Çokuluslu Şirketlerin Kaynak-Tabanlı Biyo-Politik Üretiminde Rekabetçi Gücün Diyalektiği -Eleştirel ve Bütünsel Bakış-

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 3, 1 - 23, 01.09.2013

  Prof.Dr.Nurhan Papatya

Öz

This study aims to reveals the effects of the dialectic of competitive power of Multinational Corporations’ (MNCs) connected to the resourcebased applications on bio-political production with critical and holistic perspective. The basic assumptions of the study, has been arranged from the three outputs of the "bio-political production" concepts of Foucault and Hardt-Negri's. The first problematic point derives from the power/ideologybased management approaches emerging as restructuring the degenerated old practices of MNCs and/or coming out the newly discourses as savior. The second output is the upward movement of the dominant forces together with the expansionist structure of MNCs on the national economy, socio-cultural and political structures. The final output is the practices of MNCs’ having a constantly affirming, uplifting and legitimizing language in business education In this context, this study aim to reveal the results of these ideas; (a) the presentation of the development of MNCs with in a logical/historical framework and revelation of the resource-based theory; (b) the dialectics of competitive power of MNCs in generating bio-political production; analyzing non-differentiation of the external and internal factors of organizations; continuity and not stationary; on the contrary the more differentiating and contradictory factors in the process as well as reanalyzing the whole process in an evolutionary and revolutionary system of holistic view; (c) debating the bio-political point of view in both a process and its existence in the concept structure related with in the resource-based view; (d) clarifying the resourcebased bio-political productions’ revealing the ideas of ‘entire cultural dismantling cultural breakdown and mentality mindset’ with the reality of the expansion and accession to new markets of MNCs

Anahtar Kelimeler

Power, the resource-based theory, the resource-based biopolitical production, sustainable competition, the dialectics of competitive power, multinational corporations (MNCs)

ÇOKULUSLU ŞİRKETLERİN KAYNAK-TABANLI BİYO-POLİTİK ÜRETİMİNDE REKABETÇİ GÜCÜN DİYALEKTİĞİ -ELEŞTİREL VE BÜTÜNSEL BAKIŞ-

Öz

Bu çalışma, Çok Uluslu Şirket (ÇUŞ)’lerin kaynak tabanlı uygulamalarına bağlı rekabetçi güç diyalektiğinin biyo-politik üretim üzerindeki etkilerini eleştirel ve bütünsel olarak ortaya koymaya yöneliktir. Çalışmanın temel varsayımları, Foucault’un ve Hardt-Negri’nin “biyopolitik üretim” kavramından yola çıkarak üç çıkış noktasından düzenlenmiştir. Birinci olarak, ÇUŞ’lerin yozlaşan eski pratiklerini yeniden yapılandırılması ve/veya yeni söylemlerin kurtarıcı olarak ortaya çıkması biçiminde güç/ideoloji temelli yönetim anlayışlarının ortaya koyduğu sorunsal. İkinci çıkış noktası ÇUŞ’lerin yayılmacı yapısıyla birlikte ulusal ekonomiler, sosyo-kültürel ve siyasal yapılanmalar üzerindeki egemen güçlerinin giderek artma eğilimi. Son olarak da, ÇUŞ uygulamalarının işletme eğitiminde sürekli olumlayıcı, yüceltici ve meşrulaştırıcı bir dile sahip olduğudur. Bu bağlamda çalışmada (a) ÇUŞ’lerin mantıksal/tarihsel sınırları çerçevesinde gelişiminin ve kaynak tabanlı kuramın sunulması (b) ÇUŞ’lerin biyo-politik üretimde rekabetçi gücün diyalektiği; örgütün dışsal ve içsel öğelerinin farklılaşmamış, durağan somut birlikteliği değil, aksine giderek farklılaşmış ve çelişki kazanmış beraberliklerinin hem evrimci, hem de devrimci ilerlemeye neden olduğu yenilikçi, sürdürülebilir tarihsel egemen bir süreç olduğunun çözümlenmesi, (c) Biyo-politik üretimi hem bir süreç hem de bir ilişki olarak soyutlayıp kaynak tabanlı kuramın içkin yapısında var olduğunun belirlenmesi ve bir sistem olarak tartışılması (d) ÇUŞ’lerin yayılma ve yeni pazarlar oluşturma fikri göz önüne alındığında kaynak tabanlı biyo-politik üretimin “bütünüyle güdümlü toplum, kültürel parçalanma ve zihniyet körelmesi” fikrini ortaya koyduğu sonucunun açıklanması hedeflenmektedir

