ÜLKEMİZDEKİ SURİYE’Lİ SIĞINMACILARIN OSMANLI DEVLETİ VEYA HATAY CUMHURİYETİ VATANDAŞLIĞI YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANMASI MÜMKÜN MÜ?

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 33 - 78, 05.08.2016

Süleyman Dost

Öz

Bilindiği gibi Suriye, dört yüz yıldan fazla Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. 1921 yılında Türkiye ile Fransa arasında yapılan Ankara Andlaşması gereği Suriye, Osmanlı devletinden kesin olarak ayrılmış ve İskenderun bölgesinde önce özel bir idare (manda) daha sonra da Hatay Cumhuriyeti adıyla bir devlet kurulmuştur. Bu devlet 1939 yılında Türkiye Cumhuriyetine katılmıştır. 2011 yılında Suriye’de başlayan iç karışıklıklar sebebiyle iki milyon Suriye’li ülkemize sığınmıştır. Bunların bir kısmı şu anda yürürlükte olan Türk Vatandaşlığı Kanunundaki vatandaşlık kazanma yolları ile Türk vatandaşlığını elde etmektedir. Ancak diğer bir kısmı, üstsoylarının, Osmanlı Devleti ve/veya Hatay Cumhuriyeti vatandaşı olduklarını dolayısıyla şimdi kendilerinin de Türk vatandaşlığını koruduklarını * Yrd. Doç. Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı, email: [e-mail] iddia ederek bunun tespitine yönelik talepte bulunmaktadır. Bu çalışmada söz konusu taleplerin hukuki olarak mümkün olup olmayacağı incelenmektedir. Çalışmada öncelikle söz konusu taleplere dayanak gösterilen ilgili vatandaşlık düzenlemelerindeki Türk vatandaşlığının kazanılması yollarından bahsedilmiştir. Daha sonra da sırasıyla, ülkemizdeki Suriye’li sığınmacıların Osmanlı Devleti ve/veya Hatay Cumhuriyeti vatandaşlığı yoluyla Türk vatandaşlığı elde etme talepleri, söz konusu tarihlerde yürürlükte olan mevzuat çerçevesinde hukuki olarak değerlendirilmiştir. Bu kapsamda Tabiiyet-i Osmaniye Kanunnamesi ile 1312 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve Türkiye ile Fransa arasında yapılan 1921 tarihli Ankara Andlaşması ile 1939 tarihli Hatay Andlaşması’nın ilgili hükümleri inceleme konusu yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Sığınmacı, Suriye, Hatay, 1312 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, Tabiiyet-i Osmaniye Kanunnamesi, Ankara Andlaşması, Hatay Andlaşması

IS ACQUISITION THE TURKISH NATIONALITY POSSIBLE BY THE WAY OF CITIZENSHIP OF OTTOMAN STATE AND CITIZENSHIP OF REPUBLIC OF HATAY FOR SYRIAN ASYLUM SEEKERS IN TURKEY?

Öz

As it is known, Ottoman has had Syria under its rule more than four hundred years.Syria completely separated from the Ottoman according to the Treaty of Ankara made between Turkey and France in 1921. First a special administrative and than Republic of Hatay was established in İskenderun district.This state joined the Republic of Turkey in 1939.Due to internal unrest began in Syria in 2011, two million Syrian sought refuge in our country.Some of these obtain Turkish citizenship according to the Turkish Citizenship Law currently in force.But another part of Syrian asylum seekers claim that their ancestors is Turkish citizen. So they want to identify the maintaining the Turkish citizenship by the way of ancestors Turkish citizenship.In this study it will examine their requests whether legally possible.In this context, it wil be examined that Ottoman Citizenship Law, Turkish Citizenship Law (No. 1312) and the relevant provisions of the 1939 Treaty of Hatay and 1921 Treaty of Ankara made between Turkey and France

Anahtar Kelimeler

Asylum Seekers, Syria, Hatay, Turkish Citizenship Law (No. 1312), Ottoman Citizenship Law, Treaty of Ankara, Treaty of Hatay

Kaynakça

• ACER, Yücel-KAYA, İbrahim, Uluslararası Hukuk Temel Ders Kitabı, Seçkin Yayıncılık, (5.Baskı) 2014.
• AKYOL, Esra Demirci, Sınırdaki Kimlikler: Türkiye’ye İlhak Sürecinde Hatay, Libra Kitap, İstanbul, 2010.
• ALTUĞ, Yılmaz, Devletler Hususî Hukuku, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1973.
• AYBAY, Rona, Vatandaşlık Hukuku, İstanbul, 2006. BERKİ, Osman Fazıl, “Türk Vatandaşlığı Kanununun Asli Tabiiyete Müteallik Hükümleri” (Asli Tabiiyet), AÜHFD, Cilt:7, Sayı 1-2, 1950, s.146-159.
• BERKİ, Osman Fazıl, “Türk Hukukunda Seçme Hakkı ile Vatandaşlığın Kaybı” (Seçme Hakkı), AÜHFD, Cilt:35 Sayı 1-4, 1978, s.281-294.
• BERKİ, Osman Fazıl, “Türk Vatandaşlığı Hukukunda Toprak Esasının Gelişmesi” (Toprak Esası), AÜHFD, Cilt:27 Sayı:1-2, 1970, s.67-75.