HAKARET SUÇUNDA İSNADIN İSPATI HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 289 - 318, 29.12.2021

Numan Karatepe , Muhammed Emre Tulay

https://doi.org/10.52273/sduhfd..954425

Öz

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 127. maddesinde, failin hakaret suçu dolayısıyla sorumlu tutulamayacağı hallerden olan ve yalnızca hakaret suçuna özgü olarak öngörülmüş olan isnadın ispatı hakkı düzenlenmiştir. Anayasa’nın 39. maddesi ve Türk Ceza Kanunu’nun 127. maddesinde düzenlenen ispat hakkının kullanılması halinde, kişilerin normatif düzenlemede yer alan belirli şartların gerçekleşmesiyle birlikte hakaret suçu dolayısıyla sorumlu tutulamayacağı ve ceza almayacağı belirtilmiştir. Doktrinde, isnadın ispatı hakkını bir hukuka uygunluk hali olarak değerlendiren görüşler olduğu gibi, isnadın ispatının hakaret suçuna özgür bir şahsi cezasızlık sebebi olduğunu ileri süren görüşler de bulunmaktadır. İsnadın ispatı halinde, failin hakaret suçu bakımından sorumlu tutulamayacağı hususunda doktrindeki görüşler ortak olsa da, doktrinde isnadın ispatının hukuki niteliğine dair kabul edilen farklı görüşlere göre; fail hakkında hakaret suçu nedeniyle yürütülen kovuşturma sonucunda kurulacak hükmün niteliği ve failin özel hukuk hükümleri uyarınca tazminat sorumluluğu, kabul edilen görüşün niteliğine göre farklılık göstermektedir. Çalışmamızda, isnadın ispatının hukuki niteliği doktrindeki görüşler uyarınca tespit edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Hakaret, Hakaret Suçu, İsnadın İspatı, Hakaret Suçunda Hukuka Uygunluk Halleri, İsnadın İspatı Hakkının Hukuki Niteliği.

LEGAL NATURE OF THE RIGHT TO PROVE THE ALLEGATION IN INSULT CRIME

Öz

Article 127 of the Turkish Penal Code No. 5237 regulates the right of proof of the accusation, which is one of the situations in which the perpetrator can’t be held responsible for the offense of insult and is specific to the offense of insult only. It is stated that in case of exercising the right to proof, which is regulated in article 39 of the Constitution and article 127 of the Turkish Penal Code, individuals can’t be held responsible and punished for the offense of insult upon the fulfillment of certain conditions in the normative regulation. In the doctrine, some opinions evaluate the right of proof of the accusation as a state of lawfulness, and others argue that proof of the accusation is a cause of free personal impunity for the offense of insult. Although the view that the perpetrator can’t be responsible for the offense of insult when proof of the accusation occurs is consensus in the doctrine, the nature of the verdict for the offense of insult the perpetrator and the perpetrator's responsibility for compensation by the provisions of private law depends on opinion to opinion. The views in the doctrine about the legal nature of the proof of accusation will determine in this research.

Anahtar Kelimeler

Insult, Insult Crime, Proof of the Accusation, State of Lawfulness for the Insult Crime, Legal Nature of the Right to Prove the Allegation.

Kaynakça

• ALTUN ÖÇKOYMAZ, Gülerdem, Hakaret Suçu, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2010
• ARISOY, Mine, Hakaret, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.72, Eylül-Ekim 2007
• ARTUÇ, Mustafa, Kişilere Karşı Suçlar, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018
• ARTUK, Mehmet Emin vd. , Ceza Hukuku Özel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019
• AYDIN, Devrim, Türk Ceza Kanunu’nda Hakaret Suçu, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 19(2), 2013
• CENTEL, Nur – ZAFER, Hamide – ÇAKMUT, Özlem, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Cilt 1, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2016
• DÜLGER, İbrahim, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 127. Maddesinin (İsnadın İspatı) Anayasaya Uygunluğu Sorunu”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2008, 16(2)
• ERDAĞ, Ali İhsan, İsnadın İspatı, Hukuki Perspektif Dergisi, 2004, S.2
• EREM, Faruk, Ümanist Doktrin Açısından Türk Ceza Hukuku, Cilt:4 Özel Hükümler, 4. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 1993
• ERMAN, Sahir, Hakaret ve Sövme Suçları, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Basım Atölyesi, 2. Baskı, İstanbul, 1989
• GÜRDOĞAN, Özgür, Hakaret Suçu, Doktora Tezi, Ankara, 2012
• HAFIZOĞULLARI, Zeki- ÖZEN Muharrem, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler- Kişilere Karşı Suçlar, 5. Baskı, US-A Yayıncılık, Ankara, 2016
• KAYANÇİÇEK, Murat, Şerefe Karşı Suçlar, Adalet Yayınevi, Ankara, 2008
• KELEP PEKMEZ, Tuğba, Ceza Hukuku Dergisi, C:15, S:43, Ağustos 2020, s. 523-565
• KOCA, Mahmut – ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 9. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016
• KOCA, Mahmut – ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017
• KOCAOĞLU, Serhat Sinan, Uluslararası (AİHM) ve Ulusal Yargı İçtihatları Çerçevesinde Hakaret Suçu (5237 Sayılı TCK m. 125-131), 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019
• KOLOŞ, Umut, “TÜRK HUKUKUNDA İSNADIN İSPATI HAKKININ ÇOK BOYUTLU HUKUK KAVRAYIŞI BAKIMINDAN ANALİZİ”, Journal Of Istanbul University Law Faculty, 2014, 72(1)
• ÖZBEK, Veli – DOĞAN, Koray – BACAKSIZ, Pınar, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 15. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020
• ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020
• SARAÇ, Osman, Kamu Yararı Kavramı, Maliye Dergisi, 139, 2002
• SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 12. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2018
• ŞEN, Ersan, Yeni Türk Ceza Kanunun Yorumu, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2006
• TANERİ, Gökhan, Hakaret Tekzip Tazminat, 2. Baskı, Bilge Yayınevi, Ankara, 2013
• TARHAN, Emine Ülker, Yeni Türk Ceza Yasasında Tehdit ve Hakaret Suçları, Yetkin Yayınları, Ankara, 2007
• TEZCAN, Durmuş – ERDEM, Mustafa Ruhan – ÖNOK, R. Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 17. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2019
• TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Özel Kısım, 9. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018
• YENİDÜNYA, Ahmet Caner – ALŞAHİN, Mehmet Emin, Bireyin Şerefine Karşı Suçlar, TBBD.i Y:19, S:68, 2007
• YENİDÜNYA, Ahmet Caner – ALŞAHİN, Mehmet Emin, Bireyin Şerefine Karşı Suçlar, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Y:19, S.68, 2007
• https://karararama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/
• https://www.anayasa.gov.tr/media/6382/gerekceli_anayasa.pdf
• https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss664m.htm