Investigation Of Energy Efficient Architectural Solutions in Traditional Sille Houses

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 1, 13 - 24, 25.04.2022

Havva Gamze Közoğlu Fatih Canan Mustafa Korumaz

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.813589

Cited By: 1

Öz

In today's conditions, by increasing environmental and energy problems, causing environmental problems by consuming energy, ways of using energy effectively and creating environments are sought in building designs. Applications applications realized with sociable and natural content construction style have provided environmentally friendly and energy efficient solutions for centuries.Since ancient times, which is a residential area of Anatolia, Turkey's environmental re environmental factors and climate conditions in different environments located in various geographies revealed a unique architectural design with the appropriate sections. In this context, it is aimed to examine the energy efficient behavior of real residences. It is aimed to examine the climatic characteristics and energy efficiency of the historical houses in Sille, which is one of the central neighborhoods of Konya, which has been home to many civilizations throughout these centuries. As a result of the study, write comparatively the annual energy consumption amounts and energy classes of reference buildings and traditional houses related to the same climate and geometry in the Sille region. The fact that the mechanical system of traditional houses in the period and the energy consumption values between the mechanical systems in today's buildings are close to the reference building, the given energy consumption value and class show that there is an effort to use energy effectively in the construction and use of traditional houses. In this respect, the important information that can guide the architects of traditional houses and the importance of effective use of the basic access to this information are explained.

Anahtar Kelimeler

Energy efficient design, Traditional housing, Sille, Sustainability

Geleneksel Sille Evleri’nde Enerji Etkin Mimari Çözümlerin İncelenmesi

Öz

Çevre ve enerji sorunlarının hızla çoğaldığı günümüz şartlarında, önemli miktarda enerji harcayarak çevresel problemlere neden olan bina tasarımlarında, sürdürülebilir çevreler oluşturmanın ve enerjiyi etkin kullanmanın olanakları aranmaktadır. Geleneksel yapım teknikleri ile inşa edilmiş, doğal ve yerel malzemeler kullanıldığı yerel mimari uygulamalar, geçmişten günümüze çevreye duyarlı ve enerjinin etkin kullanımına ilişkin çözümler sunmuşlardır. Eski dönemlerden bu yana yerleşim alanı olan Anadolu’da, çevresel etkenler göz önüne alınarak tasarlanmış birçok geleneksel yapı bulunmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada geleneksel konutlarının enerji etkin davranışlarının incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla yüzyıllardır birçok medeniyetlere ev sahipliği yapmış Konya kentinin günümüzde merkez mahallelerinden olan Sille’de ki tarihi evlerin yapısal özellikleri ile enerji etkinliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanından seçilen evlerin Bina Enerji Performansı Yazılımı (BEPTR) Programı yardımıyla yıllık enerji tüketim miktarları hesaplanmıştır. Çıkan sonuçlar karşılaştırılarak yıllık enerji tüketim miktarlarına etki eden etmenler değerlendirilmiştir. Çalışma sonucu Sille bölgesinde aynı iklim ve geometri ile oluşturulan referans binalar ile geleneksel evlerin yıllık enerji tüketim miktarları ve enerji sınıfları birbirine yakın sonuçlar göstermiştir. Geleneksel evlerin yapıldığı dönemdeki mekanik sistem ve günümüz binalardaki mekanik sistemler arası enerji tüketim değerlerinde farklılık göz önüne alınırsa, bulunan enerji tüketim değeri ve sınıfının referans bina ile yakın olması, geleneksel evlerin yapımında ve kullanımında enerjiyi etkin kullanma çabasının var olduğunu göstermektedir. Bu yönüyle geleneksel evlerin mimarlara yol gösterebilecek önemli veriler sunduğu ve bu veriler temel alınarak erişilen enerjinin etkin kullanmanın önemi açıklanmıştır. Enerji sorunun çoğalarak arttığı günümüz dünyasında geleneksel mimarinin öğretileri göz önüne alınarak yapılacak tasarımlar sonraki nesillere yaşanabilir çevre oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Enerji etkin tasarım, Geleneksel konut, Sille, Sürdürülebilirlik

