KADIN İSTİHDAMININ EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: SEÇİLMİŞ OECD ÜLKELERİ VE TÜRKİYE ARASINDA KARŞILAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 26 Sayı: 4, 475 - 487, 31.10.2021

Büşra Ak

Öz

Tüm ülke ekonomilerinin en temel amaçlarından birisi ekonomik büyüme ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda kıt kaynakların etkin kullanımı ve teknoloji alanındaki sermaye artışı oldukça önemlidir. Bunun yanı sıra üretim kaynaklarından biri olan emek faktörünün yarısına yakın bir oranını oluşturan kadın emeği sürdürülebilir ekonomik büyüme hedefi için son derece önem teşkil etmektedir. Ataerkil toplum düzeninin bilhassa kadınlar üzerinde oluşturduğu toplumsal rol ve sorumluluklar kadınların hem toplumsal hem de ekonomik hayatta ikincil konuma geçmelerine yol açmaktadır. Bu durum ise ülke ekonomilerinde gelir dağılımda adaletsizlik, kadın yoksulluğu ve işsizlik gibi sorunlara neden olmaktadır. Çalışmanın temel amacı; kadın istihdamının ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini incelemekle birlikte kadın istihdamını artırıcı politikalar ve düzenlemelerinin OECD ülkeleri ve Türkiye’de kadının konumu ve ekonomideki yeri üzerine yönelik bir karşılaştırma yapmaktır. Bu kapsamda çalışmanın teorik arka planı değerlendirilmiş olup 2000-2019 dönemi verileri kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin ve kadın yoksulluğunun yüksek olduğu ülkelerin, insani kalkınma düzeyi bakımından gelişmiş ülke gruplarının gerisinde kaldığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, Kadın İstihdamı, Toplumsal Cinsiyet, OECD Ülkeleri, Türkiye

