Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Bireylere Yönelik Tutumları ve Empatik Yaklaşım Becerileri

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 2, 80 - 87, 16.06.2019

Ebru Baysal , Dilek Sarı , Nihal Taşkıran Esin Acar , Rahşan Çevik Akyıl

https://doi.org/10.22312/sdusbed.490498

Cited By: 16

Öz

Amaç:
Bu araştırmada hemşirelik öğrencilerinin yaşlı bireylere yönelik
tutumları ve empatik yaklaşım becerilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırma kesitsel ve tanımlayıcı nitelikte bir çalışmadır. Araştırmanın
verileri Ekim-Kasım 2017 tarihleri arsında toplanmış olup, örneklemini araştırmaya katılmaya gönüllü olan 220 son sınıf hemşirelik öğrencisi
oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Öğrenci Tanıtım Formu, Kogan’ın Yaşlı
İnsanlara Karşı Tutum Ölçeği ve Temel Empati Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin
analizinde sayı, yüzdelik dağılım,  t
testi ve ANOVA testi kullanılmıştır

Bulgular:
Öğrencilerin Kogan Yaşlı Tutum Ölçeği toplam puan ortalamasının 136.18±9.17,
Temel Empati Ölçeği puan ortalamasının ise 74.87±9.41 olduğu saptanmıştır. Kogan Yaşlı Tutum Ölçeği puan ortalamaları öğrencilerin yaşlı bakım
biriminde çalışmayı isteme durumuna ve geriatri dersi alma durumuna göre
anlamlı farklılık göstermiştir (p<0,05). Temel Empati Ölçeği puan
ortalamaları öğrencilerin cinsiyetlerine, yaşlı bakım biriminde çalışmayı
isteme durumuna, geriatri dersi alma durumuna ve en uzun yaşadığı bölgeye göre
anlamlı farklılık göstermiştir (p<0,05).

Sonuç: Öğrencilerin empatik yaklaşım becerilerinin ve yaşlı tutumlarının kısmen
olumlu olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin empatik yaklaşım becerileri; cinsiyet,
yaşlı bakım ünitesinde çalışmaya istekli olma, geriatri dersleri alma ve uzun
süre yaşanılan bölge gibi faktörlerden etkilenmektedir. Ayrıca yaşlı bakım
biriminde çalışmayı isteyen ve geriatri dersi alan öğrencilerin yaşlılara karşı
tutumları anlamlı düzeyde yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, öğrenci, empati, yaşlı birey, tutum

