Effects of Artificial Intelligence on Administrative Judiciary

Yıl 2024, , 47 - 77, 23.07.2024

Hulüsi Alphan Dinçkol

https://doi.org/10.56701/shd.1407948

Öz

When the potential effects of artificial intelligence on administrative justice are observed, issues such as the contribution of the automatic classification, indexing and labelling ability of legal documents to administrative processes, its impact on risk analysis processes and the ability to predict the potential outcome of the case are encountered. However, the importance of law, ethics and security issues also comes into question in the integration of artificial intelligence and administrative justice. While evaluating the relationship between artificial intelligence and law from a broad perspective, uncertainties regarding the legal identity of artificial intelligence should also be tried to be resolved. While emphasizing the importance of balancing artificial intelligence with legal regulations, determining ethical principles on the subject and international cooperation; It is stated that the use of artificial intelligence in administrative law and administrative justice can contribute to the more effective provision of public services, reducing bureaucracy and supporting democratic management principles. The role of artificial intelligence in administrative decision-making processes is discussed within in the scope of the European Parliament's regulations and artificial intelligence-related norms. By focusing on the supporting role of artificial intelligence in the judicial process, case law research and its effects on law offices, how the developing artificial intelligence can be integrated into different roles in the justice order and the challenges it brings have been identified.

Anahtar Kelimeler

Artificial Intelligence, Digital Transformation, Artificial Intelligence Personality, Artificial Intelligence Judge, Discretion in Artificial Intelligence

Yapay Zekânın İdari Yargı Üzerindeki Etkileri

Öz

Yapay zekânın idari yargıya potansiyel etkileri gözlemlendiğinde, hukuki belgelerin otomatik sınıflandırma, endeksleme ve etiketleme yeteneğinin idari süreçlere olan katkısı, risk analizi süreçlerine etkisi ve davanın potansiyel sonucunu tahmin etme yeteneği gibi konularla karşılaşılmaktadır. Ancak, yapay zekâ ve idari yargının entegrasyonunda hukuk, etik ve güvenlik konularının önemi de söz konusu olmaktadır. Yapay zekâ ve hukuk ilişkisini geniş bir perspektifte değerlendirirken, yapay zekânın hukuki kimliği üzerine belirsizlikler de çözümlenmeye çalışılmalıdır. Yapay zekânın hukuki düzenlemelerle denge altına alınması, konuya ilişkin etik ilkelerin belirlenmesi ve uluslararası işbirliğinin önemi vurgulanırken; yapay zekânın idare hukuku ve idari yargıdaki kullanımının, kamu hizmetlerinin daha etkili sunulmasına, bürokrasinin azaltılmasına ve demokratik yönetim ilkelerinin desteklenmesine katkı sağlayabileceği ifade edilmektedir. Yapay zekânın idari karar alma süreçlerindeki rolü, Avrupa Parlamentosu'nun düzenlemeleri ve yapay zekâ ile ilgili normlar kapsamında ele alınmıştır. Yapay zekânın yargısal süreçteki yardımcı rolü, içtihat araştırmaları ve hukuk bürolarındaki etkileri üzerinde durularak, gelişmekte olan yapay zekânın adalet düzenindeki farklı rollere nasıl entegre edilebileceği ve getirdiği zorluklar tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zekâ, Dijital Dönüşüm, Yapay Zekâ Kişiliği, Yapay Zekâ Hâkim, Yapay Zekâda Takdir Yetkisi

Kaynakça

• Abudureyimu, Yiliyaer – Oğurlu, Yücel. “Yapay Zekâ Uygulamalarının Kişisel Verilerin Korumasına Dair Doğurabileceği Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20/41 (2021), 765-782.
• Akarca, Mehmet. “2023-2024 Adli Yıl Açış Konuşması”. 2023-2024 Adli Yıl Açılışı. 1 Eylül 2023. 1-30. Erişim 15 Ekim 2023. https://www.yargitay.gov.tr/documents/ek1-1693980966.pdf.
• Akburakcı, Necip Fazıl. “Yapay Zekânın İdarenin Takdir Yetkisi ve Karar Alma Mekanizmalarına Etkisi”. İstanbul Üniversitesi, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi 20 (2021), 77-97.
• Akkurt, Sinan Sami. “Yapay Zekânın Otonom Davranışlarından Kaynaklanan Hukukî Sorumluluk”. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 13 (2019), 39-59.
• Akyüz, Ahmet Mutlu. “Dünyada E-Yönetişim ve En İyi Uygulama Örnekleri”. E-Yönetişim. ed. Bekir Parlak – Kadir Caner Doğan. 97-114. İstanbul: Beta Yayınevi, 2019.
