Th e Byzantine Settlement in the Village of Göynük-Köte in the Central Lycian Region

Yıl 2019, Sayı: 9, 91 - 110, 01.01.2019

Bülent İşler

Öz

In the 2018 survey of the Byzantine settlements around Alacadağ area of the Lycia region, at the mountainous area in the north of Demre Myra District of Antalya Province, we identifi ed a small Byzantine settlement in the area of Köte in the Göynük District of the Belören Village. Th e settlement is built on a rocky area on a small hill and consists of a church, two workshops, six houses and fi ve cisterns. Th e Byzantine period is a typical example of small villages in the rural area of the ancient city of Myra in terms of settlement features.Th e buildings we have identifi ed in the Byzantine settlement of the area of Köte in the Belören Village shed light to the rural life of the early Byzantine period, with their original native architectural forms that have been reached without any distortion until today. Th is type of settlement, which consists of agricultural terraces, workshop/dwelling place, housing, cistern worship place and grave, is quite common in the region. Th e people living in small communities close to each other survived with the products they obtained from agricultural areas near settlements.Th e fact that settlements in the region have been settled uninterruptedly from the ancient times until the end of the Byzantine period makes it diffi cult to date the structures. Historical and architectural data shows that Myra has reached the highest level of rural population in the mid-6thcentury. Th erefore, we are of the opinion that the settlement we found in the area of Köte is a typical example of small villages in the mountainous area of the ancient city of Myra at the 6th-7th

Anahtar Kelimeler

Lycia, Alacadağ, Byzantine, Rural settlement, House architecture, Church, Wine workshop

Orta Likya Bölgesinde Göynük Köte Mevkii’nde Bulunan Bizans Yerleşimi

Öz

Antalya İli, Demre Myra İlçesi’nin kuzeyindeki dağlık alanı kapsayan “Likya Bölgesi Alacadağ çevresindeki Bizans yerleşimleri” konulu yüzey araştırmasının 2018 yılı çalışmalarında Belören Köyü’ne bağlı Göynük Mahallesi’nin Köte Mevkii’nde küçük bir Bizans yerleşimi tespit ettik. 985 m. rakımlı küçük bir tepe üzerinde kısmen kayalık alana kurulu olan yerleşim, bir kilise, iki işlik, altı konut ve beş sarnıçtan oluşmaktadır. Yerleşim özellikleri bakımından Myra antik kentinin kırsal alanında bulunan Bizans dönemi küçük köylerin tipik bir örneğini oluşturmaktadır.Belören Köyü’nün Köte Mevkii’nde bulunan yerleşimde tespit ettiğimiz yapılar günümüze kadar bozulmadan ulaşabilmiş özgün yerli mimari biçimleriyle, Erken Bizans Dönemi kırsal yaşamına ışık tutmaktadır. Tarım terasları, işlik/harman yeri, konut, sarnıç ibadet mekânı ve mezar birlikteliğinden oluşan bu tip yerleşimler bölgede oldukça yaygındır. Birbirine yakın küçük topluluklar halinde yaşayan halk, yerleşimlerin yakınındaki tarım alanlarından elde ettikleri ürünlerle yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Bölgedeki yerleşimlerin antik dönemlerden başlayarak Bizans Dönemi’nin sonuna kadar kesintisiz iskân görmüş olması yapıların tarihlendirilmesini güçleştirir. Elimizdeki tarihsel ve mimari veriler 6. yy.’ın ortalarında Myra’nın dağlık kırsal nüfusunun en yüksek seviyeye ulaştığını gösterir. Dolayısıyla Köte Mevkii’nde bulduğumuz yerleşimin de 6.-7. yüzyıllarda Myra antik kentinin dağlık alanında bulunan küçük köylerin tipik bir örneği olduğu kanısındayız

Anahtar Kelimeler

Likya, Alacadağ, Bizans, Kırsal yerleşim, Konut mimarisi, Kilise, İşlik.

Kaynakça

• Aşkın 2010 Aşkın, E. “Olba Bölgesi’ndeki Harman Yerleri” OLBA XVIII, s. 241-266.
• Blum 1994/1995 Blum, H. “Demographie und Kirchenorganisation in Zentrallykien: Bemerkungen zur Vita Nicolai Sionitae,” Lykia 1, s. 52-67.
• Blum 1997 Blum, H. Die Vita Nicolai Sionitae. Griechischer Text. Bonn.
• Bulut 2007 Bulut, S. “Beydağ ları Çiftlik Yerleş imleri ve İ ş likler”. Silifke Müzesi Konferansları Kasım 2005-Nisan 2006, Silifke s. 23–33.
• Duggan 2004 Duggan, T. M. P. “A short account of recorded Calamities (earthquakes and plagues) in Antalya Province and adjacent and related areas over the past 2,300 Years an Incomplete List, Comments and Observations”, Adalya VII, s. 123-169.
• Doğan 2008 Doğan, S. “Alanya ve Çevresinde Erken Hıristiyan-Bizans Evleri ve Kırsal Yaşam”, Anadolu ve Çevresinde Ortaçağ II, s. 1-20.
• Foss 1996 Foss, C. Cities, Fortresses and Villages of Byzantine Asia Minor, London
• Hellenkemper ve Hild 2004 Hellenkemper, H. G. ve F. Hild. Lykien und Pamphylien, Tabula Imperii Byzantini 8, Wien.
• İşler 2010 İşler, B. “Myra ve Çevresinde Bizans Dönemi” Arkeolojisinden Doğasına Myra/ Demre ve Çevresi, s. 233-256.
• İşler 2014 İşler, B. “Orta Likya’daki Karabel Yerleşiminde Tarımsal Üretime Yönelik Mimari Bulgular” Turkish Studies, 9/10, s. 697-714.
• İşler 2016 İşler, B. “Likya Bölgesi Alacadağ Çevresindeki Bizans Yerleşimleri 2014 yılı Yüzey Araştırması” 33. Araştırma Sonuçları Toplantısı, cilt 1, Ankara, s. 47-68.
• İşler 2017 İşler, B. “Likya Bölgesi Alacadağ Çevresindeki Bizans Yerleşimleri 2015 yılı Yüzey Araştırması” 34. Araştırma Sonuçları Toplantısı, cilt 2, Edirne, s. 381- 398.
• Konecny 1997 Konecny, A. Turmgehöfte in Zentral und Ostlykien, Viyana.
• Ševčenko 1984 Ševčenko, I. ve N. P. Ševčenko Th e Life of Saint Nicholas of Sion, Massachussetts.