Matematik ve Fen Bilimleri ile Temel Eğitim Bölümlerindeki Öğrencilerin Kaufman Yaratıcılık Alanlarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 167 - 187, 15.04.2020

Fikret Korur , Tuğçe Yılmaz

https://doi.org/10.33710/sduijes.678399

Öz

Çalışmanın birincil amacı, Kaufman
Yaratıcılık Alanları Ölçeği’nin beş alt boyutlu kuramsal yapısının lisans
düzeyindeki iki farklı bölüm öğrencilerinden elde edilen veriler ile
doğrulanmasıdır. İkincil amacı öğrencilerin farklı lisans programlarında
öğrenim görmelerinin yaratıcılık toplam puanına ve yaratıcılık alan puanları
üzerine etkisini araştırmaktır. Veriler, temel eğitim bölümünden 180’i sınıf,
67’si okul öncesi eğitimi; matematik ve fen bilimleri eğitimi bölümünden 114’ü
fen bilgisi, 55’i matematik eğitimi ana bilim dalındaki öğrenciden toplanmıştır.
Çalışmanın tasarımı, kesitsel tarama yöntemi ile desteklenmiş nedensel
karşılaştırmadır. Uyum
indislerin kabul edilebilir eşik değerlere oldukça yakın olması nedeni ile ölçek
kuramsal modelle uyumludur. Bilimsel ve mekanik yaratıcılık alanı için
matematik ve fen bilimleri eğitimi bölümündeki öğrenciler lehine anlamlı
farklar olduğu tespit edilmiştir. Yaratıcılık toplam puanlarında; okul öncesi,
matematik ve fen bilgisi eğitimiana bilim dalındaki öğrencilerin puanları arasında
fen bilgisindeki öğrencilerin puanları lehine anlamlı fark vardır. Öğrenciler akranlarından
daha az yaratıcı oldukları düşüncesindedir. Öğrencilerin yaratıcı düşünmesi öğretmenlerine
bağlı olduğu kabulü ile lisans öğrencilerinin, öğretmenliğe başlamadan
yaratıcılık alanlarının farkında olmaları ve geliştirmeleri öncelikli hedefleri
olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Kaufman yaratıcılık alanları, Doğrulayıcı faktör analizi, Temel eğitim, Öğretmen Yetiştirme, Matematik ve fen

Analysis of Kaufman Domains of Creativity of Students in Mathematics and Science and Primary Education Departments

Öz

First aim of this study is to validate
theoretical structure of Kaufman Domains of Creativity Scale with five domains,
by utilizing the data obtained from the undergraduate students of two different
departments. Secondary aim is to analyze the effects of students’ being in
different departments on students’ total score and on their creativity domain
scores. The data were gathered from
department of primary education consisting of 180 students from primary school
education and 67 students from pre-school education; from department of
Mathematics and Science Education consisting of 114 students from science
education, 55 students from mathematics education. Design of the study is
causal comparative research supported with cross-sectional design method. As
the indexes were close to acceptable threshold values, the scale was compatible
with the theoretical model. It was found that in terms of scientific/mechanical
creativity domain there were significant differences in favor of the students
in the department of mathematics and science education. For total creativity
scores, there were significant differences between the students of science
education and pre-school education and mathematics education departments in favor
of the students of science education. Participating students perceived that
they were much less creative than their peers. With the assumption that
students' creative thinking depends on their teachers, being aware of and
developing their domains of creativity should be undergraduate students’ priorities
before starting teaching.

 

Anahtar Kelimeler

Kaufman domains of creativity, , Confirmatory factor analysis, Teacher training, Primary education, , Mathematics and science

