A Qualitative Research on Professional Perceptions of Spiritual Counsellors

Yıl 2015, Sayı: 34, 75 - 93, 01.06.2015

İlhan Topuz

Öz

The aim of this study is to evaluate religious commissaries' counselling services with reference to their ideas and thoughts about their professions, and make recommendations for improving efficiency of counselling services. 84 religious commissaries attended to this research which was implemented by use of qualitative research design. For religious commissaries, a semi-structured interview form was used as a data collection instrument. The collected data were analysed by use of content analysis method and the data were shown in figuresAt the end of the research it was specified that the religious commissaries who offered counselling services at various public institutions had professional awareness, worked fondly, lived sense of insufficiency according as some problems, and recommendations for problems causing sense of insufficiency were made.

Anahtar Kelimeler

Key Words: Religion, Counselling, Religious Commissary, Insufficiency, Recommendation

DANIŞMANLIK GÖREVİ YÜRÜTEN DİN GÖREVLİLERİNİN MESLEKÎ ALGILARINA YÖNELİK NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu araştırmanın amacı danışmanlık görevi yürüten din görevlilerinin, mesleklerine yönelik görüş ve düşünceleri doğrultusunda, danışmanlık faaliyetlerini değerlendirmek ve danışmanlık faaliyetlerinin verimliliğini arttırmaya yönelik öneriler sunmaktır. Nitel araştırma deseni kullanılarak yapılan bu araştırmaya 84 din görevlisi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, din görevlileri için hazırlanmış yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, içerik analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiş ve veriler sayısallaştırılarak sunulmuştur. Araştırma sonucunda çeşitli sosyal kurumlarda danışmanlık görevi yürüten din görevlilerinin meslekî bilince sahip oldukları, danışmanlık mesleğini severek yürüttükleri, bazı sorunlara bağlı olarak yetersizlik duygusu yaşadıkları tespit edilmiş ve yetersizlik duygusuna yol açan sorunların çözümüne yönelik öneriler sunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Din, Danışmanlık, Din görevlisi, Yetersizlik, Öneri