• Alain News Türkçe. “Brezilya'da bir ilk: Yapay zekaya yazdırılan yasa, kabul edildi”. Erişim 4 Aralık 2023. https://tr.al-ain.com/article/brezilyada-bir-ilk-yapay-zekaya-yazdirilan-yasa-kabul-edildi.
• Araujo, Theo – Helberger, Natali – Kruikemeier, Sanne – Vreese, Claes H. De. “In AI We Trust? Perceptions About Automated Decision-Making by Artificial Intelligence”. AI & Soc 35 (2020), 611–623. Erişim 23 Ekim 2023. https://doi.org/10.1007/s00146-019-00931-w.
• Arslan, Kürşat. “Eğitimde Yapay Zekâ ve Uygulamaları”. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi 11/1 (2020), 71-88.
• Atalar, Gülşah Deniz. “2.1.2. Cezai Sorumluluk”. Yapay Zekâ Çağında Hukuk. ed. Selin Çetin. 64-73. İstanbul: İstanbul, Ankara ve İzmir Baroları Çalıştay Raporu, 2019. Erişim 17 Ekim 2023. https://www.istanbulbarosu.org.tr/files/docs/Yapay_Zekâ_Caginda_Hukuk2019.pdf.
• Atalay, Muhammet – Çelik, Enes. “Büyük Veri Analizinde Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Uygulamaları”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9/22 (2017), 155-172.
• Atay, Ender Ethem. İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 3. Bası, 2012.
• Aydoğdu, Yasin. Hukuk Devletinin Dijital Çağdaki Görünümü. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2023.
• Bak, Başak. “Medeni Hukuk Açısından Yapay Zekânın Hukuki Statüsü ve Yapay Zekâ Kullanımından Doğan Hukuki Sorumluluk”. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 9/35 (Temmuz 2018), 211-232.
• Başalp, Nilgün, “Kişisel Verilerin Korunması ve İnternet. İnternet ve Hukuk. der. Yeşim M. Atamer. 5-36. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayını, Ocak 2004.
• Barysé, Dovillé – Sarel, Roee, “Algorithms in The Court: Does It Matter Which Part of The Judicial Decision Making is Automated?”. Artifcial Intelligence and Law (2023), 1-25. Erişim 23 Ekim 2023. https://doi.org/10.1007/s10506-022-09343-6.
• Bengio, Yoshua – Lee, Dong-Hyun – Bornschein, Jorg – Mesnard, Thomas and Lin, Zhouhan. “Towards Biologically Plausible Deep Learning”, arXiv:1502.04156v3 [cs.LG] (2016), 1-10. Erişim 22 Ekim 2023. https://arxiv.org/pdf/1502.04156.pdf.
• Ber, Ahmet Said. “Yapay Zekânın Hukuki Statüsü ve Kişilik Hakkı Kapsamında Değerlendirilmesi”. Dicle Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu Dicle Adalet Dergisi 6/1 (2022), 57-100.
• Bignami, Francesca. “Artificial Intelligence Accountability of Public Administration”. The American Journal of Comparative Law 70/1 (2022), 312-346. Erişim 20 Ekim 2023. https://ssrn.com/abstract=4166881.
• Bilgin, Hikmet. “Yapay Zekânın Mahkeme Kararlarında Kullanımına Uluslararası Bir Bakış ve Robot Hâkimler Hakkında Düşünceler”. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13/2 (2022), 405-419.
• Bozkurt, Armağan – Bak, Başak – Reyhani Yüksel, Sera – Aslanova, Kemale. Futurist Hukuk. İstanbul: Aristo Yayınevi, 2018.
• Bozkurt Yüksel, Armağan Ebru. “Yapay Zekânın Buluşlarının Patentlenmesi”. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 11 (2018), 585-622.
• Bozkurt Yüksel – Armağan Ebru. “Robot Hukuku”. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 29 (2017), 85-112.
• Bozkurt Yüksel – Armağan Ebru. Yapay Zekâ Endüstri 4.0 ve Robot Üreticiler – Hukuki Bakış. İstanbul: Aristo Yayınları, 2019.
• Braga, Adriana – Logan, Robert K. “The Emperor of Strong AI Has No Clothes: Limits to Artificial Intelligence”. MDPI 8/4 (2017), 1-21. Erişim 17 Ekim 2023. https://www.mdpi.com/2078-2489/8/4/156.
• Büyüksağiş, Erdem. “Yapay Zekâ Karşısında Kişisel Verilerin Korunması ve Revizyon İhtiyacı”. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 18/2 (2021), 529-541.
• Campbell, Ray Worth. “Artificial Intelligence in the Courtroom: The Delivery of Justice in the Age Age of Machine Learning”. CTLJ 18/2 (2020), 323-249. Erişim 23 Ekim 2023. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4425791.
