Çok Kriterli Karar Vermede Nötrosofik Critic ve Nötrosofik Waspas Entegre Yöntemi Temelli Mutluluk Düzeyi Belirleme Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 2, 137 - 147, 23.08.2024

Hamiyet Merkepçi

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1354366

Öz

Bu çalışmada,Türkiye istatistik Kurumunun yürüttüğü ‘Yaşam Memnuniyeti Araştırması’ kapsamında yer alan, yaş gruplarına ve yıllara gore değişiklik gösteren mutluluk düzeyinin belirlenmesi problemine uygulanan, Nötrosofik Kritik ve Nötrosofik Waspas adlı yeni bir Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi öneriyorum. Önerilen yöntem, iyi bilinen Waspas yönteminin temel adımlarını izler, ancak öznitelik değerlerinin tek değerli nötrosofik kümeler kullanılarak ifade edilmesi bakımından klasik durumdan farklıdır. Ayrıca, seçim kriterlerinin ağırlıklarının belirlenmesi karar vericinin insiyatifine bırakılmamakta, bunun yerine iyi bilinen critic yönteminin temel adımları kullanılmaktadır. Sunulan mutluluk düzeyi belirleme probleminde, alternatifler, 2003-2022 yılları ve kriterler, 18-65+ yaş arası bireylerdir.. Bu makalede amacım, 2003 yılından günümüze kadar her yıl, belirlenen yaş gruplarında mutluluk düzeyi ölçümünü, yaygın olarak kullanılan entegre bir Çok Kriterli Karar Verme modeli ile tek değerli nötrosofik kümeler alanına genişletmektir. Böylece, öznitelik değerleri daha büyük bir belirsizlik kümesiyle başa çıkabilir. Nötrosofik küme teorisinin ifade gücünden yararlanarak önerilen yaklaşımın, karar vericiye, yeterli ve kesin bilgi eksikliği, algı farklılıkları, dil değişkenleri ve kişisel görüşler gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanan belirsizlikleri yönetebilecek modeller geliştirmesine yardımcı olacağına inanıyorum.

Anahtar Kelimeler

Tek değerli nötrosofik küme, Bulanık mantık, Critic metodu, Waspas metodu, Çok kriterli karar verme

