışmada, Glomus coledonium, G. etunicatum, G. fasciculatus, G. intraradices, G. mosseae, Gigaspora margarita mikorizal fungus türlerinin pamukta bitki gelişim parametreleri ve solgunluk hastalık etmeni olan Verticillium dahliae'nın hastalık şiddeti üzerine etkileri araştırılması amaçlanmıştır. Mikorizal fungusların V. dahliae inokulasyonu yapılmadığı ve yapıldığı durumlarda pamuk bitkilerinde kolonizasyon oranları sırasıyla %38.9-67.8 ve 11.5-57.0 arasında değişmiştir. En yüksek kolonizasyon oranları G.mosseae, G. etunicatum ve G. fasciculatus tarafından gerçekleştirilmiştir. Mikorizal funguslar bitki boyu, yaprak sayısı, bitki yaş ve kuru ağırlığında artışa neden olmuştur; ancak Verticillium dahliae inokulasyonu yapıldığı durumda bitki gelişim parametrelerinde azalmaya neden olmuştur. Bitki gelişim parametrelerinde en yüksek artışı V. dahliae varlığında ve yokluğunda G. mosseae tarafından sağlanmış en düşük etkiyi ise G. coledonium türü göstermiştir. Önceden mikorizal fungus inokulasyonu yapılmış bitkilerde hastalık şiddetini %31.3-65.6 azaltmıştır. Hastalık şiddetini azaltmada G. mosseae ve G. etunicatum en etkin türler olmuştur. Sonuç olarak G. mosseae ve G. etunicatum hem bitki gelişim parametrelerini arttırması hem de hastalık şiddetini azaltıcı etkiye sahip olarak biyolojik mücadelede ümitvar türler olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, Verticillium dahliae, Mikorizal fungus, biyolojik mücadele, hastalık şiddeti

Kaynakça

• Abdel-Fattah, G.M., Shabana, Y.M. 2002. Efficacy of Arbuscular Mycorrhizal Fungus Glomus clarum in Protection of Cowpea Plants Against Root Rot Pathogen in Rhizoctonia Solani. Zeitschrift fur Pflanzen Krankheiten und Pflanzenschutz, 109(2), 207-215.
• Agrios, N.G. 1997. Mycorrhizae. Plant Pathology. 4th Edition. New York, USA, 635 pp.
• Anonim, 2010. www.tuik.gov.tr
• Bell, A.A. 1992. Verticillium Wilt. (87-126) in: Hillocks, R.J. [Ed.] Cotton Diseases. C.A.B.I. International, Oxford,UK, 440 pp.
• Boby, V.U., Bagyaraj, D.J. 2003. Biological Control of Root Rot of Coleus forskohlii Briq. Using Microbial İnoculants. World Journal of Microbiology & Biotechnology, 19, 175-180.
• Conway, K.E., Martin, M.J., Melok, H.A. 1983. The Potential of Soil Solarization to Control Verticillium Dahliae in Oklahoma. Proceedings of the Oklahoma Academy of Science, 63, 25-27. Demir, S. 1998. Bazı Kültür Bitkilerinde Vesiküler Arbüsküler Mikorrhiza Oluşumu ve Bunun Bitki Gelişimi ve Dayanıklılıktaki Rolü Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, EÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 114s.
• Demir, S., Bars Orak, A., Durak, E.D. 2010. Verticillium Solgunluğuna Farklı Reaksiyon Gösteren Bazı Pamuk Çeşitlerinin Arbüsküler Mikorhizal Funguslara (AMF) Karşı Mikorhizal Bağımlılıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 20(3), 201-207.
• Dervis, S., Erten, L., Kurt, S., Yıldız, M. 2009. An Overview of Vegetative Compatibility Groups of Verticillium dahliae from Cotton in Turkey, İncluding New İsolates. 10th International Verticillium Symposium, Corfu Island, Hellas, 16-20 November, Corfu (Greece), pp99.
• Giovannetti, M., Mosse, B. 1980. An Evaluation of Techniques for Measuring Vesicular-Arbuscular Mycorrhizal İnfection in Root. New Phytologist, 84, 489-500.