Kaynakça

• Adler, A., Yaşamın Anlam ve Amacı, (Çev. K. Şipal), Say Yayınları, Ankara, 2004.
• Altaş, Nurullah, “Dini Danışmanlığın Teorik Temelleri”, AÜİF Dergisi, Cilt 41, Ankara, 2000, ss.327-350.
• Buyrukçu, Ramazan, “Türkiye’de Din Görevlisi Yetiştirme Problemi ve Çözüm Önerileri”, Ankara Üniversitesi İFD, C. 47, S. 2, 2006, ss. 99-126.
• Cebeci, Suat, Dini Danışma ve Rehberlik, DİB Yay., Ankara, 2012.
• Cengil, Muammer, “Din Görevlileri ve Kur’an Kursu Öğreticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 10, Sayı 1, 2010, ss. 79‐101.
• Chalfant, H. Paul, Peter L. Heller, Alden Roberts, David Briones, Salvador Aguirre-Hochbaum, & Walter Farr, “The Clergy as a Resource for Those Encountering Psychological Distress”, Review of Religious Research, Vol.31, 1990, ss.305-13.
• Corey, Gerald, Psikolojik Danışma, Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları, Mentis Yayınevi, Ankara, 2008, ss.191-193.
• Doğru, Ahmet, Din Görevlilerinin Hizmet Alanları ve Problemleri (Kayseri İlinde Görev Yapan Vaizler Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme), Cumhuriyet Üniversitesi, SBE Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Din Sosyolojisi Bilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas, 2008.
• Genç, M. Fatih, “Avrupa ve Türkiye’de İlahiyat Fakülteleri Lisans Programları-İspanya, Bosna Hersek, Hollanda, Belçika ve Almanya’daki İlahiyat Fakülteleri ile Bir Karşılaştırma–Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C. 13, S. 1, 2013, ss. 27-45.
• Güney, Nurşen, “Aile Büroları”, (Bildiri), IV. Din Şûrası, III. Komisyon Tebliğleri, Ankara, 2009, ss.176-178.
• http://www2.diyanet.gov.tr/DinHizmetleriGenelMudurlugu/Documents/ AIRBYonerge.pdf madde 7 (a) bendi (12.05.2014).
• Karacoşkun, Mustafa Doğan, “Din Hizmetlerinde Psikolojik Formasyon Yeterliliğinin Önemi ve İlahiyat Fakültelerindeki Psikoloji Eğitimi Üzerine Görüş ve Öneriler”, Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Sorunları Sempozyumu, Isparta, 2004, ss.83-103.
• Karaırmak, Özlem, “Temel Psikolojik Danışma Becerileri”, Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim (ed. Alim Kaya), Pegem Yay., 4. Baskı, Ankara, 2012.
• Karasar, Niyazi, Bilimsel Araştırma Yöntemi,: Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2008.
• Kaymakcan, Recep ve Şirin, Turgay, “Bilişsel-Davranışçı Psikoterapi Yaklaşımı ile bütünleştirilmiş Dini Danışmanlık Modeli’nin Din Eğitimi Alan Erkek Üniversite Öğrencilerinin Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerine Etkisi”, DED, C.11, No. 26, 2013, ss.111-148.
• Lazarus, Richard S. & Folkman, Susan, Stress, Appraisal & Coping, Springer Publishing Company, New York, 1984.
• Oruç, Esma S. ve Kurt, Abdurrahman, “Erzurum ve Bursa Müftülüklerine 2005-2008 Yıllarında Gelen Sorular Işığında Kadınların Boşanma Talebinin Nedenleri”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 18 (2), Bursa, 2009, ss. 299-325.
• Özdemir, Ömer, Aile İrşat Ve Rehberlik Bürolarının Yetişkin Din Eğitimine Katkısı (Adana İli Örneği), Çukurova Üniversitesi, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana, 2013.
• Özdoğan, Öznur, “İnsanı Anlamaya Yönelik Bir Yaklaşım: Pastoral Psikoloji”, AÜ İFD, 47, Ankara, 2006, S. 2, ss. 127-141.
• Özen, Yener, “Tanrı ‐ Sen ve Ben Üçümüzün Yolu ‐Pastoral Psikoloji ve Danışmanlığın Gerekliliği Üzerine‐” Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C. 10, S. 2, Samsun, 2010, ss. 41‐57.
• Peker, Hüseyin, Dinî Danışmanlık Bağlamında Aile Danışmanlığı ve Rehberliği (Samsun ve Aydın İli İrşat ve Rehberlik Büroları Örneği)”, IV. Din Şûrası, III. Komisyon Tebliğleri, Ankara, 2009, ss. 162-175.
• Söylev, Ömer Faruk, Türkiye’de Dini Danışma Ve Rehberlik - Alanları, İmkânları Ve Yöntemleri- (Diyanet İşleri Başkanlığı Örneği), UÜ SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi), 2014, Bursa
• Şahin, Tuba Kevser, Dinî Danışmanlık Bağlamında Aile İrşat ve Rehberlik Bürosu Faaliyetleri, SÜ SB Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya, 2010.
• Topuz, İlhan, Din Görevlilerinin Manevî Danışmanlık Yeterlilikleri, Manas Yay., Isparta, , 2014.
• Yaman, Ahmet, “Aile Büroları (Arka Plan, Mevcut Durum, Sorunlar ve Öneriler), (Bildiri), IV. Din Şûrası, III. Komisyon Tebliğleri, Ankara, 2009, ss.189-201.
• Yeşilyaprak, Binnur, “Türkiye’de Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanının Geleceği: Açılımlar ve Öngörüler”, AÜ Eğitim Fak. Dergisi, Ankara, 2009, C. 42, S. 1, s. 210.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yay., Ankara, 2003.
• Yılmaz, Ömer, “Din Hizmetinin İlim-Amel-Gönül Boyutu”, CÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, XI / 2, Sivas, 2007, ss.419-439.