• Carrillo, Margarita Robles. “Artificial intelligence: From ethics to law”. Telecommunications Policy 44/6 (2020), 1-16. Erişim 23 Ekim.2023. Artificial intelligence: From ethics to law - ScienceDirect.
• Caşın, Mesut Hakkı – Al, Dursun – Başkır, Nur Dinemis. “Yapay Zekâ ve Robotların Eylemlerinden Kaynaklanan Cezai Sorumluluk Sorunu”. Ankara Barosu Dergisi 79/1 (2021), 1-73.
• Council of Europe Portal. “Convention 108 and Protocols”. 17 Ekim 2023. https://www.coe.int/en/web/data-protection/convention108-and-protocol.
• Coşkun, Fatma – Gülleroğlu, H. Deniz. “Yapay Zekânın Tarih İçindeki Gelişimi ve Eğitimde Kullanılması”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 54/3 (2021), 947-966. Erişim 26 Ekim 2023. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1707037.
• Cuthbertson, Anthony. “DeepMind’ın yapay zekâ aracı, insanlığı 800 yıl ileriye attı”. çev. Büşra Ağaç. Independent Türkçe, 30 Kasım 2023. Erişim 2 Aralık 2023. https://www.indyturk.com/node/678151/bi%CC%87li%CC%87m/deepmind%C4%B1n-yapay-zekâ-arac%C4%B1-insanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-800-y%C4%B1l-ileriye-att%C4%B1.
• Çanga, Tarık Mete. İnternette Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Korunması. Ankara: DPT Yayını, Yayın No. 2753, Aralık 2007.
• Çatlı, Mehmet, Dijital Devlet Teorisi, Ankara: 2. Baskı, Adalet Yayınları, 2021.
• Çekin, Mesut Serdar. Yapay Zekâ Teknolojilerinin Hukuki İşlem Teorisine Etkileri. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.
• Çetin, Selin. “2. Yapay Zekâ ve Hukuk ile İlgili Güncel Tartışmalar”. Yapay Zekâ Çağında Hukuk. Editör: Selin Çetin. 52-57. İstanbul: İstanbul, Ankara ve İzmir Baroları Çalıştay Raporu 2019. Erişim 17 Ekim 2023. https://www.istanbulbarosu.org.tr/files/docs/Yapay_Zekâ_Caginda_Hukuk2019.pdf.
• Çınar, Sevda Bora. “Dava Yönetimi ve Yapay Zekâ Etkileşimi Üzerine Düşünceler”. Legal Hukuk Dergisi 20/234 (2022), 2089-2130.
• Dajović, Goran, “Hartʼs judicial discretion revisited”, Revus (Open Edition Journals), 50 (2023), n.1-85. Erişim 23 Kasım 2023. https://doi.org/10.4000/revus.9735.
• Danuser, Yasm in – Kendzia, Michael J. “Technological Advances and the Changing Nature of Work: Deriving a Future Skills Set”. Scientific Research Publishing, Advances in Applied Sociology 9 (2019), 463-477. Erişim 20 Ekim 2023. https://www.scirp.org/pdf/AASoci_2019100915221669.pdf.
• Davies, Colin R. “An Evolutionary Step in Intellectual Property Rights - Artificial Intelligence and Intellectual Property”. Computer Law & Security Review 27/6 (2011), 601-619 Erişim 23 Ekim 2023. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0267364911001518?casa_token=eqcOCSj_BXgAAAAA:jrKP8NWNIACx27c-xnG1rXQpNzO_Qcj0B44Sv0ZmIBo1w6rkQh7JTdVSjlUDqSmABpnTPWDkFHA.
• Deakin, Simon – Markou, Christopher. “Is Law Computable? From Rule of Law to Legal Singularity”. University of Cambridge Faculty Of Law Research Paper 30 (2020), 1-10. Erişim 23 Ekim 2023. https://www.academia.edu/44516947/From_Rule_of_Law_to_Legal_Singularity.
• Dinçkol, Abdullah. Hukuka Giriş, Hukukun Temel Kavramları. İstanbul: Der Yayınları, 19. Basım, 2023.
• Dinçkol, H. Alphan. “İdari Yargı’da Hâkimin Takdir Yetkisinin Denetlenmesi”. Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Hukuk Araştırmaları Dergisi 19/2 (2013), 1567-1594.
• Dinçkol, H. Alphan. İktisadi Kamu Hizmetlerinde Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması. İstanbul: Der Yayınları, 2017.
• Tarhan, Ufuk. “İki Önemli Yapay Zekâ Konferansı ve Akılda Kalanlar”, Dünya. Erişim 20 Ekim 2023. https://www.dunya.com/kose-yazisi/iki-onemli-yapay-zeka-konferansi-ve-akilda-kalanlar/697906#:~:text=Bat%C4%B1%20d%C3%BCnyas%C4%B1%20Cenevre'de%2C%20yapay,D%C3%BCnya%20Fuar%20Merkezi'nde%20ger%C3%A7ekle%C5%9Ftirdi.