Kaynakça

• Akcanca N. ve Özsevgeç, L. C. (2016). Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Yaratıcılığa İlişkin Düşüncelerinin Belirlenmesi, Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 391-413.
• Aktamış, H. Taşkın Can, B. (2007). Fen öğretmen adaylarının yaratıcılık inançları. E-journal of New World Sciences Academy, 2(4). 485-499.
• Amabile, T. M. (1996). Creativity in context. Colarado, Boulder: Westview Press.
• Awang, H ve Ramly, I. (2008). Creative Thinking Skill Approach Through Problem-Based Learning: Pedagogy and Practice in the Engineering Classroom. International Journal of Human and Social Sciences, 3(1), 18-23.
• Baer, J. (1998). The case for domain specificity in creativity. Creativity Research Journal, 11, 173–177. doi:10.1207/s15326934crj1102_7
• Baer, J., & Kaufman, J. C. (2005). Bridging generality and specificity: The Amusement Park Theoretical (APT) Model of creativity. Roeper Review, 27, 158–163, DOI: 10.1080/02783190509554310.
• Batey, M. (2007). A psychometric investigation of everyday creativity (Unpublished doctoral dissertation). University College, London, UK.
• Beghetto, R. A. (2007). Factors associated with middle and secondary students perceived science competence, Journal of Reasearch in Science Teaching, 44, 800-814.
• Beghetto, R. A., Kaufman, J. C. (2007). Toward a broader conception of creativity: A case for “mini-c” creativity. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 1, 73–79.
• Beghetto, R. A., Plucker, J. A. (2006). The relationship among schooling, learning, and creativity: “All roads lead to creativity” or “You can't get there from here?” In Kaufman, J. C., Bear, J. (Eds.), Creativity and reason in cognitive development (pp. 316–332). Cambridge, England: Cambridge University Press.
• Brown, T. A., (2012). Confirmatory factor analysis for applied research. New York, NY: The Guilford Press.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı - İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Byrne, B. M. (1989). A primer of LISREL: Basic applications and programming for confirmatory factor analytic model. New York, NY: Springer-Verlag.
• Carson, S., Peterson, J. B., & Higgins, D. M. (2005). Reliability, validity and factor structure of the Creative Achievement Questionnaire. Creativity Research Journal, 17, 37–50. DOI: 10.1207/s15326934crj1701_4.
• Child, D. (1990). The essentials of factor analysis, second edition. London: Cassel Educational Limited.
• Clark, T. (2009). 21st Century Scholars. Teaching for the 21st Century, 67(1), 66-70.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
• Diakidoy, I. N. ve Kanari, E. (1999). Student teachers beliefs about creativity. British Educational Research Journal, 25, 225-243. doi:10.1080/0141192990250206
• Dursun, M.A. ve Ünüvar, P. (2011). Okulöncesi eğitim döneminde yaratıcılığı engelleyen durumlara ilişkin ebeveyn ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(21), 110-133.
• Ekici, D. İ. (2014). Fen öğretmeni adaylarının yaratıcılık kavramına ve yaratıcı düşünmeye ilişkin görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 125-137
• Ekinci N. ve Kaya D. (2016). Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının İncelenmesi: İletişim, Yaratıcılık ve Estetik, Sakarya University Journal of Education, 6(1), 141-157, DOI: 10.19126/suje.90006
• Fanning, J.C. (1977). Inquiry Training and Divergent Thinking. Unpublished Master Thesis, Faculty of Education, Simon Fraser University.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. 8th Edition, New York: Mc Graw HIll.
• Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS. 3rd Edition, Sage Publications Ltd., London.
• Gibson, J.T. ve Chandler, L. A. (1988). Educational Psychology: Mastering Principles and Applications. Boston: Allyn and Bacon, Inc.
• Gough, H. G. (1979). A creative personality scale for the Adjective Check List. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 1398–1405. doi:10.1037/0022-3514.37.8.1398
• Görgen İ. ve Karaçelik S. (2009). Okul öncesi öğretmenliği ve fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcı düşünme beceri düzeylerinin karşılaştırmalı incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 129-146.
• Green, S.B. ve Salkind, N.J. (2010) Using SPSS for Windows and Macintosh: Analyzing and Understanding Data. Boston: Prentice Hall.
• Guilford, J. P. (1962). Factors that aid and hinder creativity. Teachers College Record, 63, 380–392.
• Hibbard, M. (2013). North Salem Central School District-Rubric for Creatıve, Divergent and Critical Convergent Thinking. Retrieved from http://community.edleader21.com/storage/ documents/NSalemCreatCritRubric.doc
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55. https://dx.doi.org/10.1080/10705519909540118
• Ivcevic, Z. (2007). Artistic and everyday creativity: An act-frequency approach. Journal of Creative Behavior, 41, 271–290. doi:10.1002/.2162-6057.2007.tb01074.x
• İşleyen, T. ve Küçük, B. (2013). Öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerini farklı değişkenler açısından incelemesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 199-208.
• Jaussi, K. S., Randel, A. E., & Dionne, S. D. (2007). I am, I think I can, and I do: The role of personal identity, self-efficacy and cross-application of experiences in creativity at work. Creativity Research Journal, 19(2-3), 247–258. https://doi.org/10.1080/10400410701397339
• Johansson, F. (2004). Yaratıcılık ve Innovasyon-Medici Etkisi Yaratmak. Çev. Dinç Tayanç. Kapital Medya Hizmetleri: İstanbul
