Türkiye'de 1950-2006 Döneminde Bütçe Gelir-Gider Yönetimi Üzerine Ampirik Bir Çalışma: Tek Parti ve Koalisyon Hükümetlerinin Karşılaştırması

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 3, 265 - 288, 01.09.2009

  Yrd.Doç.Dr.Murat Aslan Yrd.Doç.Dr.Semih Bilge

Öz

Anahtar Kelimeler

-

TÜRKİYE'DE 1950-2006 DÖNEMİNDE BÜTÇE GELİR-GİDER YÖNETİMİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA: TEK PARTİ VE KOALİSYON HÜKÜMETLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de 1950–2006 döneminde Genel Bütçe gelir ve gider tahminleri ile gerçekleşmeleri arasındaki farkın ya da sapmanın, koalisyon ve tek partili hükümet dönemleri arasında, farklı olup olmadığını incelemektedir. Çalışmada t testi ve regresyon analizi olmak üzere iki istatistik yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın temel olarak cevaplandırmak istediği soru ile ilintili olarak hükümet türü değişkeni temel odak noktası olup, bu değişken tek ve koalisyon yönetimini kapsayıcı bir kukla değişkendir. Yapılan istatistikî analizler, Türkiye’de koalisyon dönemlerinde bütçe giderlerinde meydana gelen sapmaların, tek partili dönemlere göre anlamlı bir şekilde fazla olduğunu göstermiştir. Gelir tahmini ile gelir gerçekleşmeleri arasında bu şekilde bir ayrışma tespit edilememiştir

Anahtar Kelimeler

Koalisyon Hükümetleri, Devlet Bütçesi, Bütçe Açıkları, Bütçe Yönetimi, Politik Konjonktür Teorileri