• Ebibli, Ömer Faruk. Hukuk Açısından Yapay Zekânın İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Yapı Sosyal Değişme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Erbaş, M. Serdar. “Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Yönetim ve Dijital Dönüşüm Bağlamında Yapay Zekânın Kullanımı”. Türk İdare Dergisi 95/496 (2023), 185-215. Erişim 20 Ekim 2023. http://www.tid.gov.tr/kurumlar/tid.gov.tr/tum-sayilar(2)/2001-2025/2023/Haziran/7_Turk-Kamu-Yonetiminde-Stratejik-Yonetim.pdf.
• Erdoğan, Gökhan. “Yapay Zekâ ve Hukukuna Genel Bir Bakış”. Adalet Dergisi 1/66 (2021), 117-192.
• Erol, Orhan. Yapay Zekânın Yol Açtığı Zararlardan Doğan Hukuki Sorumluluk. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2023.
• Ersoy, Çağlar. Robotlar, Yapay Zekâ ve Hukuk. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 5. Baskı, 2020.
• Ersöz Karakulakoğlu, Selva. Dijital Toplum: Kavram, Kuram ve Yöntem. Ankara: Nobel Yayınları, 2020. European Parliament. “Resolution of 20 October 2020 on a framework of ethical aspects of artificial intelligence, robotics and related technologies, 2020/2012(INL)”. Erişim 20 Ekim 2023. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e0649735-a372-11eb-9585-01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF.
• European Parliament resolution of 20 October 2020 on a civil liability regime for artificial intelligence, 2020/2014(INL). Erişim 20 Ekim 2023. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e0649735-a372-11eb-9585- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF.
• European Parliament resolution of 20 October 2020 on intellectual property rights for the development of artificial intelligence technologies, 2020/2015(INI). Erişim 20 Ekim 2023. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e0649735-a372-11eb-9585- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF.
• European Parliament Draft Report, Artificial intelligence in criminal law and its use by the police and judicial authorities in criminal matters, 2020/2016(INI). Erişim 20 Ekim 2023. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e0649735-a372-11eb-9585- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF.
• European Parliament Draft Report, Artificial intelligence in education, culture and the audiovisual sector, 2020/2017(INI). (In that regard, the Commission has adopted the Digital Education Action Plan 2021-2027: Resetting education and training for the digital age, which foresees the development of ethical guidelines in AI and Data usage in education – Commission Communication COM(2020) 624 final). Erişim 20 Ekim 2023. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e0649735-a372-11eb-9585- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF.
• European Parliament, “Amendments adopted by the European Parliament on 14 June 2023 on the proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council on laying down harmonised rules on artificial intelligence (Artificial Intelligence Act) and amending certain Union legislative acts (COM(2021)0206 – C9-0146/2021 – 2021/0106(COD))” Erişim 20 Ekim 2023. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2023-0236_EN.html.
• Floridi, Luciano – Cowls, John – Beltrametti, Monica ve diğerleri. “AI4People—An Ethical Framework for a Good AI Society: Opportunities, Risks, Principles, and Recommendations”. Minds and Machines 28 (2018), 689–707. Erişim 23 Ekim 2023. https://link.springer.com/article/10.1007/s11023-018-9482-5.
• François-Lavet, Vincent – Henderson, Peter – Islam, Riashat – Bellamare, Marc G. – Pineau, Joelle,.“An Introduction to Deep Reinforcement Learning”. Foundations and Trends in Machine Learning 11/3-4 (2018), 2-106. Erişim 25 Ekim 2023 https://arxiv.org/pdf/1811.12560.pdf.
• Goudge, Amy. “Administrative Law, Artificial Intelligence, and Procedural Rights”. Windsor Review of Legal and Social Issues, 42 (2021), 17-50. Erişim 25 Ekim 2023. https://ssrn.com/abstract=3896728.
• Göçoğlu, Volkan, “Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Dijital Dönüşüm: Nesnelerin İnterneti Üzerine Bir İnceleme”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 9/1 (2020), 615-628 Erişim 30 Ocak 2024. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/942946
• Göksoy, Resul. “Delil Tespitinde Yapay Zekâ Kullanımı”. Yapay Zekâ Çağında Hukuk. ed. Selin Çetin. 80-83. İstanbul: İstanbul, Ankara ve İzmir Baroları Çalıştay Raporu, 2019. Erişim 17 Ekim 2023. https://www.istanbulbarosu.org.tr/files/docs/Yapay_Zekâ_Caginda_Hukuk2019.pdf.