Kaynakça

• [1] Güleç, S. A., Canan F. & Korumaz, M., 2006. Analysis of the units contributing climate comfort conditions in outdoor spaces in Turkish traditional architecture. PLEA 2006- The 23rd Conference on Passive and Low Energy Architecture, 6-8 September 2006, Geneva. Switzerland: University of Geneva and University of Applied Sciences of South-West Switzerland. 103-110.
• [2] Canan F., Kürüm Varolgüneş F. 2017. Mimari Tasarımda Yerel-Ekoloji İlişkisi Gökçeada Penceresinden Bakmak. Yapı dergisi 422, 122-127.
• [3] Dikmen, Ç. B., 2011. Enerji Etkin Yapı Tasarım Ölçütlerinin Örneklenmesi. Politeknik Dergisi, 121-134.
• [4] Berkovıc, A. & Canan, F., 2020. The influence of climate in the formation of vernacular settlements in Pocitelj, Bosnia and Herzegovina and Safranbolu, Turkey. bab Journal of FSMVU Faculty of Architecture and Design. 1 (2), 260-277.
• [5] Korumaz, M., Canan, F. & Güleç, S. A., 2006. Evaluation of the energy efficiency of Gaziantep traditional houses. PLEA 2006- The 23rd Conference on Passive and Low Energy Architecture, 6-8 September 2006, Geneva. Switzerland: University of Geneva and University of Applied Sciences of South-West Switzerland, 95-101
• [6] Canan, F., Kobya H.B., Aköz, A. B., & Temizci, A., 2020. Vernaküler ve Çağdaş Mimarlık Örneklerinin Sürdürülebilirlik Bağlamında Karşılaştırmalı Analizi: Antalya Kaleiçi ve Deniz Mahallesi Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 24, Sayı 2, 256-266, 2020.
• [7] Bülüç, E., Canan, F. & Yanar N., “Vernaküler Mimaride Sürdürülebilir Niteliklerin Farklı İklim Bölgeleri Üzerinden İncelenmesi”, International Congress On Engineerıng And Technology Management, 24-25, s.37-46, Aralık 2018, İstanbul.
• [8] Kürüm Varolgüneş, F. 2019. "Evaluation of vernacular and new housing indoor comfort conditions in cold climate – a field survey in eastern Turkey", International Journal of Housing Markets and Analysis, Vol. 13 No. 2,207-226.
• [9] Vissilia, A. M. 2009. Evaluation of a sustainable Greek vernacular settlement and its landscape: architectural typology and building physics. Building and Environment, 1095-1106.
• [10] Manioğlu, G. (2007). Geleneksel Mimaride İklimle Uyumlu Binalar:Mardin'de Bir Öğrenci Atölyesi. VIII. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, s. 79-92.
• [11] Türkyılmaz, O., 2011. Türkiye’de Enerji Nereye Gidiyor? Mühendis ve Makine, 40-46.
• [12] Dizdar, H., 2009. İklimsel Tasarım Parametreleri Açısından Geleneksel ve Yeni Konutların Değerlendirilmesi: Diyarbakır Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü , Yüksek Lisans Tezi, 205s, İstanbul.
• [13] Ahunbay, Z., 2009, Tarihi Çevrede Koruma ve Restorasyon, İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayını.
• [14] Elbi, N., 2009. Geleneksel Konut Dokusunda Yaşam Kalitesinin İrdelenmesi:''Piri Mehmet Paşa Mahallesi (Konya) Örneği. Konya: Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 92s, Konya.
• [15] Sönmez, E., Sadıklar, Z., Kulak Torun, F., & Torun, A., 2017. Sille Kent Tarihi Aksının Kent Kimlik Birleşenleri. Kent Mobilyası İle Anlatılan Tarih Konya Sille, 1-16.
• [16] Közoğlu, H.G. 2019. Geleneksel Sille Evleri’nde Enerji Etkin Mimari Çözümlerin İncelenmesi. Konya Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 99s, Konya.
• [17] Çelik, F. 2017. Ekolojik Özelliklerin Biçimlendiği Kent: Sille. Kent Mobilyası İle Anlatılan Tarih Konya Sille, 17-30.
• [18] Aklanoğlu, F. 2009. Geleneksel Yerleşmelerin Sürdürülebilirliği ve Ekolojik Tasarım: Konya-Sille Örneği. Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü , Doktora Tezi, 209s, Ankara.
• [19] Kurak Açıcı, F. 2014. Mimarlık Tarihi ve Dokusu İçinde Sille. Erdoğan, E. (Ed.), Sille Düşleri İmgeler-Semboller-İzler,4, Kristal Matbaacılık San.Tic.Ltd.Sti, Konya, 47-62.
• [20] Tıkansak, T. E. 2013. Konutlarda Enerji Etkinliği. Iconarp International Journal of Architecture and Planning, 189-200.
• [21] Yılmaz, Z., Lewıs, O., Ok, V., Koçlar Oral, G., Yener, A., & Manioğlu, G. 2006. Türkiye ve İrlanda’daki Binaların Enerji Etkin Tasarım ve Yapımı İçin Sürdürülebilirlik Stratejileri, İstanbul Teknik Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje No: 30657 Sonuç Raporu Cilt I-IIIII, İstanbul.
• [22] Karpuz, H. 2013. Sille Evleri. I. Ulusal Sille Sempozyumu, 26-27 Eylül, Konya, 113-155.
• [23] Erdem, R., Yıldırım, H., Çiftçi, Ç., Dülgerler, O., Çıbıkdiken, A., Levend, S., et al. 2010. Sille Bir Koruma Geliştirme Planı ve Sonrası. Selçuk Üniversitesi Mimarlık Mühendislik Fakültesi Dergisi, Konya, 25-46.
• [24] Yüksek, İ., & Esin, T. 2009. Kırklareli Geleneksel Konut Örneklerinin Enerji Etkinliğinin Değerlendirilmesi. IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 06-09 Mayıs, İzmir, 797-807.
• [25] Tapur, T. 2009. Konya’da Tarihi Bir Yerleşim Merkezi: Sille. Türk Coğrafya Dergisi, 15-30.
• [26] Közoğlu, H.G. 2018. Havva Gamze Közoğlu Fotoğraf Arşivi.
• [27] Korumaz, M. 2017. Mustafa Korumaz Fotoğraf Arşivi.