Gümrük Birliği, Türkiye'nin Avrupa Birliği İle Ticaretinde Ülke Yoğunlaşmasını Değiştirdi Mi?

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 1, 199 - 220, 01.03.2009

  Yrd.doç.dr.dilek Seymen

Öz

Anahtar Kelimeler

-

GÜMRÜK BİRLİĞİ, TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ İLE TİCARETİNDE ÜLKE YOĞUNLAŞMASINI DEĞİŞTİRDİ Mİ?

Öz

Bu çalışmada Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) pazarına entegrasyon düzeyi ölçülerek, Gümrük Birliği’nin (GB) Türkiye’nin AB ülkeleri ile ticaret yoğunlaşmasını değiştirip değiştirmediği analiz edilmektedir. Bu amaçla, bir ülkenin ticaretinde dış dünya ile entegrasyon düzeyinin ve ülke yoğunlaşmasının analizinde kullanılan Entropi Endeksi, Bilateral Ticaret Yoğunlaşma Endeksi ve Herfindahl-Hirshman Yoğunlaşma Endeksi gibi farklı endekslerden yararlanılmıştır. Türkiye ile AB ülkeleri arasındaki ticaret yoğunlaşma oranları 1969-2008 uzun dönemi dikkate alınarak analiz edilmiş, böylece hem GB’nin ortaya çıkarabileceği statik etkiler, hem de iki taraf arasındaki ticaret değişmeleri üzerinde etkili olabilecek diğer faktörler gözlenmek istenmiştir. Türkiye ile AB ülkeleri arasındaki bilateral ticaret ilişkisinde, AB ülkelerinin, Birliğe üyelik süreçlerinin Türkiye-AB ticaretinin ülke kompozisyonunu daha çok etkilediği ve GB’nin etkilerinin sınırlı kaldığı gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Gümrük Birliği, AB, ticarette ülke yoğunlaşması

Kaynakça

• Bailey D. S.E Boyle, (1971), “The Optimal Measure of Concentration”, Journal of the American Statistical Association, V. 66, No:336, ss. 279- 291.
• DİE, (2004). Dış Ticarette Yoğunlaşma 2002, Ankara.
• DTM, (Ekim 2003). “Türkiye-Avrupa Birliği (AB) İlişkilerindeki Gelişmeler ve AB ile Dış Ticaretimiz”, Dış Ticaret Dergisi, Özel Sayı.
• Erlat, G., O. Akyüz, (2001). “Country Concentration of Turkish Export and Imports over Time”, Economics Web Institutes.
• European Commission, (2006). “External and Intra-European Union Trade, Statistical Year Book, Date 1958-2005”, Eurostat Publications, Luxembourg.
• Gökalp M.F., A. Yıldırım, (2004), “Türkiye AB Gümrük Birliği Sürecinin Ekonomik Etkileri”, Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye, Siyasal Ekonomik ve Toplumsal Dönüşüm, Sorunlar ve Tartışmalar, (edt: T.Uzun, S.Özen), Seçkin Yayınevi, Ankara, ss.263-288.
• Güran N., (1990), Türkiye Avrupa Topluluğu İlişkileri, DPT Yayını, Eylül .
• Laaser, C. F. and K. Schrader (2002), “European Integration and Changing Trade Patterns: The Case of the Baltic Statets”, Kiel Working Paper, No.1088, January.
• Marwah, K (1995). “Shifts in the Multilateral Trade Structure of Canada and India: Market Shares, Trade Entropy and Growth”, Carleton Economics Papers, CEP 95-05. Carleton University, Department of Economics.
• Massell B. F., (1964). “Export Concentration and Fluctuations in Export Earnings: A Cross-Section Analysis”, The American Economic Review, V. 54, No: 2, Part 1, ss. 47-63.
• Michaely, M., (1958). “Concentration of Exports and Imports”, The Economic Journal, v.68, No: 272, ss. 722-736.
• Şimşek, N., D. Seymen, U. Utkulu, (2007). “Turkey’s Competitiveness in the EU Market : A Comparison of Different Trade Measures, European Trade Study Group, 9th Annual Conference, Athens.
• Theil, H (1971). Principles of Econometrics. Amsterdam, London: North-Holland.
• TUİK, Veri Tabanları, Dış Ticaret İstatistileri, http://www.tuik.gov.tr/ VeriBilgi.do?tb_id=12&ust_id=4, Mart 2009.
• WTO, Statistics Database, http://stat.wto.org/Home/WSDBHome.aspx?Language=E, Mart 2009
• World Bank, Trade Indicators & Indices, http:// go.worldbank.org /99WXGD6KJO, Mart 2009.