• Gözübüyük, Barış. “Yapay Zekânın Meydana getirdiği Fikri Ürünlere İlişkin 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Kırıkkale Hukuk Mecmuası, 1/1 (2021), 54-81.
• Greenstein, Stanley. “Preserving The Rule of Law in The Era of Artificial Intelligence (AI)”. Artificial Intelligence and Law 30/3 (September 2022), 291-323. Erişim 20 Ekim 2023. https://link.springer.com/article/10.1007/s10506-021-09294-4.
• Günday, Metin. İdare Hukuku. Ankara: İmaj Kitabevi, 10. Baskı, 2011.
• Hamut, Ali Hasan. “Türkiye’de Dijitalleşme Olgusuna İlişkin Bibliyografya ve Bir Değerlendirme”. TRTakademi 06/12 (2021), 600-627.
• Harari, Yuval Noah. Homo Deus, Yarının Kısa bir Tarihi. çev. Poyzan Nur Taneli. İstanbul: Kolektif Kitap, 2019.
• Hermstrüwer, Yoan. “Artificial Intelligence and Administrative Decisions Under Uncertainty”. Regulating Artificial Intelligence. ed. Thomas Wischmeyer – Timo Rademacher. 199-223. Switzerland: Springer Nature AG, 2020.
• Hıgh-Level Expert Group on Artıfıcıal Intellıgence, European Commission, 8 April 2019. Erişim 17 Ekim 2023. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/expert-group-ai.
• Hildebrandt, Mireille. “The Artificial Intelligence of European Union Law”. German Law Journal 21 (2020), 74–79. Erişim 23 Ekim 2023. https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/B09DEEAE543D050F58F4696EB8FF2D8D/S2071832219000993a.pdf/the-artificial-intelligence-of-european-union-law.pdf.
• Hilgendorf, Eric. “Endüstri 4.0’da Sorumluluğun Erimesi ve Kendi Kendine Öğrenen Sistemler – Ceza Hukuku Açısından Sorun Özeti”. çev. Enis Tiz. Ceza Hukukunda Robot, Yapay Zekâ ve Yeni Teknolojiler. ed. Yener Ünver. 47-61. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2021.
• Işık, Alper. Dijital Demokrasi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Işık, Berk. Yapay Zekâya Sahip Robotların Avrupa Birliğinde Serbest Dolaşımı Önünde Ortaya Çıkacak Sorunların Hukuki Sorumluluk Müessesesi Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Ankara: Yetkin Yayınevi, 2021.
• Kağıtcıoğlu, Mutlu. “Yapay Zekâ ve İdare Hukuku (Bugünden Geleceğe Yönelik Bir Değerlendirme)”. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 11/1 (2021), 118-168.
• Kamacı, Ekin Cansu. “Medeni Yargılamada Yapay Zekâ Kullanılabilir mi?”. Dijital Çağda Hukuk. Eds. Kerem Batır – Cansu Atıcı Kabalak – Elif Çağla Yıldız. 389-409. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Kaplan, Onur. “Yapay Zekâ Kavramına İdare Hukuku Açısından Bir Yaklaşım”. International Congress on Critical Debates in Social Sciences. ed. Bediye Tunçsiper. 161-175. İzmir: İzmir Demokrasi Üniversitesi Yayını, 2020. Erişim 21 Ekim 2023.https://www.academia.edu/60176187/Yapay_Zekâ_Kavram%C4%B1na_%C4%B0dare_Hukuku_A%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan_Bir_Yakla%C5%9F%C4%B1m_2020_.
• Kara Kılıçarslan, Seda. “Yapay Zekânın Hukuki Statüsü ve Hukuki Kişiliği Üzerine Tartışmalar”. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 2 (2019), 363-389.
• Karaçorlu, Ahmet. “Türk Kamu Yönetim Sisteminde Dijital Dönüşüm”. Medeniyet Araştırmaları Dergisi 6/1 (2021), 163-178.
• Karataş Durmuş, Neslihan – Arıtı Erdem, İmran. “Vergi İdaresi 3.0: Yapay Zekâ Perspektifinden Bir İnceleme”. Maliye Dergisi 184 (Ocak-Haziran 2023), 225-253.
• Kılıç, Muharrem. “Hukuksal Aklın Transhümanistik Temsilleri ve Onto-Robotik Varoluş Formları”. Adalet Dergisi 66/1 (2021), 15-54.
• Kıray, Mübeccel. Toplum Bilim Yazıları. Ankara: Gazi Yayınevi, 1982.
• Köken, Enes, “Yapay Zekânın Cezai Sorumluluğu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 47 (Temmuz 2021), 247-286.
• Kuzu, Berçin. “Dijital Çağda İnsan Haklarının Gelişimi”. Dijital Çağda Hukuk. Eds. Kerem Batır – Cansu Atıcı Kabalak – Elif Çağla Yıldız. 143-155. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Küsbeci, Polathan. İşletmelerde Yapay Zekâ. Ankara: Gazi Kitabevi, 2021.