Anahtar Kelimeler

Güç, kaynak tabanlı kuram, kaynak tabanlı biyo-politik üretim, sürdürülebilir rekabet, rekabetçi gücün diyalektiği, çokuluslu şirketler (ÇUŞ’ler)

Kaynakça

• ABRAHAMSON, E. 1991. “Managerial Fads and Fashions: The Diffusion and Rejection of Innovations.” Academy of Management Review, 16, 3: 586-612.
• ABRAHAMSON, E. 1996. “Management Fashion.” Academy of Management Review, 21, 1: 254-285.
• ABRAHAMSON, E., Fairchild, G. 1999. “Management Fashion: Lifecycles, Triggers, and Collective Learning Processes.” Administrative Science Quarterly, 44: 708-740.
• ACKOFF, R.L. 1981. Creating the Corporate Future. New York: Wiley.
• AGAMBEN, G. 2001. Kutsal İnsan: Egemen İktidar ve Çıplak Hayat [çev. Heler, D., Türkmen, İ.]. İstanbul: Ayrıntı Ya.
• AMIT, R.H, Schoemaker, P. J. H. 1993. “Strategic Assets and Organizational Rent.” Strategic Management Journal, 14 (1): 33-46.
• ANDERSÉN, J. 2010. “Resource-based Competitiveness: Managerial Implications of The Resource-Based View.” Strategic Direction, 26 5: 3- 5.
• ANDERSON, S., Cavanagh, J. 2000. Top 200: The Rise of Corporate Global Power. http://www.corpwatch.org/article.php?id=377, erişim tarihi: 02.06.20103.
• ANSOFF, I. 1965. Corporate Strategy. New York: McGraw-Hill, Penrose.
• ARIBOĞAN, D.Ü. 1996. Globalleşme Senaryosunun Aktörleri. İstanbul: Der Ya.
• ARNOVE, R. F., Torres, C. A. [ed.] 2007. Comperative Education: The Dialectic of The Global and The Local. Maryland, USA: Rowman & Littlefield Publication.
• BAKAN, J. 2007. Şirket: Kâr ve Güç Peşindeki Patolojik Kurum [çev. Öğdül, R. G.]. İstanbul: Ayrıntı Ya.
• BAKHTIN, M. 2001. Karnavaldan Romana: Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar [çev. Soydemir, C.]. İstanbul: B. 1, Ayrıntı Ya.
• BARNET, R. J., Müller, R. E. 1976. Global Reach: The Power of the Multinational Corporations. New York: Touchstone.
• BARNEY, J. B, Turk, T. A. [ed.] 1994. Superior Performance from Implementing Merger and Acquisition Strategies: A Resource-based Analysis. London: MacMillan Pres.
• BARNEY, J. B. 1986. “Organizational Culture: Can it be A Source of Sustained Competitive Advantage?.” Academy of Management Review, 11: 656-665.
• BARNEY, J. B. 1991. “Firm Resources and Sustained Competitive Advantage.” Journal of Management, 17 (1): 99-120.
• BARNEY, J. B., Wright, M., Ketchen Jr., D. J. 2001. “The Resource- based View of the Firm: Ten Years After 1991.” Journal of Management, 27: 625-641.
• BECK, U. 2005. Siyasallığın İcadı [çev. Ünler, N. ]. İstanbul: B. 2,