Yargıtay Tarafından Hukuk Uyuşmazlıklarında Verilen “Dosyanın Mahalline İadesi” Kararı

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 501 - 530, 30.12.2022

Elif Irmak Büyük

https://doi.org/10.56701/shd.1189967

Öz

Temyize konu edilen kararla ilgili hukuki denetim gerçekleştirecek Yargıtay’ın incelemeye aldığı dosyada çeşitli usuli eksikliklerin ve hataların bulunması söz konusu olabilir. Kanuni düzenlemelerimize baktığımızda temyiz aşamasında esastan incelemeye geçilerek nihai kararın verilmesine engel olan usuli eksikliklerin varlığı durumunda Yargıtay tarafından ne tür karar verileceğinin net olarak belirlenmediği, bu konuda mevzuatımızda yüksek mahkemeye takdir hakkı tanıyan ifadelere yer verildiği görülmektedir. Bu bağlamda Yargıtay’ın temyiz incelemesine konu dosyada bazı usuli hatalar veya noksanlıklar tespit etmesi durumunda dosyanın mahalline iade edilmesi yönünde bir uygulama geliştirildiği görülmektedir. Çalışmamızda herhangi bir kanuni düzenlemede yer almayan ve bu zamana kadar özel olarak incelenmemiş dosyanın mahalline iadesi kararının hangi durumlarda tesis edildiği, kararın özellikleri ve hukuka uygunluğu ele alınarak bu karar tipi çeşitli açılardan netleştirilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yargıtay, Temyiz İncelemesi, Alt Derece Mahkemesi, Gönderme Kararı, Usuli Hatalar.

The Decision of “Returning The File To The Lower Degree Court” in Civil Disputes By The Supreme Court Of Appeal

Öz

There may be various procedural deficiencies and errors in the file that the Supreme Court of Appeals examines. Examining our legal regulations, it is seen that in the case of procedural deficiencies that prevent the meritorious examination at the appeal stage, which decision should be rendered by the Supreme Court of Appeal is is not clearly determined. Our legislation gives discretion to the high court on this issue. In this context, it is seen that an original practice has been developed by the Supreme Court of Appeals by returning the file to the lower degree court when the high court detects some procedural errors or deficiencies in the file subject to the appeal review. In our study, "the decision of returning the file to the lower degree court"- which is not included in any legal regulation and has not been specifically examined before- will be clarified from various aspects by considering firstly conditions that gave rise to this decisions, and then the features of the decision and its legality will be analyzed.

Anahtar Kelimeler

The Supreme Court Of Appeal, Appellate Review, Lower Degree Court, Returning The File, Procedural Deficiencies.