• Küzeci, Elif. Sayısal Fil. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 2021.
• Larsson, Stefan. “On the Governance of Artificial Intelligence through Ethics Guidelines”. Asian Journal of Law and Society 7 (2020), 437-451. 23 Ekim 2023. https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/992BD33CA7CBBE83E2FBBF6B0179896C/S2052901520000194a.pdf/on-the-governance-of-artificial-intelligence-through-ethics-guidelines.pdf.
• LeCun, Yann – Bengio, Yoshua – Hinton, Geoffrey. “Deep Learning”. Nature, 521 (28 May 2015), 436-445. Erişim 18 Ekim 2023. https://creativecoding.soe.ucsc.edu/courses/cs523/slides/week3/DeepLearning_LeCun.pdf.
• Legg, Shane & Hutter, Marcus. “A Collection of Definitions of Intelligence”. Advances in Artificial General Intelligence: Concepts, Architectures and Algorithms, Proceedings of the AGI Workshop 157. ed. B. Goertzel & P. Wang. 17-24. UK: IOS Press, 2007.
• Liebhafsky, H. H. “Institutions and Technology in Economic Progress: Schumpeter's Theory of Economic Development as a Special Case of the Institutionalist Theory”. The American Journal of Economics and Sociology 19/2 (1960), 139-150. Erişim 17 Ekim 2023. https://www.jstor.org/stable/3484774.
• Lim, Shaun. “Judicial Decision-Making and Explainable Artificial Intelligence: A Reckoning Ferom First Principles”. Singapore Academy of Law Journal 33 (2021), 284-314. Erişim 23 Ekim 2023. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3856266.
• Marblestone, Adam H. – Wayne, Greg – Kording, Konrad P. “Toward an Integration of Deep Learning and Neuroscience”. Frontiers. Erişim 22 Ekim 2023. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fncom.2016.00094/full.
• Mazur, Joanna – Wloch, Renata. “Embedding digital economy: Fictitious triple movement in the European Union's Artificial Intelligence Act”. Social&Legal Studies 26 (2023), 1-20. Erişim 22 Ekim 2023. https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/09646639231152866.
• European Parliament. “REPORT with Recommendations to The Commission on Civil Law Rules on Robotics”. Erişim 23.10.2023. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/A-8-2017-0005_EN.html.
• Nilsson, Nils J. Yapay Zekâ, Geçmişi ve Geleceği. çev. Mehmet Doğan. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2. Baskı, 2019.
• Oğurlu, Yücel, İdare Hukukunda “E-Devlet” Dönüşümü ve Dijitalleşen Kamu Hizmeti, İstanbul: Oniki Levha Yayınları, 2010.
• Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları. İstanbul: 2.Cilt, 1966.
• Öğretmen Kotil, Zeynep. “Hukukta Yapay Zekâ Uygulamaları”. İstanbul Barosu Yapay Zekâ Çalışma Grubu. 2022. Öğretmen Kotil, Zeynep, “Hukukta Yapay Zekâ Uygulamaları”, İstanbul Barosu Yapay Zekâ Çalışma Grubu. 1-12. İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2022. Erişim 17 Ekim 2023. https://www.istanbulbarosu.org.tr/files/komisyonlar/yzcg/hukukta_yapay_zekâ_uygulamalari.pdf.
• Ölmez, Cansu Büşra. “Yapay Zekâ Uygulamalarının Yargıda Kullanılmasının Anayasal Bir Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi”. Dijital Çağda Hukuk. Eds. Kerem Batır – Cansu Atıcı Kabalak – Elif Çağla Yıldız. 11-29. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Önder, Murat – Saygılı, Hilal. “Yapay Zekâ ve Kamu Yönetimine Yansımaları”. Türk İdare Dergisi 90/487 (2018), 629-668.
• Özalp, Hüseyin – Özalp, Leyla Firuze Arda. “Teknik Değişim ve Emek”. Yeni Eko-Tek Dünya. Ed. Emine Kef – Ezgi Kovancı. 9-26. Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım, 2020.
• Özbay, Ümit Vefa. “Dijital Peculium Kavramı”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 70/3 2021, 867-898.
• Özçelik, Barış. “Yapay Zekânın Veri Koruma, Sorumluluk ve Fikri Mülkiyet Açısından Ortaya Çıkardığı Hukuki Gereksinimler”. Adalet Dergisi 66/1 (2021), 87-116.
• Özdemir, Nadire / Polat, Deniz. “Anayasal İlkeler Işığında Yapay Zekâ Teknolojileri: Avukatlık Bağlamında Bir Değerlendirme”. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166 (2023), 221-242.
