AB Genel Mahkemesi’nin 14 Aralık 2022 Tarihli PKK Kararı’nın Uluslararası Hukuk ve AB Hukuku Perspektifinden Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 1415 - 1488, 18.12.2023

Ahmet Ulutaş

https://doi.org/10.52273/sduhfd..1375949

Öz

Terörle küresel ve bölgesel mücadelede başarının, tek tek devletlerin yürütecekleri mücadeleyle elde edilemeyeceği tespiti dile getirilmektedir. Bu bağlamda, sıklıkla sınır aşan veçheleriyle karşımıza çıkan terörün, özellikle insan ve finans kaynaklarının kurutulması, önem taşımaktadır. Bu noktada, devletler arasında yakın işbirliği ihtiyacı, terör suçlarında, diğer suçlara nazaran çok daha fazla hissedilmektedir. Bu amaçla küresel düzeyde özellikle Birleşmiş Milletler (BM) nezdinde, bölgesel düzeyde ise Avrupa Konseyi (AK) nezdinde çok sayıda sözleşme ve ek protokol kabul edilmiştir. Bununla birlikte, bugün itibarıyla terörden zarar gören devletlere, diğer devletler tarafından yeterince destek sağlandığını ve anılan sözleşmelerin lafzı ve ruhunda yer alan dayanışma duygusuyla hareket edildiğini söylemek pek mümkün gözükmemektedir. İşte bu noktada, bilhassa 11 Eylül 2001 saldırıları sonrası ABD’nin önemli ölçüde başı çekmesiyle BM Güvenlik Konseyi tarafından küresel düzeyde bağlayıcı kararlar alınmış ve üye ülkeler nezdinde etkin bir şekilde uygulanması istenilmiştir. Bu bağlamda, Avrupa Birliği de (AB) esas itibarıyla bölgesel bir örgüt olarak terörle mücadele konusunda özellikle 2001 yılından sonra, aldığı önlemleri artırarak dünyanın geri kalanına ayak uydurmak istemiştir. Bu çalışmada, esas itibarıyla AB Genel Mahkemesi’nin 14 Aralık 2022 tarihinde açıkladığı “T 182/21 sayılı Kurdistan Workers’ Party (PKK) v Council of the European Union Kararı” ele alınarak incelenmiştir. Bu yapılırken de öncelikle, anılan karar sürecinden önce PKK tarafından, kısıtlayıcı tedbirler öngören ve terör örgütü listesine dahil eden AB tasarrufları aleyhine yakın tarihte açılmış ve sonuçlanmış davalar hakkında tarihsel perspektiften özlü bilgi sunulacaktır. Bu sayede hem süreç hakkında bilgi verilmesi hem söz konusu kararın mahiyetinin daha iyi kavranılması ve anılan kararların Türkiye bakımından önemine işaret edilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Genel Mahkeme, terörle mücadele, terör örgütü listeleri

Evaluation of the PKK Judgment of the EU General Court dated 14 December 2022 from the Perspective of International Law and EU Law

