Yerel Seçimlerde Seçmen Davranışları: 2014 Yerel Seçimleri ve Zonguldak İli Örneği

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 1, 51 - 76, 01.01.2016

Erdoğan Teyyare Mehmet Avcı

Öz

Seçmen davranışları sosyolojik, psikolojik ve rasyonel tercih modelleri ile açıklanmaktadır. Sosyolojik yaklaşım seçmen davranışlarının temelde toplumdaki sosyal ayrışmalar ve farklılıklar tarafından belirlendiğini ifade ederken psikolojik yaklaşım ise algı, baskı ve bağımlılığın seçmen davranışları üzerinde etkili olduğunu ifade etmektedir. Rasyonel tercih yaklaşımında ise seçmenler çıkarları doğrultusunda davranırlar. Çalışma, 2014 yerel seçimlerinde Zonguldak ili merkezde seçmenlerin oy tercihlerinde etkili olan faktörlerin tespitini amaçlamaktadır. Veri elde etme tekniği olarak anket yöntemi tercih edilmiştir. Araştırma bulgularında seçmen tercihlerinin daha çok rasyonel tercih yaklaşımı ile ilişkili olduğu, sosyolojik yaklaşımın ise çok da etkili olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seçmen davranışları, oy tercihleri, yerel seçimler, Zonguldak

Local Voting Behaviour In Local Elections: The Case Of 2014 Local Elections And Zonguldak City

Öz

Voting behaviours are explained with sociological, psychological and rational choice models. Sociological approach claims that voting behaviour essentially determined by decomposition of society and disparity while psychological approach claims that perception, pressure and dependence are important facts for voter’s behaviour. In rational choice approach, voters behave towards their benefits in election. In study, it is aimed to identify which factors were influence on the voting behaviours for 2014 local elections in Zonguldak. A questionnaire technique is preferred to obtain data. In research findings it is established that voting behaviour mostly corresponding to rational choice approach while sociological approach is not effective for voter preferencess

Anahtar Kelimeler

Voting behaviours, voting preference, local elections, Zonguldak

Kaynakça

• Akgün, Birol (2000), “Türkiye’de Seçmen Davranışı: Partizan Tutumlar, İdeoloji ve Ekonomik Faktörlerin Oy Vermeye Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler M.Y.O Dergisi, Sayı 4, s. 75-92.
• Arklan, Ümit (2015), “Yerel Seçim Kampanyalarının Seçmen Tercihine Etkisi: 30 Mart Yerel Seçimleri Sivas Araştırması”, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt 10, Sayı 6, s.121-156.
• Avcı, Kemal (2015), “2014 Ankara Yerel Seçimlerinde Parti Lideri Faktörünün Seçmenin Oy Verme Kararına Etkisi”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, s.145-179.
• Aydın Kılıç, Esra (2013), “Seçmen Tercihinde İmaj Faktörü: Siyasal Parti ve Aday İmajı Karşılaştırmasına Yönelik Bir Alan Araştırması”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 36, s. 46-73.
• Aydın, Kenan ve Volkan Özbek (2004), “Ailenin Seçmen Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 2, s. 140-155.
• Bartels, Larry M. (1996), “Uniformed Voters: Information Effects in Presidential Elections”, The American Political Science Review. Volume 40, Issue 1, p. 194–230.
• Bennet, W. Lance and Barts R. Salisbury B.R. (1987), “Rational Choice: The Emerging Paradigm in Election Studies”, Research in Micropolitics, Editor: Samuel Long, p.1-30, U.K: JAI Press Inc.
• Brown, David S., Christopher J. Brown and Scott W. Desposato (2007), “Promoting And Preventing Political Change Through Internationally Funded Ngo Activity”, Latin American Research Review, Volume 42, Issue 1, p. 126-138.
• Campbell, Angus (1960), The American Voter, John Wiley, New York.
• Canöz, Kadir ve Ömer Bakan (2015), “Türkiye’de Eğitimli Seçmenin Yerel Seçimlerde Oy Verme Kriterleri”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 37, s. 483-509.
• Çağlar, Nedret ve Yasemin Gelir (2014), “Yerel Seçimlerde Aday İmajı: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Öncesinde Isparta Seçmeni Üzerine Bir Araştırma”, AKU Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, s.27-50.
• Çakır, Hamza ve Ahmet Biçer (2015), “Türkiye Yerel Seçimlerinde Seçmen Tercihlerini Etkileyen Kriterler: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Kayseri Örneği”, Erciyes İletişim Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, s. 98-112.
• Çinko, Levent (2006),“Seçmen Davranışları ile Ekonomik Performans Arasındaki İlişkilerin Teorik Temelleri ve Türkiye Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 61, Sayı 1, s. 103-116.
• Doğan, Adem ve Göksel Göker (2010), “Yerel Seçimlerde SeçmenTercihi(29MartYerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği)”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, s. 159- 187.
• Downs, Anthony (1957), An Economic Theory of Democracy, New York: Harper and Row.
• Edlin, Aaron, Andrew Gelman and Noah Kaplan (2005), Voting As A Rational Choice: The Effect of Preferences Regarding The Well- Being http://www.stat.columbia.edu/~gelman/research/unpublished/rational_ final.pdf, 12.10.2015. of Others
• Güllüpunar, Hasan (2013), “Belediye Başkanlığı Aday İmajı Algısı: Gümüşhane Örneği”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 36, s. 29-45.
• Gülmen, Yüksel (1979), Türk Seçmen Davranışı: 1960-1970, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Gündoğmuş, Bekir (2014), Siyasal Tercihler, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Gürbüz, Sait ve Faruk Şahin (2015), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Heywood, Andrew (2007), Siyaset, Adres Yayınları, Ankara.
• Kalender, Ahmet (2000), Siyasal İletişim-Seçmenler ve İkna Stratejileri, Çizgi Kitapevi Yayınları, Konya.
• Lazersfeld, Paul, Bernard Berelsonn and Hazel Gaudet (1968), The People’s Choice: How The Voter Makes up His Mind in A Presidential Campaign, New York: Columbia University Press.
• MacDonald, Laura (1997), Supporting Civil Society: The Political Role of Non-Governmental Organizations in Central America, Newyork: MacMillan Press.
• Negiz, Nilüfer ve Fulya Akyıldız (2012), “Yerel Seçimlerde Seçmenin Tercihi Üzerinde Aday İmajının Etkisi: Uşak Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 15, s. 171-199.
• Pomper, Gerald (1992), Voters And Parties, Transaction Publishers, New Brunswick.
• Sitembölükbaşı, Şaban (2001), Parti Seçmenlerinin Siyasal Yönelimlerine Etki Eden Sosyoekonomik Faktörler, Nobel Yayınları, Ankara.
• Temizel, Metehan (2012), “Türkiye’de Seçmen Davranışlarında Sosyo- Psikolojik, Kültürel ve Dinsel Faktörlerin Rolü: Kuramsal ve Ampirik Bir Çalışma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Üskül, Zafer (1993), “Yeni bir Demokrasi Arayışı: Yerel Demokrasi”, Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı 10, s. 333-344.