• Özer, Mehmet Akif. “Adalet Yönetiminde Etkinlik Arayışları: Robotik Bürokrasi ve Yapay Zekâ Yönetişimi”. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 55 (2023), 337-374.
• Öztoprak, Sezin. “İdari Fonksiyonda Yapay Zekâ Kullanımının Kamu Personeli Üzerinde Olası Etkileri”. Dijital Çağda Hukuk. Eds. Kerem Batır – Cansu Atıcı Kabalak – Elif Çağla Yıldız 235-255. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• ParaMedya. “Harari’den yapay zeka yorumu: Bu organik bir evrim değil!”. Erişim 15 Ekim 2023. https://www.paramedya.com.tr/devami/92492/harariden-yapay-zekâ-yorumu-bu-organik-bir-evrim-degil/.
• Quarck, Lasse. “Elektronik Kişilerin Ceza Sorumluluğu”. çev. Yener Ünver. Ceza Hukukunda Robot, Yapay Zekâ ve Yeni Teknolojiler. ed. Yener Ünver. 327-337. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2021.
• Rafaeli, Sheizaf. “The Moving Goalposts”. What to Think about Machines that Think. ed. John Brockman. 342-244. New York: Harper Perennial, 2015.
• Reiling, A. D. (Dory). “Courts and Artificial Intelligence”. International Journal For Court Administration 11/2 (2020), 1-10. Erişim 20 Ekim 2023. https://storage.googleapis.com/jnl-up-j-ijca-files/journals/1/articles/343/submission/proof/343-1-1484-1-10-20200810.pdf.
• Russell, Stuart J. – Norvig, Peter. Yapay Zekâ Modern Bir Yaklaşım. çev. Cemil Öz. Ankara: Palme Yayınevi, 2023.
• Sancakdar, Oğuz – Us, Eser – Kasapoğlu Turhan, Mine – Önüt, Lale Burcu – Seyhan, Serkan. İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı. Ankara: Seçkin Yayınları, 2018.
• Sarı, Onur. “Yapay Zekânın Sebep Olduğu Zararlardan Doğan Sorumluluk”. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147 (2020), 251-312.
• Say, Cem. “Yapay Zekâ ve Hukuk”. Sarkaç. Erişim 23.10.2023. sarkac.org.
• Schank, Roger C. “Where’s the AI?”. AI Magazine 12/4 (1991), 38-49. Erişim 23 Ekim 2023. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1609/aimag.v12i4.917.
• Selanik, Atakan Adem. “Adam Çalıştıranın Sorumluluğu Kapsamında Yapay Zekâ Robotun Sorumluluğu ve Sigortalanması Hususunun Değerlendirilmesi”. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 13/50 (2022), 335-364.
• Seyhan, Serkan. Yapay Zekâ Teknolojileri Kapsamında İdarenin Sorumluluğu. İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık, 2023.
• Singil, Nesrin. “Yapay Zekâ ve İnsan Hakları”. Public and Private International Law Bulletin (İstanbul Üniversitesi Yayınevi) 42/1 (2022), 121-158.
• Sourdin, Tania. “Judge v robot? Artificial intelligence and judicial decision-making”. UNSW Law Journal 41/4 (2018), 1114-1133. Erişim 23 Ekim 2023. https://www.unswlawjournal.unsw.edu.au/wp-content/uploads/2018/12/Sourdin.pdf.
• Tanrıverdi, Ayşe Almıla. “Yapay Zekânın Kamu Hizmetinin Sunumuna Etkileri”. Adalet Dergisi 66/1 (2021), 293-314.
• Tanşu, Okan. “Bilişim Çağı, Yeni Tanımlamalar ve Hukuki Düzenlemeler”. İnternet ve Hukuk. der. Yeşim M. Atamer. 139-154. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayını, Ocak 2004.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Onikinci Kalkınma Planı. Erişim 20 Ekim 2023. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/11/20231101M1-1-1.pdf.
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2021-2025. Ankara: Ağustos 2021. Erişim 20 Ekim 2023. https://cbddo.gov.tr/SharedFolderServer/Genel/File/TR-UlusalYZStratejisi2021-2025.pdf.
• Tegmark, Max. Yaşam 3.0 Yapay Zekâ Çağında İnsan Olmak. çev. Ekin Can Göksoy. İstanbul: Pegasus Yayınları, 2019.
• Türkiye Adalet Akademisi. “Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Programlarının Yapay Zekâ Destekli Dijital Dönüşümü Projesi”. Erişim 20 Ekim 2023 https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/1776/taa_yapayzeka.pdf.
• Turan, Tülay – Kemaloğlu, Nazan – Küçüksille, Ecir Uğur. “Hukuk’ta Yapay Zekâ: Çalışmalar ve Gelecek Öngörüleri”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 11/2 (2020), 246-255.