Kaynakça

• 1. AKARCA, Ali T ve Tansel Aysit, “Economic Performance and Political Outcomes: An Analysis of the Turkish Parliamentary and Local Election Results Between 1950 and 2004”, Public Choice, C.129, S.1–2, s.77– 105, 2006.
• 2. ALESİNA, Alberto, “Politics and Business Cycles in the Industrial Democracies”, Economic Policy, s.57-98, Nisan 1989.
• 3. ALESİNA, Alberto ve Allan Drazen, “Why are Stabilizations Delayed?”, The American Economic Review, C.81, S.5, s.1170–1188, 1991.
• 4. ALESİNA, Alberto ve Roberto Perotti, “The Political Economy of Budget Deficits”, IMF Staff Papers, C.42, S.1, Mart 1995.
• 5. ALESİNA, Alberto ve Roberto Perotti, “Income Distribution, Political Instability and Investment”, European Economic Rewiev, C.40, s.1203–1226, 1996.
• 6. BULUTOĞLU, Kenan, Kamu Bütçesi, Kamu Harcamaları, Kamu Borçları, Batı Türkeli Yayıncılık, İstanbul, 2004.
• 7. BUSSİÈRE Matthieu ve Christian Mulder, “Political Instability and Economic Vulnerability”, International Journal of Finance & Economics, C.5, S.4, s. 309–330, 2000.
• 8. CUKIERMAN, Alex, Sebastian Edwards ve Guido Tabellini, “Seigniorage and Political Instability", NBER Working Paper Series, No: 3199, 1989.
• 9. DE HAAN, Jakob ve Jan-Egbert Sturm, “Political and Institutional Determinants of Fiscal Policy in European Community”, Public Choice, C.80, S.1–2, s.157–172, 1994.
• 10. DE HAAN, Jakob ve Jan-Egbert Sturm, “Political and Economic Determinants of Budget Deficits and Government Spending: A Reinvestigation”, European Journal of Political Economy, C.13, S.3– 4, s.739–750, 1997.
• 11. DE HAAN, Jakob, Jan-Egbert Sturm ve Geert Beekhuis, “The Weak Government Thesis: Some New Evidence”, Public Choice, C.101, s.163–176, 1999.
• 12. DRAZEN, Allan ve Vittorio Grilli, "The Benefit of Crises for Economic Reforms", American Economic Review, C.83, S.3, s.598–607, 1993.
• 13. EDİZDOĞAN, Nihat, Kamu Bütçesi, Ekin Yayınevi, Bursa, 2008.
• 14. EREN, Ercan ve Melike Bildirici, “Türkiye’de Siyasal ve İktisadi İstikrarsızlık; 1980–2001”, İktisat, İşletme ve Finans, C. 16, S. 187, s.27–43, 2001.
• 15. FRANZESE, Jr., Robert, “Electoral and Partisan Manipulation of Public Debt in Developed Democracies, 1956-90”, Institutions, Politics and Fiscal Policy, R. Strauch, J. Von Hagen (editörler), Kluwer Academic Press, s.61-83, 2000.
• 16. GASIOROWSKI, Mark J., “Macroeconomic Conditions and Political Instability: An Empirical Analysis”, Studies in Comparative International Development, C.33, S.3, s.3-19, 1998.
• 17. HIBBS, Douglas A., Jr., “Political Parties and Macroeconomic Policy”, The American Political Science Review, C.71, S.4, s.1467–1487, 1977.
• 18. HOSSAIN Akhand Akhtar ve Anis Chowdhury, Open-Economy Macroeconomics For Developing Countries, Edward Elgar Yayıncılık, Haziran 1999.
• 19. HUBER, Gerald, Martın Kocher ve Matthıas Sutter, “Government Strength, Power Dispersion in Governments and Budget Deficits in OECD-Countries. A Voting Power Approach”, Public Choice, C. 116, s.333–350, 2003.
• 20. KARACA, Orhan, “Türkiye’de Koalisyon Hükümetleri, Tek Parti Hükümetleri ve Ekonomi”, İktisat, İşletme ve Finans, C. 18, S. 207, s.90–100, 2003.
• 21. KAUFMANN, Daniel; A. Kraay ve M. Mastruzzi, Governance Matters VII: Aggregate and Individual Governance Indicators, 1996-2007, Washington, DC: The World Bank, 2008.
• 22. KONTOPOULOS, Yianos ve Roberto Perotti, “Government Fragmentation and Fiscal Policy Outcomes: Evidence from OECD Countries”, Fiscal Institutions and Fiscal Performance, J. Poterba ve J. von Hagen (editörler), Chicago, 1999.
• 23. KUŞTEPELİ, Yeşim ve Gülcan Önel, “Türkiye’de Hükümetlerdeki Politik Parçalanma ve İdeolojinin Bütçe Üzerine Etkileri: 1976–2004”, İktisat, İşletme ve Finans, C. 21, S. 243, s.55–66, 2006.
• 24. MILLER, Vıctorıa, “Political Instability and Debt Maturıiy”, Economic Inquiry, C.35, S.1, s.12–27, Ocak 1997.
• 25. OHLSSON, Henry ve Per-Anders Edin, “Political Determinants of Budget Deficits: Coalition Effects Versus Minority Effects”, European Economic Review, C.35, s.1597–1603, 1991.
• 26. ONUR, Sara, “Literatürde Ekonomi-Politika İlişkisi”, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, C. 6, S.1, Sıra: 4, No: 191, 2004.
• 27. PEROTTI, Roberto ve Yianos Kontopoulos, “Fragmented Fiscal Policy”, Journal of Public Economics, C.82, s.191–222, 2002.
• 28. PINHO, Maria Manuel, “Political Models of Budget Defıcits: a Literature Review”, Universidade do Porto, Faculdade de Economia do Porto, FEP Working Papers, S.138, , 2004.
• 29. ROUBINI, Nouriel ve Jeffrey Sachs, “Government Spending and Budget Deficits in the Industrial Economies”, NBER Working Papers, No: 2919, Nisan 1989a.
• 30. ROUBINI, Nouriel ve Jeffrey Sachs, “Political and Economic Determinants of Budget Deficits in the Industrial Democracies”, European Economic Review, C.33, s.903–933, Mayıs 1989b.
• 31. SPOLAORE, Enrico, “Adjustments in Different Government Systems”, Economics & Politics, C.16, S.2, s.117–146, 2004.
• 32. ŞENESEN, Gülay Günlük, “Başlangıç Ödenekleri ile Kesinleşmiş Harcamaların Karşılaştırılmalı Çözümlenmesinde Performans Değerleme Ölçütleri”, 15. Türkiye Maliye Sempozyumu, 15–17 Mayıs 2000.
• 33. TUTAR, İbrahim ve Aysit Tansel, “Political Business Cycles, Institutional Structure and Budget Deficit in Turkey”, Economic Research Forum Working Paper, No. 2019, 2000.
• 34. VOLKERINK, Bjørn ve Jakob De Haan, “Fragmented Government Effects on Fiscal Policy: New Evidence”, Public Choice, C.109, S.3–4, s.221–242, 2001.
• 35. YALANSIZ, Nedim, Türkiye'de Koalisyon Hükümetleri 1961–2002, Büke Yayınları, İstanbul, 2006.
• 36. YILMAZ, Kamil, “Enflasyonun Ekonomi Politik Analizi, Denetlenemeyen Siyasi Elitler”, Görüş Dergisi, S.54, s. 62-69, 2003.
• 37. Zaman Gazetesi, “Dünya Bankası: Koalisyon Ekonomiyi Zorlar”, 24 Mayıs 2007.
• 38. Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistikî Göstergeler, 1923–2006, Yayın No: 3114, 2007.