GÖNÜLLÜ İTFAİYECİLİK ÖRNEĞİNDE TÜRKİYE’DE BELEDİYE HİZMETLERİNE GÖNÜLLÜ KATILIM

Yıl 2017, Cilt: 22 Sayı: Kayfor 15 Özel Sayısı, 2095 - 2107, 30.12.2017

Ethem Pektaş

Öz

Yerel yönetimler günümüzde kamu yönetim sisteminin en demokratik kurumları arasında kabul edilmektedir. Bunun en önemli gerekçelerinden biri, yerel yönetimlerin ve özellikle belediyelerin halkın kendilerini ve beldelerini ilgilendiren konularda yönetime katılmalarına çeşitli yol ve yöntemlerle fırsat veren yapılarıdır. Nitekim Türkiye’de yürürlükteki yerel yönetim mevzuatında da halkın yerel kamu hizmetleri ile ilgili karar alma ve uygulama süreçlerine katılımına ilişkin hükümler yer almaktadır. 2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Hizmetlerine Gönüllü Katılım”ı düzenleyen 77. maddesi de bu niteliktedir ve ülkenin çok sayıda kentinde yürütülen gönüllü hizmet faaliyetine yasal dayanak oluşturmaktadır. Asıl mesleği itfaiyecilik olmayan ve birçok beldede gönüllü olarak görev üstlenen, eğitim, beceri ve donanım olarak profesyonel itfaiyecilerin imkân ve kabiliyetlerine sahip olan ve gerekli durumlarda itfaî olaylara müdahale eden itfaiyeciler literatürde “gönüllü itfaiyeci” olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de belediye hizmetlerine gönüllü katılım yollarından belki de en önemli ve tehlikelisini oluşturan gönüllü itfaiyecilik faaliyetleri; kavramsal ve teorik altyapısı, hukuksal dayanakları, dünyadaki ve Türkiye’deki uygulamaları ve benzeri boyutlarıyla ele alınmakta, bu alanda yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri gözden geçirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Belediye Hizmetleri, İtfaiye Hizmetleri, Hizmetlere Gönüllü Katılım, Gönüllü İtfaiyecilik

VOLUNTARY PARTICIPATION IN MUNICIPAL SERVICES IN TURKEY: THE CASE OF VOLUNTARY FIREFIGHTING

Öz

Local governments are today considered among the democratic institutions of the public administration system. One of the most important reasons for this is the construction of local governments, and in particular the municipalities, which allow people to participate in governance in a variety of ways and methods, involving themselves and their counties. Article 77 of the Municipal Law No.5393 dated 2005, which regulates “Voluntary Participation in Municipal Services” is also a legal basis for the voluntary service activity carried out in many cities of the country. People whose main job is not firefighting and who have volunteer work in many counties and who have the capabilities of professional firefighters as training, skills and equipment and who are able to intervene in the fire events in emergency are called “volunteer firefighters” in the literature. In this study, volunteer firefighting activities which constitute the most important and dangerous part of voluntary participation in municipal services in Turkey are investigated in terms of conceptual and theoretical framework, legal bases, implementations in both Turkey and the world, and viewed the problems and their solution proposals in this area.

Anahtar Kelimeler

Municipal Services, Firefighting Services, Voluntary Participation in Services, Voluntary Firefighting

Kaynakça

• ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ (2014). “Stratejik Plan (2015-2019)”, https://www.ankara.bel.tr/files/5714/1407/2221/stratejik_plan_2015_2019.pdf, 18.09.2016.
• ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ (2016). “2016 Bütçe Yılı Performans Programı”, https://www.ankara.bel.tr/files/2814/5077/8167/Btce_yili_performans_Performans_2016.pdf, 18.09.2016.
• ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ (2017). “2016 Yılı İdare Faaliyet Raporu”, https://www.ankara.bel.tr/files/3414/9338/9501/2016_FAALYET_web2.pdf, 01.05.2017.
• TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ (2005). “Belediye Kanunu Tasarısı”. http://www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1-1038.pdf, 23.03.2007.
• BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÖNÜLLÜLERİ (UNV) (2011). “Dünyada Gönüllülüğün Durumu Raporu 2011, Küresel Refah için Evrensel Değerler”, (Çev.) BİLİZ, Z., http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/Publications/mdgs/SWVR_TR.pdf, 01.10.2017.
• CENTER OF FIRE STATISTICS (CTIF 2015) (2015). “International Association of Fire and Rescue Services, World Fire Statistics”, http://www.ctif.org/sites/default/files/ctif_report20_world_fire_statistics_2015.pdf, 31.10.2017.
• GÖZLER, K. (2012). “Yorum İlkeleri”, http://www.anayasa.gen.tr/yorum-ilkeleri.pdf, 23.10.2017.
• İNCE, A. (2013). “Gönüllü İtfaiye İstasyonlarına Olan İhtiyacı Belirleyen Faktörler”, Standard Ekonomik ve Teknik Dergi, Temmuz 2013, 27-32.
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ (2017). “İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İstatistikler 2017”, http://itfaiye.ibb.gov.tr/img/1451386112017__5434381366.pdf, 07.10.2017.
• İŞBİTİRİCİ, C. (2013). “İtfaiye ve Gönüllülük Uygulamaları”, TÜYAK 2013 Yangın ve Güvenlik Sempozyumu ve Sergisi, Bildiriler Kitabı, İstanbul: 85-94.
• İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ (2017): “2016 Faaliyet Raporu”, https://www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/FaaliyetRaporu_2016.pdf, 06.05.2017.
• KAVAS URUL, A. ve KARA, H. (2017) “Kentsel Mekânda Bir Yönetişim Meselesi Olarak İtfaiye Hizmetleri”, Kentsel Politikalar, ed. Ayşegül Mengi ve Deniz İşçioğlu, Ankara: Palme Yayıncılık, 633-651. https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/54548680/Kentsel_Mekanda_Bir_Yonetisimi_Meselesi_Olarak_Itfaiye_Hizmeti.pdf, 07.11.2017.
• KAYA, M. (2013). Türk Kamu Yönetiminde Gönüllülük ve Afet Yönetimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi SBE, Ankara.
• UÇAR KOCAOĞLU, B. ve SEÇKİNER BİNGÖL, E. (2015). “Belediye Hizmetlerinde Gönüllü Katılım: Konya Örneği”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17 (29): 53-62.
• NATIONAL FIRE PROTECTION ASSOCIATION (NFPA) 2017 (2017). “Statistics about the Fire Service”, http://www.nfpa.org/news-and-research/fire-statistics-ancl-reports/fire-statistics/the-fire-service, 30.10.2017
• TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (2017). “İl ve İlçelere Göre İl/İlçe Merkezi, Belde/Köy Nüfusu ve Yıllık Nüfus Artış Hızı”, 2016, http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id= 2305. 21.11.2017