Kaynakça

• 1. Köse G, Ayhan H, Taştan S, İyigün E, Hatipoğlu S, Han AC. Sağlık alanında farklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Derg 2015; 57: 145-151.
• 2. Türkiye İstatistik Kurumu İstatistiklerle Yaşlılar, 2017 (İnternet), Ulaşım adresi: http://www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=27595, (Ulaşım tarihi: 23/06/2018).
• 3. Yazıcı SÖ, Kalaycı I, Kaya E, Tekin A. Yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2015; 8(2): 77-87.
• 4. Douglass C, Henry BW, Kostiwa IM. An aging game simulation activity for allied health students. Educational Gerontology 2008; 34(2): 124-135.
• 5. Bleijenberg N, Jansen MJM, Schuurmans MJ. Dutch nursing students’ knowledge and attitudes towards older people - A longitudinal cohort study. Journal of Nursing Education and Practice 2012; 2(2): 1-9.
• 6. Hweidi IM & Al‑Obeisat SM. Jordanian nursing students’ attitudes toward the elderly. Nurse Educ Today 2006; 26(1): 23-30.
• 7. Lee YS. Measures of student attitudes on aging. Educational Gerontology 2009; 35(2): 121-134.
• 8. Shen J & Xiao LD. Factors affecting nursing students' intention to work with older people in China. Nurse Educ Today 2011; 32(3): 219-223.
• 9. Celik SS, Kapucu S, Tuna Z, Akkus Y. Views and attitudes of nursing students towards ageing and older patients. Australian Journal of Advanced Nursing 2010; 27(4): 24-30.
• 10. Ayoǧlu FN, Kulakçı H, Ayyıldız TK3 Aslan GK, Veren F. Attitudes of turkish nursing and medical students toward elderly people. J Transcult Nurs 2014; 25(3): 241-248.
• 11. Haron Y, Levy S, Albagli M, Rotstein R, Riba S. Why do nursing students not want to work in geriatric care? A national questionnaire survey. Int J Nurs Stud 2013; 50: 1558–1565.
• 12. Bousfield C, Hutchison P. Contact, anxiety and young people’s attıtudes and behavioral intentions towards the elderly. Educational Gerontology 2010; 36: 451–466.
• 13. Ergin D, Şen Celasin N, Akış Ş, Altan Ö, Bakırlıoğlu Ö, Bozkurt S. Dahili kliniklerde görev yapan hemşirelerin tükenme ve empatik beceri düzeyleri ve bunları etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009; 4: 49-64.
• 14. Sağır D, Özkaptan BB. Attitudes of nursing students towards older people with their empathic tendency in sinop having the oldest population in turkey. International Journal of Advanced Research 2016; 4(3): 1138-1143.
• 15. Chen AM, Kiersma ME, Yehle KS, Plake KS. Impact of an aging simulation game on pharmacy students' empathy for older adults. Am J Pharm Educ 2015; 79(5): 65.
• 16. Yılmaz E, Özkan S. Hemşirelik öğrencilerinin empatik beceri ve iletişim beceri düzeyleri ile bireysel özellikleri arasındaki ilişki. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2009; 25: 37-50.
• 17. Mete S, Gerçek E. PDÖ yöntemiyle eğitim gören hemşirelik öğrencilerinin empatik eğilim ve becerilerinin incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 9 (2): 11-17.
• 18. Çaka SY, Topal S, Nemut T, Çınar N. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinde aleksitimi ile empati arasındaki ilişki. Journal of Human Sciences 2018; 15(2): 996-1005.
• 19. Küçükgüçlü Ö, Mert H, Akpınar B. Reliability and validity of Turkish version of attitudes toward old people scale. J Clin Nurs 2011; 20(21-22): 3196-3203.
• 20. Topçu Ç, Baker ÖE, Aydın YÇ. Temel empati ölçeği türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2010; 4(34): 174-182.
• 21. Ünalan D, Soyuer F, Elmalı F. Geriatri merkezi çalışanlarında yaşlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas J Med Sci 2012; 2: 115–120.
• 22. Liu YE, Norman IJ, While AE. Nurses’ attitudes towards older people: A systematic review. Int J Nurs Stud 2013; 50(9): 1271-1282.
• 23. Altay B, Aydın T. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. HEAD 2015; 12(1): 11-18.
• 24. Adıbelli D, Türkoğlu N, Kılıç D. Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. DEUHYO ED 2013: 6 (1); 2-8.
• 25. Lambrinou E, Sourtzi P, Kalokerinou A, Lemonidou C. Attitudes and knowledge of the Greek nursing students older people. Nurse Educ Today 2009; 29: 617–622.
• 26. Söderhamn O, Lindencrona C, Gustavsson SM. Attitudes toward older people among nursing students and registered nurses in Sweden. Nurse Educ Today 2001;21(3):225-229.
• 27. Türgay AS, Şahin S, Aykar FŞ, Sarı D, Badır A, Özer ZC. Attitudes of Turkish nursing students toward elderly people. European Geriatric Medicine 2015; 6(3): 267-270.
• 28. Holroyd A, Dahlke S, Fehr C, Jung P, Hunter A. Attitudes toward aging: implications for a caring profession. J Nurs Educ 2009; 48(7): 374-380.
• 29. Arpacı P, Özmen D. Hemşirelik öğrencilerinin özgecilik ve empatik eğilim düzeyleri ve aralarındaki ilişki. HEAD 2014; 11(3): 51-57.
• 30. Asiret GD, Kaymaz TT, Canbolat Ö, Kapucu S. Hemşirelerin yaşlıya ilişkin tutumları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2015; 17(1): 10-20.