• Hu, Z.J., Gui, X.D. 1991. Pretransplant İnoculation with VA Mycorrhizal Fungi and Fusarium Blight of Cotton. Soil Biology and Biochemistry, 23, 201-203.
• Karagiannidis, N., Bletsos, F., Stavropoulos, N. 2002. Effect of Verticillium Wilt (Verticillium dahliae Kleb.) and Mycorrhizae (Glomus mosseae) on Root Colonization Growth and Nutrient Uptake in Tomato and Eggplant Seedling. Scientia Horticulturae, 94, 145-156.
• Karman, M. 1971. Bitki Koruma Araştırmalarında Genel Bilgiler, Denemelerin Kuruluşu ve Değerlendirme Esasları. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları. Bornova İzmir, 273 s.
• Kirkpatrick, T.L., Rothrock, C.S. 2001. Compendium of Cotton Diseases. 2. Ed. APS Press. USA, 77 pp.
• Koske, R.E., Gemma, J.N. 1989. A Modified Procedure for Staining Root to Detect VAM. Mycological Research. 92, 486-505.
• Krishna, K.R., Bagyaraj, D.J. 1983. Interaction Between Glomus fasciculatum and Sclerotium rolfsii in Peanut. Canadian Journal of Botany. 61, 2349-2351.
• Liu, R.J. 1995. Effect of Vesicular-Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Verticillium Wilt of Cotton. Mycorrhizae, 5(4), 293-297.
• Matsubara, Y., Tamura, H., Harada, T. 1995. Growth Enhancement and Verticillium Wilt Control by Vesicular-Arbuscular Mycorrhizal Fungus inoculation in Eggplant. Journal of the Japanese Society for Horticultural. Science, 64(3), 555-561.
• Menge, J.A, Timmer, L.W. 1982. Procedure for İnoculation of Plants with Vesicular Arbuscular Mycorrhizae in Laboratory, Greenhouse and Field. In: ‘Methods and Principles of Mycorrhizal Research’,. N.C. SCHENK. 244 pp.
• Nacak, P.İ. 2004. Türkiye Pamuk Dış Ticaretinin Yapısı ve Bunu Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma. İzmir Ticaret Borsası Yayınları, 83, İzmir.
• Norman, J.R., Atkinson, D., Hooker, J.E. 1996. Arbuscular Mycorrhizal Fungal-İnduced Ateration to Root Artitecture in Strawberry and İinduced Resistance to Root Pathogen Phytophthora fragaria. Plant and Soil, 185, 191-198. Pozo, M.J., Azcon-Aguilar, C., Dumas-Gaudot, E., Barea, J.M. 1999. Β-1,3-glucanase Activities in Tomato Rroots İnoculated with Arbuscular Mycorrhizal Fungi and/or Phytophthora parasitica and their Possible İnvolvement in Bioprotection. Plant Science, 141, 149-157.
• Schenk, N.C. 1987. Vesicular Arbuscular Mycorrhizal Fungi and the Control of Fungal Root Diseases. Pp. 179-191. In. I. Chet (Editors). Innovative Approches to Plant Diseases Control. John Wiley and Sons, New York, 327 pp.p
• Sezgin, E. 1985. Pamuk solgunluk hastalığı ile savaşımda kültürel işlemlerin önemi. Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yıllığı, 3, 232-31, Bornova, İzmir. Smith, S.E., Read, D.J. 1997. Mycorrhizal Symbiosis. 2. Edition. Academic Press, London. 605 pp.
• Tsror, L., Hazanovsy, S., Mordechi-Lebiush, S., Sivan, S. 2001. Aggressivenes of Verticillium dahliae İsolates from Different Vegetative Compatibility Groups to Potato and Tomato. Plant Pathology, 50, 477-482.
• Xiao, C.L., Subbaro, K.V., Schulbach, K.F., Koike, S.T. 1998. Effect of Crop Rotation and İrrigation on Verticillium dahliae Microsclerotia in Soil and Wilt in Cauliflower. Phytopathology, 88, 1046-1055.