Kaynakça

• Acar, Tuna. Türk ve Mukayeseli Medenî Yargılama Hukuku Açısından Ara Karar. İstanbul: Yetkin Yayınları, 2022.
• Akcan, Recep, Usul Kurallarına Aykırılığa Dayanan Temyiz Sebepleri. Ankara: Nobel Yayınları, 1999.
• Akkan, Mine. “Mahkemeler”. Pekcanıtez Usul, 3 Cilt. ed. Hakan Pekcanıtez vd. 1/110-339. İstanbul: Oniki Levha Yayınevi, 15. Baskı, 2017.
• Akkaya, Tolga, Medeni Usul Hukukunda İstinaf. Ankara: Yetkin Yayınları, 2009.
• Alangoya, Yavuz vd. Medeni Usul Hukuku Esasları. İstanbul: Beta Yayınevi, 8. Baskı, 2011.
• Atalı, Murat vd., Medeni Usul Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları, 3. Baskı, 2020.
• Atalı, Murat. “Karar ve Hüküm”. Pekcanıtez Usul, 3 Cilt. ed. Hakan Pekcanıtez vd. 3/1967-2085. İstanbul: Oniki Levha Yayınevi, 15. Baskı, 2017.
• Belgesay, Mustafa Reşit. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu. 2 Cilt. İstanbul: Nümune Matbaası, 1935.
• Berkin, Necmeddin. Medeni Usul Hukuku Esasları. İstanbul: Hamle Matbaası, 1969.
• Bilge, Necip- Önen, Ergun. Medeni Yargılama Hukuku Dersleri. Ankara: Sevinç Matbaası, 3. Baskı, 1978.
• Boran Güneysu, Nilüfer. Medeni Usul Hukukunda Karar. Ankara: Adalet Yayınevi, 2014.
• Direnisa, Efe. Medeni Yargılamada Ön İnceleme Aşaması. İstanbul: Onikilevha Yayınları, 2021.
• Görgün, L. Şanal vd. Medeni Usul Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları, 10. Baskı, 2022.
• Gözütok, Zeki. Hukuk Davalarında İstinaf ve Temyiz Uygulama Rehberi. Ankara: Adalet Yayınevi, 2. Baskı, 2017.
• Gürdoğan, Burhan. “Temyiz Mahkemesinin Kontrolü Bakımından; Vakıa ve Hukuk”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 11/3, (Mart 1956), 258-285.
• Karslı, Abdurrahim. Medeni Muhakeme Hukuku. İstanbul: Alternatif Yayınevi, 5. Baskı, 2020.
• Kuru, Baki. Hukuk Muhakemeleri Usulü. 6 Cilt. İstanbul: Demir-Demir Yayıncılık, 2001.
• Köroğlu, Anıl. Medenî Usûl Hukuku Bakımından Ortaklığın Giderilmesi Davası. İstanbul: Oniki Levha Yayınları, 2020.
• Muşul, Timuçin. “Medeni Usul Hukukunda Ara Kararları”. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4/4, (Ekim 1988), 217-262.
• Özekes, Muhammet. “Kanun Yolları”. Pekcanıtez Usul 3 Cilt. ed. Hakan Pekcanıtez vd. 3/2150-2345. İstanbul: Oniki Levha Yayınevi, 15. Baskı, 2017.
• Öztek, Selçuk. Türk Medeni Yargılama Hukukunda İstinaf ve Temyiz. İstanbul: Yetkin Yayınları, 2021.
• Postacıoğlu, İlhan E. Medeni Usul Hukuku Dersleri. İstanbul: Sulhi Garan Matbaası, 6. Baskı, 1975.
• Selçuk, Seyhan: Medeni Usul Hukukunda Dava Vekaletnameleri. Ankara: Adalet Yayınevi, 2011.
• Şahin, Çağatay Serdar, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uyarınca İstinaf Yargılamasında Ön İnceleme Aşaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan. 21/ Özel S., (Mayıs 2019), 2659-2701.
• Tanrıver, Süha. Medeni Usul Hukuku. C. I. Ankara: Yetkin Yayınları, 2. Baskı, 2021.
• Tanrıver, Süha. Medeni Usul Hukuku. C. 2, Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Tok, Ozan, Fransız ve Türk Medeni Yargılama Hukuklarında Temyiz Mahkemesinin Yapısı ve İşlevi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2021.
• Umar, Bilge. Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi. İstanbul: Yetkin Yayınları, 2. Baskı, 2014.
• Üstündağ, Saim. “Temyizin Nakzından Sonraki Hukuki Durumu", İstanbul Hukuk Mecmuası. 28/1, (Ağustos 1962), 133-192.
• Üstündağ, Saim. Medeni Yargılama Hukuku. İstanbul: Nesil Matbaacılık, 7. Baskı, 2000.
• Yavaş, Murat. Medeni Usul Hukukunda Temyiz. Ankara: Seçkin Yayınları, 2015.
• Yılmaz, Ejder. Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 4 Cilt. Ankara: Yetkin Yayınları, 4. Baskı, 2021.
• Lexpera İçtihat Bankası, www.lexpera.com.tr.