EKONOMİK BÜYÜMEDE BEŞERİ SERMAYE VE ÖZEL YATIRIMLARIN ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2008, Cilt: 10 Sayı: 1-2, 159 - 180, 06.05.2014

Yrd. Doç. Dr. Seyfettin Artan Arş. Gör. Aykut Ekinci

Öz

Bu çalışma, 1963-2004 dönemi için beşeri sermaye, özel ve kamu yatırımlarının Türkiye ekonomisinin büyüme surecindeki uzun/kısa dönem etkilerini ve nedensellik ilişkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada Johansen-Juselius ko-entegrasyon analizi ve hata düzeltme yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; beşeri sermayenin, özel ve kamu yatırım harcamalarına kıyasla büyüme üzerindeki etkisi daha fazladır. Şöyle ki, beşeri sermaye, özel ve kamu yatırımlarındaki %1’lik bir artış büyüme oranını sırasıyla, %1.06, %0,25 ve %0.03 oranında artırmaktadır. Ayrıca, Granger nedensellik test sonuçları, beşeri sermayeden büyüme ve kamu yatırım harcamalarına doğrıı tek yönlü, özel ve kamu yatırım harcamalarından büyümeye doğru çift yönlü bir nedensellik ilişkisini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Büyüme; beşeri sermaye; yatırım harcamaları; ko-entegrasyon analizi

Kaynakça

• AGHION, P. ve HOWITT, P. (1992), “A Model of Growth through Creative
• Destruction”, Econometrica, 60, 2, 323-351. BARRO, R. J. ve SALA-I-MARTIN, X. (2003), Economic Growth, The MIT Press, nd Edition.
• CASS, D. (1965), “Optimum Growth in an Aggregative Model of Capital
• Accumulation”, The Review of Economic Studies, 32, 3, 233—240. CHEN, D. H. ve DAHLMAN C. J. (2004), “Knowledge and Development: A
• Cross-country Approach”, WB PRWP, 3366. '
• COHEN, D. ve SOTO M. (2001), “Growth and Human Capital: Good data, Good results” Technical Papers 179, OECD.
• DASGUPTA D. KELLER J. ve SRINIVASAN T. G. (2002), “Refoım and Elusive
• Growth in the Middle East— What has Happened in the 19903?”, World Bank Working Paper, 25
• EN GLE, R. F. ve GRANGER, C.W.J. (1987), “Cointegration and Error. Correction:
• Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, 55, 251—276. GHURA, D. (1997), “Private Investment and Endogenous Growth: Evidence From
• Cameroon”, IMF Working Paper, WP/97/ 165. GHURA, D. ve GOODWIN B. (2000), “Determinants of Private Investment: A
• Cross—Regional Empirical Investigation”, Applied Economics, 32, 1819-1829.
• GROSSMAN, G. M. ve HELPMAN, E. (1991), “Trade, Knowledge Spillovers and Growth”, European Economic Review, 35, 517—526.
• İSMİHAN, M. ve METİN-ÖZCAN, K. (2006), “The Growth Performance of the Turkish Economy:1960—2004”, İktisat İşletme ve F inans, 241, 74—86.
• JOHANSEN, S. (1988),“‘Statistical Analysis of Cointegration Vectors, Journal of
• Economic Dynamics and Control, 12, 231-254. JOHANSEN, S. ve JUSELIUS, K. (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Application to the Demand for Money”, Oxford
• Bulletin of Economics and Statistics, 169—210. KHAN, M S. ve KUMAR, M S. (1997), “Public and Private Investment and The Gıowth Process in Developing Countries”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 59, 1, 69— 88.
• KHAN, M. S., ve REINHART, C. M.,. (1989),“Private Investment and Economic
• Growth in Developing Countries”, World Development, 18, 1, 19—27. KOOPMANS, T. C. (1965), “On the Concept of Optimal Economic Growth”, In
• The Economic Approach to Development Planning, Amsterdam, Elsevier. LUCAS, R. E. (1988), “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of
• Monetary Economics, 22, 3-42. MANKIW, N. G., ROMER, D. ve WEIL, D. N. (1992), “A Contribution to the Empirics of Economic Growth”, The Quarterly Journal of Economics, 107, 2, 407—
• NAQVI N. (2003), “Is Public Capital More Productive than Private Capital?
• Macroeconomic Evidence from Pakistan, 1965—2000”, Working Paper in
• Economics and Finance, University of Durham, 03/03. NAZMI, N. ve RAMIREZ, M. D. (1997), “Public and Private Investment and Economic Growth in Mexico”, Contemporary Economic Policy, 15, 1, 65.
• ROMER, P. (1986), “Increasing Returns and Long Run Growth”, Journal of
• Political Economy, 94, 5, 1002—1037.
• ROMER, P. (1990), “Endogenous Technological Change”, Journal of Political Economy, 98,5, 71—102.
• ROMER, D. (1996), Advanced Macroeconomics, McGraw Hill Companies, USA.
• SOLOW, R. M. (1956), “A Contribution to the Theory of Economic Growth”,
• Quarterly Journal of Economics, 70, 1, 65-94. SOLOW, R. M. (1957), “Technical Change and the Aggregate Production
• Function”, Review of Economics and Statistics, 39, 3, 312-320. SOLOW, R. M. (1994), “Perspectives on Growth Theory”, The Journal of
• Economic Perspectives, 8, 1, 45-54. ŞIKLAR ve KAYA (1998), “Türkiye’de Özel Sektör Yatırımları ve İçsel Büyüme”,
• Ekonomik Yaklaşım, 9, 61-70. ' VANHOUDT, P. (1999), “Are Public and Private Outlays for Physical and Knowledge Capital Accumulation Equally Productive”, Applied Economics, 31, —1410.