Gelir ve Servet Üzerinden Alınan Vergilere İlişkin Model Anlaşma’nın 15’inci Maddesi: “Ücret Geliri”nde ve 16’ncı Maddesi: “Yöneticilere Yapılan Ödemeler”de Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi ve Türk Vergi Hukuku’ndaki Durumu

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 275 - 308, 30.12.2020

Sude Can Sönmez

Öz

Vergilendirme yetkisi, devletin egemenlik gücüne dayanarak vergi alması olarak
ifade edilebilecektir. Ancak bütün devletlerin vergilendirme yetkilerini bu şekilde
belirlemeleri yetki çatışmasına ve dolayısıyla “çifte vergilendirme” sorununa neden
olmaktadır. Bu kapsamda ülkeler bir tercih olarak aralarında anlaşma imzalayarak,
uluslararası önlemler alma yolunu tercih etmişlerdir. Genel olarak işbu anlaşmalar
emredici nitelikte olmayıp daha çok tavsiye niteliğindeki model anlaşmalardır. Söz
konusu model anlaşmalardan en çok bilineni OECD tarafından yayımlanan “Gelir ve
Servet Üzerinden Alınan Vergilere İlişkin Model Anlaşmasıdır. Bu kapsamda daha çok
gündemde olan ve önem arz eden “ücret gelirini elde eden gerçek kişiler bakımından
ücret gelirleri” ve “yöneticilere yapılan ödemeler” “Gelir ve Servet Üzerinden Alınan
Vergilere İlişkin Model Anlaşma” kapsamında Türk Vergi Hukuku bakımından işbu
çalışmada incelenecektir. Öncelikle, model anlaşmada yer verilen terimlerin ifade etmek
istedikleri anlamlar üzerinde durulacak olup daha sonra söz konusu terimlerin ve yer
aldığı bentlerin Türk Vergi Hukuku kapsamında değerlendirilmesi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Vergilendirme Yetkisi, Çifte Vergilendirme, Ücret Gelirleri Ve Yöneticilere Yapılan Ödemeler

Kaynakça

• AKÇAOĞLU, Ertuğrul, Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesi, Mali Akademi Yayınları, Ankara 2012.
• AKSÖYEK, İsmet, “Yeni Bir Yatırım Alternatifi Olarak Hisse Senedi Opsiyonları Ve Hisse Senedi Yatırımları İle Risk, Getiri Ve Gelecekle İlgili Beklentiler Açısından Karşılaştırılması”, Mevzuat Dergisi, S: 16, 1999.
• AYDIN, Elif, “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında Serbest Meslek Kazançları”, Vergide Gündem Dergisi, S:11, 2010.
• BAHAR, Okan Cevdet, Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara 2005.
• CANYAŞ, Oytun, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının İç Hukuktaki Konumu, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• DEMİRAĞ, Levent, “Uluslararası Vergi Anlaşmaları”, Hesap Uzmanları Kurulu Konferansları II, Ankara 1991.
• IŞIK, Hüseyin, Uluslararası Vergilendirme, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2014. KARAKOÇ, Yusuf, Genel Vergi Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2007.
• ÖNCEL, Mualla; KUMRULU, Ahmet; ÇAĞAN, Nami, Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Baskı 24, Ankara 2015.
• ÖNER, Cihat, Vergi Hukukunda İşyeri, İmaj Yayıncılık, Ankara 2016.
• ÖZ, N. Semiz, Uluslararası Vergi Rekabeti ve Vergi Cennetleri, Ankara 2005.
• PAZARCI, Hüseyin, Uluslararası Hukuk, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• PEHLİVAN, Osman; ÖZ, Ersan, Uluslararası Vergilendirme, Bursa 2015.