Covid-19 Sonrası Süt ve Süt Ürünleri Tedarik Zincirinde Verimliliği Etkileyen Faktörler

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 2, 425 - 435, 30.11.2023

Tuğba Sarı , Şemsettin Evyapan , Rıza Samet Özbulkur , İlayda Avcı , Gamze Gökçil

https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.1333241

Cited By: 1

Öz

ÖZ
Üretim ve tüketimin yerellikten çıkması ve küresel ölçüde ticaretin gelişmesiyle birlikte tedarik zincirleri eskisinden daha uzun ve karmaşık yapılara dönüşmüştür. Özellikle de süt ve süt ürünleri gibi raf ömrü kısa olan ve bu yüzden üreticiden tüketiciye çok hızlı ve uygun koşullarda ulaştırılması gereken gıda ürünlerinin tedarik zincirlerini verimli yönetmenin önemi daha da artmaktadır. Bu çalışmada, Covid-19 salgını sonrası süt ve süt ürünleri tedarik zincirinde verimliliği etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın kapsamı Konya ili dahilinde süt ve süt ürünleri üreticisi firmalar olarak belirlenmiş olup, anket tekniği ile 30 firmadan bu kapsamda bilgi toplanmıştır. Anket dahilinde hazırlanmış olan sorularla, süt ve süt ürünleri üreticilerinin, tedarik zincirinin verimliliğine dair görüşleri toplanarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sırasıyla, Uzun tesis duruş süreleri; Ürün talebinin isabetli olarak tahmin edilememesi; Lojistik maliyetlerindeki yüksek artış; Personel bilgi yetersizliği ve Yüksek üretim maliyetleri Covid-19 salgını sonrası verimliliği önemli ölçüde etkileyen faktörler olarak belirlenmiştir. Buna ek olarak Covid-19 sonrası dönemde, Covid-19 öncesi döneme göre etkisi en fazla artan faktörler sırasıyla, Yüksek lojistik maliyetleri, Nihai ürün talebindeki dalgalanmalar ve Yüksek üretim maliyetleri olarak bulunmuştur. Bu çalışma ile, sektördeki işletmelerin verimliliklerine katkıda bulunmak, Covid-19 salgını sonrası işletmeleri olumsuz etkileyen faktörleri belirleyerek, işletme yöneticilerinin tedarik zincirlerini geliştirmek için alacakları kararlara yardımcı olmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

süt ve süt ürünleri;, tedarik zinciri yönetimi;, verimlilik;, etkinlik;, covid-19

Teşekkür

Çalışmamıza yapmış olduğu değerli katkılardan dolayı, Doç. Dr. Hale İnci ÖZTÜRK Hocamıza şükranlarımızı sunarız.

Factors Affecting Efficiency in The Supply Chain Of Milk And Dairy Products After Covid-19 Pandemic

Öz

With the decentralization of production and consumption, and the development of global trade; supply chains have become longer and more complex structures than before. It has become even more important to manage supply chains efficiently for food products such as milk and dairy products, which have a short shelf life and therefore need to be delivered very quickly under favorable conditions from the producer to the consumer. This study aims to examine the factors affecting efficiency in the supply chain of milk and dairy products after the Covid-19 outbreak. The scope of the study was determined as milk and dairy products producer companies in Konya province. Information was collected from 30 producers through a questionnaire survey. By this way, the opinions of milk and dairy producers on the efficiency of the supply chain were collected and analyzed. According to the results of the research, Long facility downtimes; Inability to accurately forecast product demand; Sharp increase in logistics costs; Insufficient personnel knowledge and High production costs were determined as factors that significantly affect efficiency after the Covid-19 outbreak. In addition, it was determined that the factors whose effect increased the most in the post-Covid-19 period compared to the pre-Covid-19 period were the High logistics costs; Fluctuations in final product demand; and High production costs, respectively. With this study, it is aimed to contribute to the productivity of the enterprises in the sector, to determine the factors that negatively affect the manufacturing enterprises after the Covid-19 outbreak and to help managers of these firms make decisions to improve their supply chains.

