KURTARMA FAALİYETİNDE DENİZ KİRLENMESİNİ ENGELLEYEN KURTARANIN ÜCRET HAKKI

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 169 - 191, 05.08.2016

Banu Bozkurt Bozabalı

Öz

Bu çalışmanın amacını, deniz kirlenmesini engelleyen kurtaranın ücret hakkını; tarihsel gelişim içerisinde, mukayeseli bir biçimde, Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan düzenlemeler de dahil olmak üzere incelemek oluşturmaktadır. Bu gaye ile her şeyden önce, kurtarma faaliyetine ilişkin genel açıklamalar yapılacak; tarihsel gelişim kapsamında Kurtarma, Denizde Yardım ve Kurtarma İşlerine Mütedair Bazı Kaidelerin Tevhidi Hakkında Mukavele (1910 Brüksel Sözleşmesi) ve Uluslararası Kurtarma Sözleşmesi (SALVAGE 1989) ikinci ve üçüncü başlıklarda ele alınacak; sonrasında kurtarma faaliyetindeki önemli rolü sebebiyle İngiltere’deki durum ve özellikle Lloyds Open Form değerlendirilecek; bu mukayeseli değerlendirmeler ışığında da son olarak ülkemizde yürürlükte bulunan Ticaret Kanunu ile yürürlüğe girecek olan Yeni Türk Ticaret Kanunu’ndaki düzenlemeler incelenecektir

Anahtar Kelimeler

Kurtarma, Denizde Yardım ve Kurtarma İşlerine Mütedair Bazı Kaidelerin Tevhidi Hakkında Mukavele (1910 Brüksel Sözleşmesi), Uluslararası Kurtarma Sözleşmesi (SALVAGE 1989)

REWARD AND COMPENSATION RIGHT OF THE SALVOR PREVENTING SEA POLLUTION

Öz

The aim of this paper is to examine the reward and compensation rights of the salvors within the historical developments, in a comparative way and concerning the clauses of the new Turkish Code of Commerce. For this aim, first of all, a general explanation of salvage activities will be given. Within the historical developments Brussels Convention for the Unification of Certain Rules with Respect to Assistance and Salvage at Sea and International Convention on Salvage will be examined in a second and third chapter. Because of its important place in salvage activities, the situation in United Kingdom and especially Lloyds Open Forum will be analyzed in a fourth place. An examination of the clauses of the Turkish Code of Commerce still in vigour and the new Code of Commerce on salvage will be done lastly

Anahtar Kelimeler

Salvage, Brussels Convention for the Unification of Certain Rules with Respect to Assistance and Salvage at Sea, International Convention on Salvage

Kaynakça

• ATAERGİN, Selim; CANER, Oğuz, Türk Deniz Mevzuatı, Beta Yayınları, İstanbul, 2006, cilt II.
• BİSHOP, Archie, “The English Salvage Law: LLoyds Open Form”, www.vht- online.de/vht2008/.../de/.../Archie%20Bishop%20Vortrag.pdf (10.08.2011).
• CLARK, D. Peter, “Salvage Law Would Reward Environment-Saving Efforts”, Sea Law Volume 1, 12 Ekim 1989, http://www.navlaw.com/articles /v1/salvage-law-would-reward-environment-saving-efforts.htm (15.08.2011).
• DAINES, Graham, “Lloyds Open Form and the Special P&I Clause (SCOPIC)”, %20Scopic%20Paper.pdf (10.08.2011).
• http://www.comitemaritime.org (10.08.2011).
• http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1995/21/section/224 (10.08.2011).
• http://openjurist.org/699/f2d/909/oil-spill-by-amoco-cadiz-off-coast-of-france- on-march-16-1978-astilleros-espanoles-sa (10.08.2011).
• http://en.wikipedia.org/wiki/Marine_salvage (10.08.2011) .
• http://www.wfu.edu/~palmitar/Law&Valuation/chapter%201/1-4-1- AmocoCadiz.htm (10.08.2011).
• http://untreaty.un.org/English/UNEP/salvage_english.pdf (10.08.2011).
• KENDER, Rayegan, “Denizde Yağla Kirlenme ve Sigorta”, Dr. Iur. Hans – Joachim ENGE’nin “Ölverschmutzung der Meere und Versicherung” Makalesinin İncelemesi, Sigorta Hukuku Dergisi, Sayı 1, Cilt 1, Şubat 1982, s. 119 – 121 (KENDER, Denizde Kirlenme).
• KENDER, Rayegan, “Gemilerin Denizleri Kirletmesi Dolayısiyle Donatanların Sorumluluğu”, Sorumluluk ile Sigorta Hukuku Uygulamaları Açısından Deniz Kazaları Sempozyumunda Yayımlanmış Tebliğ, 13-15 Ekim 1982, İstanbul, s. 209 – 230 (KENDER, Donatanların Sorumluluğu).
• KENDER, Rayegan, “Uluslararası Deniz Hukukunda Kirlenme Zararlarından Doğan Sorumluluk için Mecburi Sigorta”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Sayı 2, 1982, . 14 – 22 (KENDER, Sigorta).
• KENDER, Rayegan “Hidrokarbonlarla Deniz Kirlenmesi Zararları için Uluslararası Tazminat Fonu Tesisi Hakkında 18 Aralık 1971 tarihli Brüksel Antlaşması”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Sayı 1, 1983, s. 6 – 11 (KENDER, Brüksel Antlaşması).
• KENDER, Rayegan ÇETİNGİL Ergon, “Deniz Ticareti Hukuku (Takip Hukuku ve Deniz Sigortaları ile Birlikte), XII Levha Yayınları, 12. Baskı, İstanbul, 2010.
• KENDİGELEN, Abuzer, “Gerekçeli-Karşılaştırmalı Yeni Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun”, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2011.
• LENNOX-KING, Olivia, “Laying the Mark to Port and Starboard: Salvage Under Duress and Economic Duress at Contract Law”, Maritime Law Journal, S: 21, 2007, s. 32 – 69.
• O’MAY, R. Donald, “Lloyd’s Form and The Montreal Convevntion”, Tulane Law Review, S: 57, 1982-1983, s. 1412 – 1435.
• TÜTÜNCÜ, Ayşe Nur, Gemi Kaynaklı Deniz Kirlenmesinin Önlenmesi, Azaltılması ve Kontrol Altına Alınmasında Devletin Yetkisi, Beta Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2004.
• WHİTE, F. Stephen, “Salvage Convention of 1989: Rewarding Efforts to Pro- tect the Environment”, www.vesselassist.com/SWhite_salcon89.html (10.11.2006).
• www.austlii.edu.au/au/other/dfat/nia/1996/26.html (10.08.2011).
• www.kiyiemniyeti.gov.tr (10.08.2011).
• www.denizcilik.gov.tr (10.08.2011).
• www.imo.org (10.08.2011).