Kaynakça

• [1] Tüik Yaşam Memnuniyeti Araştırması 2021 https://www.tuik.gov.tr/media/announcements/yasam_memnuniyeti_arastirmasi_2021.pdf (Erişim Tarihi: 01.08.2023)
• [2] Zadeh, L.A., 1965a. Fuzzy Sets. Inform. Control 8, 338–353.
• [3] Turksen, I., 1986. Interval valued fuzzy sets based on normal forms. Fuzzy Sets Syst. 20, 191–210.
• [4] Kumar, M., ve Yadav, S. P. 2012. A novel approach for analyzing fuzzy system reliability using different types of intuitionistic fuzzy failure rates of components. ISA Transactions, 51, 288–297.
• [5] Atanassov, K., 1986. Intuitionistic fuzzy sets. Fuzzy Sets Syst. 20, 87–96.
• [6] Liu, W., Liao, H., 2017. A bibliometric analysis of fuzzy decision research during 1970–2015. Int. J. Fuzzy Syst. 19 (1), 1–14.
• [7] Yu, D., Liao, H., 2016. Visualization and quantitative research on intuitionistic fuzzy studies. J. Intell. Fuzzy Syst. 30 (6), 3653–3663.
• [8] Broumi, S., Smarandache, F., 2013b. Correlation coefficient of interval neutrosophic set. Appl. Mech. Mater. 436, 511–517. [9] Kumar, M., ve Yadav, S. P. (2012). A novel approach for analyzing fuzzy system reliability using different types of intuitionistic fuzzy failure rates of components. ISA Transactions, 51, 288-297.
• [9] Peng, J., Wang, J., Zhang, H., Chen, X., 2014. An outranking approach for multicriteria decision–making problems with simplified neutrosophic sets. Appl. Soft Comput. 25, 336–346.
• [10] Ye, J., (-2013. Similarity measures between interval neutrosophic sets and their applications in multi criteria decision making. J. Intell. Fuzzy Syst.
• [11] Ye, J., 2014a. Single valued neutrosophic cross–entropy for multi criteria decision making problems. Appl. Math. Model. 38, 1170–1175.
• [12] Ye, J., 2014b. A multicriteria decision–making method using aggregation operators for simplified neutrosophic sets. J. Intell. Fuzzy Syst. 26 (5), 2459–2466.
• [13] Smarandache, F. 1999. A unifying field in Logics: Neutrosophic Logic. In Philosophy (pp. 1–141). American Research Press.
• [14] Smarandache, F., 1999. A Unifying Field in Logics. Neutrosophy: Neutrosophic Probability, Set and Logic. American Research Press, Rehoboth.
• [15] Smarandache, F. 2003. A unifying field in logics: neutrosophic logic. Neutrosophy, neutrosophic set, neutrosophic probability and statistics, third ed., Xiquan, Phoenix.
• [16] Smarandache, Florentin. 2017 "Neutrosophic Perspectives: Triplets, Duplets, Multisets, Hybrid Operators, Modal Logic, Hedge Algebras. And Applications (second extended and improved)."
• [17] Smarandache, F. 2000. A Unifying Field in Logics: Neutrosophic Logic. Neutrosophy, Neutrosophic set, Neutrosophic probability. ISBN 1–879585–76–6 American Research Press.
• [18] Wang, H., Smarandache, F., Zhang, Y.Q., Sunderraman, R., 2010. Single valued neutrosophic sets. Multispace Multistruct. 4, 410–413.
• [19] Wang, Haibin & Smarandache, Florentin & Zhang, Yanqing & Sunderraman, Rajshekhar. 2012. Single valued neutrosophic sets. 10.
• [20] Majumdar, P., Samant, S.K., 2014. On similarity and entropy of neutrosophic sets. J. Intell. Fuzzy Syst. 26 (3), 1245–1252.
• [21] Peng, J., Wang, J., Wang, J., Zhang, H., Chen, X., 2016. Simplified neutrosophic sets and their applications in multi–criteria group decision–making problems. Int. J. Syst. Sci.
• [22] Zhang, H., Wang, J., Chen, X., 2014. Interval Neutrosophic Sets and Their Application in Multi criteria Decision Making Problems. Sci. World.
• [23] Alinezhad, A., Khalili J., 2019. New Methods and Applications in Multiple Attribute Decision Making (MADM), V.277, Springer.
• [24] Zavadskas, E. K., Antucheviciene, J., Saparauskas, J., & Turskis, Z. 2013. MCDM methods WASPAS and MULTIMOORA: Verification of robustness of methods when assessing alternative solutions. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 47(2), 5–20.
• [25] Zavadskas, E. K., Bausys, R., & Lazauskas, M. 2015. Sustainable assessment of alternative sites for the construction of a waste incineration plant by applying WASPAS method with single-valued neutrosophic set. Sustainability, 7(12), 15923–15936.
• [26] Zavadskas, E. K., Bausys, R., Stanujkic, D., & Magdalinovic-Kalinovic, N. 2016. Selection of lead-zinc flotation circuit design by applying WASPAS method with single-valued neutrosophic set. Acta Montanistica Slovaca, 21(2), 85–92.
• [27] Zavadskas, E. K., Kalibatas, D., & Kalibatiene, D. 2016. A multi-attribute assessment using WASPAS for choosing an optimal indoor environment. Archives of Civil and Mechanical Engineering, 16(1), 76–85.
• [28] Zavadskas, E. K., Turskis, Z., Antucheviciene, J., & Zakarevicius, A. 2012. Optimization of weighted aggregated sum product assessment. Elektronika ir elektrotechnika, 122(6), 3–6.