• Ulaşan, Fatih. The Possibility of Using Artificial Intelligence For Turkish Administrative Jurisdiction. Ankara: İKSAD Publishing House, 2023.
• Urban, Tim. “The AI Revolution: The Road to Superintelligence”. Wait But Why Erişim 22 Ekim 2023. https://waitbutwhy.com/2015/01/artificial-intelligence-revolution-1.html.
• Uşaklıoğlu, Ahmet Yavuz, Dijital Hukuk, Ankara: 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, 2022.
• UYAP Bilişim Sistemi Genel Bilgi. Erişim 28 Ekim 2023. https://www.uyap.gov.tr/Genel-Bilgi. Ünal, Aslıhan – Kılınç, İzzet. “Yapay Zekâ İşletme Yönetimi İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi 6/1 (2020), 51-78.
• Volokh, Eugene. “Chief Justice Robots”. Duke Law Journal 68 (2019), 1135-1192. Erişim 25 Ekim 2023. https://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3973&context=dlj.
• Wolswinkel, Johan. Artificial Intelligence And Administrative Law. Strasbourg: Council of Europe, December 2022. Erişim 25 Ekim 2023. https://www.coe.int/documents/22298481/0/CDCJ%282022%2931E+-+FINAL+6.pdf/4cb20e4b-3da9-d4d4-2da0-65c11cd16116?t=1670943260563.
• Yalcin, Gizem – Themeli, Erlis – Stamhuis, Evert – Philipsen, Stefan – Puntoni, Stefano. “Perceptions of Justice By Algorithms”. Artifcial Intelligence and Law 31 (2023), 269-292. Erişim 20 Ekim 2023. https://doi.org/10.1007/s10506-022-09312-z.
• Yapay Zeka Nedir? Yapay Zeka Hakkında Bilmeniz Gerekenler. GTECH. Erişim 26 Ekim 2023. https://www.gtech.com.tr/yapay-zeka-nedir-yapay-zeka-hakkinda-bilmeniz-gerekenler/#:~:text=Yapay%20zeka%2C%20en%20basit%20%C5%9Fekilde,%C3%B6zellik%20insan%20zekas%C4%B1n%C4%B1%20taklit%20edebilmesidir.
• Yasin, Melikşah. “Kamu Hizmeti”. İdare Hukuku. ed. Turan Yıldırım. 529-591. İstanbul: Oniki Levha Yayını, 2020.
• Yaşar, Hasan Nuri. İdare Hukuku. İstanbul: Der Yayınevi, 2016.
• Yayla, Ahmet. İdare Hukuku Bakımından Yapay Zekâ. Ankara: Seçkin Hukuk, 2023.
• Yazıcı, Tülay. “Kitle Kaynak ve Yapay Zekâ”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 24/4 (2022), 1301-1313.
• Yetim, Servet, “Elektronik Posta (e-posta) Hesabı İçeriği Mirasa Konu Olur mu?”, Terazi Hukuk Dergisi 3/21 (2008), 49-65.
• Yıldırım, Turan. “Kamu Hizmeti ve Kar Amacı”. Hukuku Ekonomi Perspektifinden Uluslararası Tahkim ve Kamu Hizmeti. ed. Ali Ulusoy. 137-153. Ankara: Liberte Yayını, 2001.
• Yılmaz, Gizem. “Yapay Zekânın Yargı Sistemlerinde Kullanılmasına İlişkin Avrupa Etik Şartı”. Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi 28/1 (2020), 27-55.
• Yılmaz, Harun. “Otomatik Karar Verme Sitemine İdare Hukuku Perspektifinde Bir Bakış”. Dijital Çağda Hukuk. Eds. Kerem Batır – Cansu Atıcı Kabalak – Elif Çağla Yıldız. 189-204. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Yılmaz, Oğuz Gökhan. “Yargı Uygulamasında Yapay Zekâ Kullanımı – Yapay Zekâ Hâkim Cübbesini Giyebilecek mi?”. Adalet Dergisi 66 (2021), 379-415.
• Yılmaz, İlay – Sözer, Can – Elver, Ecem. “Yapay Zekâ ile İlgili Güncel Düzenlemeler: Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri’nde Alınan Aksiyonlar Işığında Bir Değerlendirme”. Adalet Dergisi 66 (2021), 445-469.
• Yüzer Eltimur, Dilara. “İnsan Haklarının Korunması Bağlamında Yapay Zekâ Uygulamaları”. AkdHFD 12/2 (2022), 559-594.
• Zeybek Cebeci, Ebru. “Türk İdare Hukukunda Kamu Hizmetlerinin Belirlenmesinde Objektivist ve Subjektivist Yaklaşımlar”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 25/1 (2019), 86-96.