Kaynakça

• Referans1: Atamtürk, B. (2007).” Gelişmekte Olan Ülkelerde ve Türkiye'de Finansal Serbestleşmenin İç Tasarruflar Üzerinde Etkisi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2) : 93.
• Referans2: Bebel, A. (2019). “Kadın ve Sosyalizm”, çev. Saliha Nazlı Kaya, Yordam Kitap Basınevi, İstanbul, : 104.
• Referans3: Bedük A. (2005). “Türkiye’de Çalışan Kadın ve Kadın Girişimciliği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3(12) : 106-117.
• Referans4: Berber, M. (2011). “İktisadi Büyüme ve Kalkınma”, Derya Kitapevi, Trabzon, : 147-150.
• Referans5: Boserup, E. (2007). “Women's Role in Economic Development”. London, George Allen and Unwin Ltd, : 16.
• Referans6: Çalışkan, A. (2012). “Kamu Sektöründe İstihdam Edilen Kadınların Kariyer Engellerini ve Cam Tavan Sendromunu Algılamalarına İlişkin Bir Araştırma" İstanbul Üniversitesi, İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, : 49.
• Referans7: Çetinkaya, M. ve Çetinkaya A.T. ve Aksoy, E. (2017). ‘’Askeri Harcamalar Üzerinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(33) : 210.
• Referans8: Dilber, İ. (2018). “Büyüme Teorileri”, Kitapara Yayınevi, İzmir, : 85.
• Referans9: Duman, M. ve Akdemir, B. (2016). “Mobbing ve Çalışan Performansı Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(2) : 29-52.
• Referans10: Ecevit, Y. (2010). “ İşgücü Piyasasında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği El Kitabı”, 2(1) : 24-32.
• Referans11: Erdem, A. R. (2015).” Atatürk’ün Kadına ve Kadın Eğitimine Verdiği Önem”, Belgi Dergisi, 9: 1266-1277.
• Referans12: Erol, S. I. (2015).” Türkiye’de Kadının Çalışma Hayatına Katılımının Belirleyicileri”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3) : 1-22.
• Referans13: https://data.oecd.org/unemp/unemployment-rate-by-age-group.htm (E.T. : 20.06.2021)
• Referans14: https://databank.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD.ZG/1ff4a498/Popular-Indicators (E.T. : 20.06.2021)
• Referans15: https://media.iskur.gov.tr/13592/9-genel_kurul_raporu.pdf (E.T.: 20.06. 2021).
• Referans16: Karaca, N. G. (2013). “Kadının Ekonomik Yaşamdaki Yeri: Türkiye ve Geçiş Ekonomilerinin Karşılaştırması”, International Conference on Eurasian Economies, St. Petersburg- Russia, S:4B: 428.
• Referans17: Karluk, R. S. (2013). “Avrupa Birliği Türkiye İlişkileri: Bir Çıkmaz Sokak”, Beta Yayınları, İstanbul, : 22.
• Referans18: Kazgan, G. (2012). ”Türkiye Ekonomisinde Krizler (1929-2009) Ekonomi Politik Bir Seçim”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, : 28.
• Referans19: Koray, M. ve Demirbilek, S. ve Demirbilek, T. (2000), “ Gıda İşkolunda Çalışan Kadınların Koşulları ve Geleceği” , Nadir Kitapevi, Ankara: TC Başbakanlık, KSGM, : 214-215.
• Referans20: Muratoğlu, Y. (2011). “Ekonomik Büyüme Ve İşsizlik Arasındaki Asimetrik İlişki Ve Türkiye’de Okun Yasasının Sınanması” , Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, : 19-168.
• Referans21: Naymansoy, G. (2010). “Türk Bilim Kadınları ve Bilime Katkıları” , Gaziantep Üniversitesi SBE Dergisi, 9(1): 203-232.
• Referans22: Oğuztürk, B. S. (2003). “Yenilik kavramı ve teorik temelleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2) : 253-273.
• Referans23: Oğuztürk, B. S, Özbay, F. ve Pehlivan, C. (2017). “Güney Kore’nin Büyüme Sürecinde İnovasyonun Rolü: Ekonometrik Bir Analiz 1984-2015.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(4), 1203-1222. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/sduiibfd/issue/52995/704392
• Referans24: Oğuztürk, B.S. Özbay, F. ve Özaslan, A. (2019). “İnovasyon Kalkınma ve Ülke Örnekleri”, Ekin Yayınevi: Bursa
• Referans25: Ok, S. (2008). ‘‘Ekonomik Büyüme ile İstihdam Arasındaki İlişkinin Zayıflama Nedenleri ve Bu İlişkinin Güçlendirilmesinde İŞKUR’un Rolü”, T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara, : 5.
• Referans26: Özbay, F. (2021). “Schumpeter'in Kapitalizm, Kalkınma, Girişimci ve Kredi Perspektifinde İnovasyona Bakışı” Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(2), 93-101.
• Referans27: Özçatal, E. Ö. (2011). “Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1) : 21-39.
• Referans28: Özel, H. A. (2012). “Ekonomik Büyümenin Teorik Temelleri”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1) : 63-67.
• Referans29: Rathgeber, E. B. Wın, Wad, Gad, (1990). “Trends in Research and Practice”, The Journal of Developing Areas, 24 (4) : 489-502.
• Referans30: Savas, V. (1973).” Kalkınma Ekonomisi”, Beta Yayınevi, Bursa, : 7-8.
• Referans31: T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2019-2023). “On Birinci Kalkınma Planı, Kadının Kalkınmada ki Rolü”, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara, : 10-159.
• Referans32: Toksöz, G. (2011). “Kalkınmada Kadın Emeği “, Varlık Yayınları, İstanbul : 13.
• Referans33: Tunç, M. (2018), “Kalkınmada Kadın Ayrımcılığı ve Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin Rolü: Ülkelerarası Farklı Gelir Gruplarına Göre Yatay Kesit Analiz”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyoekonomi, 26(38) : 221-251.
• Referans34: Wirth, L. (2001). “Breaking Through the Glass Ceiling: Women in Management” ,International Labour Office: 4.
• Referans35: Yılmaz, M. ve Zoğal, Y. (2015).”Kadının Gücüne Katılımının Tarihsel Gelişimi ve Kadın İstihdamını Etkileyen Faktörler, Türkiye ve Avrupa Örneği”, Anadolu Üniversitesi SBE İktisat ABD Başkanlığı, 18: 1-25.