Anahtar Kelimeler

Milk and Dairy Products, Supply Chain Management, Productivity, Efficiency, Covid-19

Kaynakça

• Abdulai, A., & Birachi, E. A. (2009). Choice of coordination mechanism in the Kenyan fresh milk supply chain. Applied Economic Perspectives and Policy, 31(1), 103-121.
• Al Sidawi, R., Urushadze, T., & Ploeger, A. (2020). Changes in dairy products value chain in Georgia. Sustainability, 12(15), 5894.
• Altın, F. G. (2023). Covıd-19 Salgını Sonrası Tedarik Zinciri Yönetiminin Artan Önemi, Teorik ve Politik Yönleriyle İktisadi ve Finansal Alanda Yaşanan Gelişmeler, Ekin Yayınevi.
• Boniface, B., Gyau, A., Stringer, R., & Umberger, W. J. (2010). Building producer loyalty in Malaysia's fresh milk supply chain. Australasian Agribusiness Review, 18(1673-2016-136848), 66-84.
• Can, Ö. (2021). Covid-19 salgınının Türkiye’deki işletmelere etkileri: sorunlar, dönüşümler, olanaklar. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(3), 833-863.
• Casino, F., Kanakaris, V., Dasaklis, T. K., Moschuris, S., Stachtiaris, S., Pagoni, M., & Rachaniotis, N. P. (2021). Blockchain-based food supply chain traceability: a case study in the dairy sector. International Journal of Production Research, 59(19), 5758-5770.
• Çalışkan, A. (2020). Akıllı Liman Dönüşümünde Zorlukların Yorumlayıcı Yapısal Modelleme İle Değerlendirilmesi. Beykoz Akademi Dergisi, 8(1), 305-320
• Eustace, A., McManus, W., & Aherne, A. (2016). A conceptual framework for milk supply chain management. Journal of Agricultural Science and Technology A, 6(2), 67-76.
• Eymen, U. E. (2007). Tedarik zinciri yönetimi. Kalite Ofisi Yayınları, 15.
• Güneş, E. & Şireli, U. T. & Dellal, G. & Alpas, H. & Budak, Ş. & Aydemir, S. & Alçar, Ö. & Akkaya, S. & Mail, S. (2022). 2021 Süt Raporu Dünya ve Türkiye’de Süt Sektör İstatistikleri.
• Gürbüz, O., & Aksoy, H. A. (2021). The impacts of COVID-19 pandemic on dairy industry: a review. Journal of the Institute of Science and Technology, 11(1), 151-160
• Kouki, R., & Karabati, S. (2019). An analysis of milk supply chain in Turkey: A case study. Journal of Food Distribution Research, 50(1), 35-56.
• Manikas, I., & Manos, B. (2009). Design of an integrated supply chain model for supporting traceability of dairy products. International journal of dairy technology, 62(1), 126-138.
• Mor, R. S., Singh, S., & Bhardwaj, A. (2017). Exploring the causes of low-productivity in dairy supply chain using AHP. Jurnal Teknik Industri, 19(2), 83-92.
• Mu, L., Dawande, M., Geng, X., & Mookerjee, V. (2016). Milking the quality test: Improving the milk supply chain under competing collection intermediaries. Management Science, 62(5), 1259-1277.
• Nakıboğlu, G. (2020). Covid-19 küresel tedarik zincirlerinde yaşananlar ve dönüşüm. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 1-16.
• Özdemir, A. İ. (2004). Tedarik zinciri yönetiminin gelişimi, süreçleri ve yararları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (23).
• Öztürk, L., & Abar, A. (2021). Tedarik Zinciri Üyelerinin Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözümler. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 538-556.
• Rao, P. (2018). Smart logistics in dairy supply chain management. International Journal of Dairy Technology, 71(3), 483-488. doi: 10.1111/1471-0307.12497
• Sayar, A. A. (2022). Covid-19’Un Lojistik sektörüne Etkisi: Türkiye Örneği (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
• Sertel, E (2020). Tedarik Zinciri Kalite Yönetiminde Faaliyet Tabanlı Maliyet Sisteminin Gri Sistem Teorisine Dayalı Çözümü: Süt Endüstrisinde Bir Uygulama. Doktora Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Tabachnick and Fidell, 2013 B.G. Tabachnick, L.S. Fidell Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston (2013)
• Taş, A., & Gündüz, M. (2021). GIDA TAŞIMACILIĞI SEKTÖRÜNÜ ETKİLEYEN KRİTERLERİN ANALİZİ. Erciyes Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Faküeltesi Dergisi, (58), 353-366.
• Torğul, B., Demiralay, E., & Paksoy, T. (2021). Tarım-Gıda Tedarik Zincirinde Ağ Tasarımı ve Optimizasyonu: Bir Meyve Suyu İşletmesi Örneği. Journal of Transportation and Logistics, 6(1), 49-70.
• Yang, Y., Huisman, W., Hettinga, K. A., Liu, N., Heck, J., Schrijver, G. H., ... & Van Ruth, S. M. (2019). Fraud vulnerability in the Dutch milk supply chain: Assessments of farmers, processors and retailers. Food control, 95, 308-317.
• Zilberman, D., Lu, L., & Reardon, T. (2019). Innovation-induced food supply chain design. Food Policy, 83, 289-297.