• Josu A., Dion A. (2008). Science and Technology policies for sustainable development and African global inclusion. Address during the ATPS conference in Abuja, Nigeria
• Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaufman, J. C. (2012). Counting the muses: Development of the Kaufman Domains Of Creativity Scale (K–DOCS). Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 6(4), 298–308, doi: 10.1037/a0029751.
• Kaufman, J. C. ve Baer, J. (2004). The amusement park theoretical model of creativity. The Korean Journal of Thinking & Problem Solving, 14(2), 15-25.
• Kaufman, J. C., Cole, J. C., & Baer, J. (2009). The construct of creativity: Structural model for self–reported creativity ratings. Journal of Creative Behavior, 43(2), 119–123, DOI: 10.1002/j.2162– 6057.2009.tb01310.x.
• Kerr, B., & Vuyk, M. A. (2013). Career development for creativelygifted students: What parents, teachers, and counselors need to know. In K. H. Kim, J. C. Kaufman, J. Baer, & B. Sriraman (Eds.), Creatively gifted students are not like other gifted students: Research, theory, and practice. Rotterdam, Netherlands: Sense Publishers.
• Koray Ö., Köksal, M.S., Özdemir, M., ve Presley, A.İ. (2007) The effect of creative and critical thinking based laboratory applications on academic achievement and science process skills. İlköğretim Online, 6(3), 377-389.
• Lin, C., Hu, W., Adey, P. & Shen, J. (2003). The influence of CASE on scientific creativity. Research in Science Education, 33(2), 143-162. (ERIC Document Reproduction Service No. EJ675382)
• Mertol, H. Ve Çetin, Ş. (2017). Bilim ve sanat merkezinde müzik yeteneği ile tanılanmış öğrencilerin Kaufman ölçeğine göre yaratıcılık alanlarının belirlenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(4), 811-825.
• Özaşkın Arslan A. G. ve Bacanak, A. (2016). Eğitimde Yaratıcılık Çalışmaları: Neler Biliyoruz. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5, 212-226.
• Peterson, P. (2013) Creativity and Divergent Thinking. Retrieved from http://education-portal.com/academy/lesson/creativity-and-divergent-thinking.html
• Pintrich P.R., Brown D.R. ve Weinstein C.E. (1994). Student Motivation, Cognition and Learning-essays in Honor of Wilbert J. McKeachie, Lawrance Erlbaum Associates: New Jersey.
• Plucker, J. A., & Beghetto, R. A. (2004). Why creativity is domain general, why it looks domain specific, and why the distinction doesn’t matter. In R. J. Sternberg, E. L. Grigorenko, & J. L. Singer (Eds.), Creativity: From potential to realization (pp. 153–167). Washington, DC: American Psychological Association. doi:10.1037/10692-009
• Rabari J.A., Indoshi F.C., ve Omusonga T.O. (2011). Differences in Divergent Thinking among Secondary School Physics Students. Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies, 2 (4), 216-227.
• Runco, M. A. (2010). Divergent Thinking, Creativity, and Ideation. The Cambridge Handbook of Creativity. 1st ed. Cambridge University Press: Cambridge.
• Runco, M. A., Plucker, J., & Lim, W. (2001). Development and psychometric integrity of a measure of ideational behavior. Creativity Research Journal, 13, 393–400. doi:10.1207/S15326934CRJ1334_16
• Sawyer, K. (2004). Creative Teaching: Collaborative Discussion as Disciplined Improvisation. Educational Researcher, 33(2), 12–20. Schreglman S. ve Kazancı Z. (2016). Öğretmen adaylarının “yaratıcı öğretmen” kavramına yönelik metaforik algıları. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3(3), 21-34.
• Senemoğlu, N. (1996). Yaratıcılık ve öğretmen nitelikleri. Yaratıcılık ve Eğitim Paneli. Retrieved from http://yunus.hacettepe.edu.tr/~n.senem/makaleler/yaratici.htm
• Silvia, P. J., Wigert, B., Reiter–Palmon, R., & Kaufman, J. C. (2012). Assessing creativity with self–report scales: A review and empirical evaluation. University of Nebraska Psychology Faculty Publications. Paper 54.
• Sternberg, R. J. (1985). Implicit theories of intelligence, creativity, and wisdom. Journal of Personality and Social Psychology, 49, 607–627. doi:10.1037/0022-3514.49.3.607
• Şahin, F. (2016). Kaufman Alanları Yaratıcılık Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. İlköğretim Online, 15(3), 855-867. https://dx.doi.org/10.17051/io.2016.70479
• Şahin, F., Özer, E. Ve Deniz, M. (2016). Duygusal Zekanın Alana Özgü Yaratıcılığı Yordama Düzeyi: Üstün Zekalı Öğrenciler Üzerinde Bir İnceleme. Eğitim ve Bilim, 41(183), 181-197. https://dx.doi.org/10.15390/EB.2016.4576
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). Boston: Pearson Education, 54-55. Tekin, H. (2002). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayıncılık.
• Topoğlu O. (2015). Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğretmen adaylarının yaratıcılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: ADÜ Örneği. International Journal of Social Science, 35, 371-383.
• Torrance, E. P. (1998). The Torrance tests of creative thinking norms—technical manual figural (streamlined) forms A & B. Scholastic Testing Service Inc.: Bensenville, IL.
• Toyran, G. (2015). Okulöncesi öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ullman, J.B. (2007). Structural Equation Modeling: Reviewing the Basics and Moving Forward, Journal of Personality Assessment, 87(1), 35-50. https://dx.doi.org/10.1207/s15327752jpa8701_03 Yılmaz, H. Ve Güven, Y. (2019). Yaratıcılık ve hoşgörü: Okul öncesi öğretmen adayları üzerine bir araştırma. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(2), 258-277. DOI: 10.24130/eccd-jecs.1967201932165