Çapraz Tasarımlarda Etkilerin Testi için Parametrik ve Parametrik Olmayan Testlerin Karşılaştırılması

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 1, 326 - 335, 16.04.2018

Esra Gökpınar Hilal Sarı Hülya Bayrak

Öz

Çapraz tasarımlar, psikolojik denemeler, tarım, zooloji gibi birçok alanda kullanılan tasarımlardır. Bu tasarımlar daha az örneklem kullanarak daha güçlü sonuçlar elde etmek amacıyla kullanılırlar. Bu durum, çapraz tasarımların önemli avantajlarından biridir. Çalışmada, çapraz tasarımı hakkında ayrıntılı bilgi verilmiştir. Çapraz tasarımda etkilerin analizi için kullanılan t testi ve Mann Whitney U testi simülasyon yoluyla deneysel I. tip hata oranları ve güç değerleri bakımından karşılaştırılmıştır. Bu amaçla farklı örnek çapları, farklı korelasyon katsayıları ele alınmış ve ayrıca testlerin performansları normal ve normal olmayan dağılımlar altında incelenmiştir. Simülasyon sonuçlarına göre, normal dağılım altında t testinin güç değerleri daha yüksek iken, normal olmayan dağılımlar altında Mann Whitney U testinin güç değerlerinin daha yüksek olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çapraz tasarım, t test; Mann Whitney U test; Simülasyon

Kaynakça

• [1] Armaneri, Ö., Armaneri, S., 2006. Crossover tasarımların klinik araştırmalarda uygulaması, Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(3):51-64.
• [2] McNair, D. M., 1971. Antianxiety drugs and human performance, Archives of General Psychiatry, 29(5), 611-617.
• [3] Jones, B., Kenward, M.G., 1989. Design and analysis of cross-over trial. USA: Chapman and Hall, 1-89.
• [4] Yılmaz, L., Bayrak, H., Gökpınar, F., 2016. İki işlem üçperiyot dual dengeli tasarımların nesne düşüşlerine sağlamlığının değerlendirilmesi, SDU, Fen bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20(1), 1-7.
• [5] Bandyopadhyay, U., Chatterjee, S., 2015. Nonparametric analysis of the two-period two treatment crossover design, Journal of Nonparametric Statistics, 27(1), 127-148.
• [6] Basu, J., Bandyopadhyay, U., Dutta, G., 2017. Nonparametric testing under crossover design for ordered categorical response, Journal of the Korean Statistical Society.
• [7] Jones, B., Kenward, M.G., 2014. Design and analysis of cross-over trials, CRC press.
• [8] Cleophas, T.J.M., Zwinderman, A.H., 2002. Crossover studies with continuous variables: power analysis, American Journal of Therapeutics, 9, 69-73.
• [9] Yıldırım, D.D., Taşdelen, B., 2013. AB/BA çapraz geçişli denemelerinde tip I hata oranı ile ilişkili faktörler, Türkiye Klinikleri J Biostat, 5(2), 61-68.
• [10] Uriarte, R.D., 2002. Incrrect analysis of crossover trials in animal behavior research, Animal Behaviour, 63, 815-822.
• [11] Elbourne, D.R., Altman, D.G., Higgins, J.P.T., Curtin, F., Worthington, H.V., Vail, A., 2002. Meta-analyses involving cross-over trials: methodological issues, International Journal of Epidemiology, 31, 140-149.
• [12] Hills, M., Armitage, P., 1979. The two-period cross-over clinical trial, British Journal of Clinical Pharmacology, 8, 7-20.
• [13] Brown, B.W., 1980. The crossover experiment for clinical trials, Biometrics, 36(1), 69-79.
• [14] Bellavance, F., Tardif, S., 1995. A nonparametric approach to the analysis of three-treatment three- period crossover design, Biometrika, 82(4), 865-875.
• [15] Öhrvik, J., 1998. Nonparametric methods in crossover trials, Biometrical Journal, 40(7), 771-789.
• [16] Putt, M.E., Chinchilli, V.M., 2004. Nonparametric approaches to the analysis of crossover studies, Statistical Science, 19(4), 712-719.
• [17] Cleophas, T.J., 1999. Clinical trials: relevance of correlation between treatment responses, Clin Research & Reg Affairs, 16(4), 193-204.
• [18] Senn, S., 2002. Cross-over trials in clinical research, second edition. England: John Wiley & Sons, 1-157.
• [19] Grizzle, J.E., 1965. The two-period change-over design and its use in clinical trials, Biometrics, 2, 469-480.
• [20] Reed, J.F., 2004. Analysis of two-treatment, two-period crossover trials in emergency medicine, Annals of Emergency Medicine, 43(1), 54-58.
• [21] Toutenburg, H., 2002. Statistical analysis of designed experiments, second edition, New York: Springer, 341-384.
• [22] Gacula, M. C., 1993. Design and Analysis of Sensory Optimization, USA: Food and Nutrition Press, 45-46.