Öz

Kaynakça

• Acer Y, Kaya İ, Uluslararası Hukuk Temel Ders Kitabı (10.Baskı, Seçkin 2019)
• Aksar Y, Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk Cilt: II (5.Baskı, Seçkin 2019)
• Arsava F, “Uluslararası Adalet Divanı Tarafından İnsan Haklarının Korunması”, (6) 21, (Nisan 2015), TAAD 1-40
• Aslan M. Y, “Savaş Hukukunun Temel Prensipleri”, (2008) (79), TBB Dergisi, 235-274
• Baykal S, Göçmen İ, Hâkim ve Savcılar için AB Hukuku El Kitabı (Adalet Bakanlığı Yayını 2021)
• Bederman D J, Keitner C I, International Law Frameworks (4th Edition, Foundation Press 2016)
• Brownlie I, Principles of Public International Law (7th Edition, Oxford 2008)
• Dost S, “Uluslararası Hukukta Orantılılık İlkesi”, (Aralık 2018), Yıl:6, Sayı:12, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 361-399
• Henriksen A, International Law (2nd Edition, Oxford 2019)
• Hinojosa-Martinez L M, A Critical Assessment of United Nations Security Council Resolution 1373 (in Ben Saul (Ed), Research Handbook on International Law and Terrorism (Edward Elgar 2014))
• Kaya İ S, Uluslararası Hukuk Temel Bilgiler (Adalet 2022)
• Oberleitner G, Human Rights in Armed Conflict: Law, Practice, Policy (Cambridge 2015)
• Öktem A E, Terörizm, İnsancıl Hukuk ve İnsan Hakları (Derin Yayınları 2007)
• Pazarcı H, Uluslararası Hukuk (11.Baskı, Turhan 2012)
• Popovski V, The Legislative Role of the Security Council’s Thematic Resolutions (in Vesselin Popovski, Trudy Fraser (Eds), The Security Council as Global Legislator (Routledge 2014))
• Reçber K, Uluslararası Hukuk (3.Baskı, Dora 2018)
• Summers J, The Internal and External Aspects of Self-Determination Reconsidered (in Duncan French (Ed), Statehood and Self Determination: Reconciling Tradition and Modernity in International Law (Cambridge 2013)) Sur M, Uluslararası Hukukun Esasları (5.Baskı, Beta 2011)
• Taşdemir F, “Uluslararası Hukukta Toprak Bütünlüğü İlkesi, Tanıma Doktrini ve Bir Norm Olarak Ayrılma Hakkı”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18/3, (2016) 644-668
• Tütüncü A N, İnsancıl Hukuka Giriş (Beta 2019)
• Ulutaş A, An Overview of the Additional Protocol to the Council of Europe Convention on the Prevention of Terrorism (Adalet Publication 2020)
• Ünal Ş, Uluslararası Hukuk (Yetkin 2005)
• Wouters J, Odermatt J, Quis Custodiet Consilim Securitatis? Reflections on the Law-Making Powers of the Security Council (in Vesselin Popovski, Trudy Fraser (Eds), The Security Council as Global Legislator (Routledge 2014))
• İNTERNET KAYNAKLARI
• https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=268596 &pageIndex=0&doclang=en&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=2138 ; Erişim Tarihi 16 Ağustos 2023. https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text= &docid= 207801&doclang=EN ; Erişim Tarihi 16 Ağustos 2023.
• https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text= &docid= 207801&doclang=EN ; Erişim Tarihi 16 Ağustos 2023.
• Case C-46/19 P: Appeal brought on 25 January 2019 by Council of the European Union against the judgment of the General Court (Third Chamber, Extended Composition) delivered on 15 November 2018 in Case T-316/14: Kurdistan Workers’ Party (PKK) v Council OJ C 103, 18 Mart 2019;https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid= 1553121564186 &uri=CELEX:62019CN0046 ; Erişim Tarihi 16 Ağustos 2023.
• https://www.fatf-gafi.org/en/home.html ; Erişim Tarihi 17 Ağustos 2023.
• https://www.un.org/counterterrorism/international-legal-instruments ; Erişim Tarihi 17 Ağustos 2023.
• https://www.coe.int/en/web/counter-terrorism/legal-instruments#{% 2217711252%22:[0]} ; Erişim Tarihi 17 Ağustos 2023.
• https://www.un.org/securitycouncil/ctc/content/security-council-resolutions; Erişim Tarihi 17 Ağustos 2023.
• https://www.consilium.europa.eu/en/policies/fight-against-terrorism/ ; Erişim Tarihi 20 Ağustos 2023.
• https://eur-lex.europa.eu/legal-content/GA/TXT/?uri=celex%3A32001R2580 ; Erişim Tarihi 6 Eylül 2023.
• https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32001E0931 ; Erişim Tarihi 6 Eylül 2023.