Uşak İli Nohut Ekim Alanlarında Nohut Yapraksineği [<i>Liriomyza cicerina</i> (Rondani, 1875) (Diptera: Agromyzidae)]’nin Biyolojisi ve Bulaşıklık Oranının Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 0 - , 07.06.2016

Erdal Zengin , Rüstem Hayat

Öz

Bu çalışma, 2014 yılında Uşak İlinde nohutun önemli zararlılarından biriolan Liriomyza cicerina (Diptera: Agromyzidae)’nın biyolojisinin takibi ve bulaşıklık oranının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yapılan gözlem ve sayımlar sonucunda, L. cicerina’nın ilk erginlerinin nisan ayının ikinci haftasından itibaren çıkmaya başladığı, mayıs ayı sonunda yükseliş gösterdiği ve bu yükselişin haziran ayı sonunda da tekrarlandığı tespit edilmiştir. Söz konusu zararlının larvalarının nisan ayının son haftasından itibaren nohut yaprakçıklarındaki galerilerde görüldüğü, mayıs ayı sonunda larva sayısının artış gösterdiği, bu artışın haziran ayının son haftasında tekrarlandığı belirlenmiştir. Bu verilere göre, zararlının Uşak İli tarla şartlarında 2 döl verdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, zararlının parazitoidi olarak Opiusmonilicornis Fischer (Hymenoptera: Braconidae) tespit edilmiştir. Çalışmanın yapıldığı yerlerde, ortalama bulaşıklık oranları sırasıyla; Merkez’de %100, Banaz’da %92, Karahallı’da %50 ve Eşme’de %21 olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Liriomyza cicerina; Biyoloji; Bulaşıklık oranı; Nohut; Uşak

Kaynakça

• [1] Pekşen, E. ve Artık, C., 2005. Antibesinsel maddeler ve yemeklik tane baklagillerin besleyici değerleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (2): 110-120.
• [2] Kaytan, V., 2006. Batı Geçit Koşullarında Farklı Çinko Doz Uygulamalarının Nohutun Tarımsal Özelliklerine Etkileri. Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 70 s.
• [3] Kantar, F.,Hafeez, F. Y., Shivakumar, B. G., Sundaram, S. P., Tejera, N. A., Aslam, A., Bano, A. andRaja, P., 2007. Chickpea: Rhizobium management and nitrogenfixation. In: Chickpea Breeding and Management, 179.
• [4] Singh, K. B., 1997. Chickpea (Cicerarietinum L.). Field Crops Research, 53: 161-170.
• [5] Encan, G., Kaya, M. ve Çiftçi, C. Y., 2005. Nohutun Dünya ve Türkiye ekonomisindeki yeri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9 (1): 19-29.
• [6] Food and Agriculture Organization (FAO), 2014. Statistic Division. Erişim Tarihi: 15.04.2014. http://faostat3.fao.org/faostat-gateway /go/to/ download/ Q/QC/E
• [7] Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), 2014. Bitkisel Üretim İstatistikleri Veri Tabanı. Erişim Tarihi: 14.04.2014.http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp /bitkisel.zul
• [8] Adak, M.S., Güler, M. ve Kayan, N., 2009. Yemeklik Baklagillerin Üretimini Artırma Olanakları. Erişim Tarihi: 24.10.2013. http://www.zmo.org.tr/resimler/ ekler/1f860e3b7f548ab_ek.pdf
• [9] Pimbert, M. P., 1990. Some future research directions for integrated pest management in chickpea. ICARDA, Box. 5466, Aleppo, Syria., 152.
• [10] Toker, C., Erler, F., Ceylan, F. Ö. ve Çancı, H., 2010. Severity of leaf miner [Liriomyza cicerina (Rondani, 1875) (Diptera: Agromyzidae)] damage in relation toleaf type in chickpea. Türkiye entomoloji dergisi, 34 (2): 211-225.
• [11] The Weather CO, 2014. Erişim Tarihi: 15.07.2014. http://www.wunderground.com /history/airport/LTBO/2014/3/10/MonthlyHistory.html
• [12] Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAPGM), 2011. Nohut Entegre Mücadele Teknik Talimatı, Ankara.
• [13] Çıkman, E., 2006. Şanlıurfa İlinde nohutta zararlı olan Liriomyza cicerina L. (Rondani, 1875)’nın popülasyon gelişmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10 (1/2), 1-6.
• [14] Hıncal, P.,Yaşarakıncı, N. ve Hepdurgun, B., 1996. Sivaslı (Uşak)’da nohutlarda zararlı olan Liriomyza cicerina (Rondani) ile Heliothisviriplaca (Hufn.)’nın popülasyon dalgalanmaları üzerine araştırmalar. Türkiye III. Entomoloji Kongresi, 24-28 Eylül, Ankara, 60-68.
• [15] Giray, H., 1971. Liriomyza cicerina (Rondani) (Diptera: Agromyzidae)’nın Morfolojik Karakterleri, Kısa Biyolojisi ve Zarar Şekli Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 171, Bornova, 34 s.
• [16] Weigand, S., 1990. Insectpest of chickpea in the Mediterranean area and possibilities forresistance. Options Mediterraneannes, 9: 73-76.