İŞLETME TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİNİN UYGULAMADA YARATTIĞI SORUNLAR

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 257 - 284, 31.08.2023

Banu Denizli Öztürk

https://doi.org/10.56701/shd.1306049

Öz

6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na göre toplu iş sözleşmeleri işyeri, işletme ve grup toplu iş sözleşmeleri şeklinde üç tür yapılabilmektedir. Bunlardan işletme toplu iş sözleşmeleri “işletme” ibaresinin kullanımı nedeniyle birtakım sorunları beraberinde getirmektedir. Nitekim 6356 sayılı Kanun’un 34. maddesinin ikinci fıkrasında bir gerçek ya da tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden fazla işyeri bulunması halinde işletme düzeyinde toplu iş sözleşmesi yapılabileceği bir zorunluluk olarak hükme bağlanmaktadır. Oysa kanuni tanımdaki işletme kavramı bildiğimiz anlamda bir işletme unsuruna işaret etmemekte, aslında aynı işverenin aynı işkolunda birden fazla işyeri bulunması halinde bütün bu işyerlerini kapsamına almak için kullanılmaktadır. Bu çerçevede çalışmamızda hem işletme toplu iş sözleşmesi yapılması zorunluluğunun gündeme geldiği işletme niteliğinin belirlenmesi hem de ilgili sözleşme türünün uygulamada yarattığı sorunlar irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Toplu İş Sözleşmesi, İşletme Toplu İş Sözleşmesi, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu

PRACTICE PROBLEMS CREATED BY ENTERPRISE COLLECTIVE CONTRACTS

Öz

According to The Code on Unions and Collective Employment Contract Law No 6356, three types of collective employment contract can be made as business, enterprise and group collective employment contracts. Among them, the enterprise collective employment contracts bring along some problems due to the use of the phrase "enterprise". As a matter of fact, in the second paragraph of Article 34 of the Law No. 6356, it is regulated as a necessity to conclude a collective employment contract at the enterprise level if there is more than one workplace in the same business line. However, the concept of job in the legal definition does not express a job element as we know it, in fact, it is used to cover all these workplaces in case the same employer has more than one workplace in the same business line. In this framework, in our study, both the determination of the nature of the enterprise, where the obligation to make a collective employment contract is on the agenda, and the problems created by the relevant contract type in practice will be examined.

Anahtar Kelimeler

Collective Employment Contract, Enterprise Collective Contract, The Code on Unions and Collective Employment Contract Law

Kaynakça

• Akın, Levent. “İşkolu Tespitinde İşyeri ve İşletme”, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası, 27/1, (2013).
• Akyiğit, Ercan. İş Hukuku. Ankara: Seçkin, 2016.
• Alp, Mustafa ve Betül Erkanlı. “İşletme Toplu İş Sözleşmelerinde Yetki”. Legal İHSGHD, Prof. Dr. Fevzi Demir’e Armağan, (2016).
• Alpagut, Gülsevil. “Karar İnceleme Köşesi”, Çimento İşveren Dergisi, 3/15, (2001)
• Andaç, Faruk. İş Hukuku. Ankara: Detay Yayıncılık, 2016.
• Aydın, Ufuk. “Toplu İş Sözleşmesi Kapsamındaki Bir İşyerinde Daha Önce Bağıtlanmış Toplu İş Sözleşmesinin Bulunması Halinde Diğer İşyerlerinde Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi ve Bağıtlanması”, Karar İnceleme, TÜHİS, (2001).
• Aydın, Ufuk. “Türk Hukukunda İşletme Toplu İş Sözleşmeleri ve Uygulama Sorunları”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan, 1/1, (2002).
• Aydınlı, İbrahim. Türk İş Hukukunda İşyeri ve İşletme Kavramları. Ankara: Demiryol-İş, 2001.
• Aydınlı, İbrahim. “Üst Kuruluş İşletmelerinde İşyeri ve İşletme Kavramları Bakımından İş Hukukunda Tüzel Kişilik Perdeliğinin Kaldırılması Teorisinin Görünümü”, Çimento İşveren Dergisi,13/4, (1999).
• Bozkurt Gümrükçüoğlu, Yeliz. “6356 Sayılı Kanun Çerçevesinde İşletme Toplu İş Sözleşmesi”. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Turhan Esener’e Armağan. 15, (2016).
• Canbolat, Talat, Toplu İş Sözleşmesinin Kişiler Açısından Uygulama Alanı, Yayınlamamış Doktora Tezi, (İstanbul: 1998).
• Canbolat, Talat. “6356 Sayılı Kanunda Öngörülen Çerçeve Sözleşmenin Hukuki Niteliği”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Ali Rıza Okur’a Armağan. İstanbul: 2014.
• Canbolat, Talat. “6356 Sayılı Kanunun Toplu İş Sözleşmesine İlişkin Hükümleri”, İş Hukukunda Güncel Sorunlar 3. İstanbul: 2013.
• Canbolat, Talat. 6356 Sayılı Kanuna Göre Toplu İş Sözleşmesinin Düzeyi ve Türleri. İstanbul: Beta, 2013.
• Çelik, Nuri, Nurşen Caniklioğlu, Talat Canbolat ve Ercüment Özkaraca. İş Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta, 2022.
• Çelik, Nuri. İş Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta, 2004.
• Demircioğlu, Murat ve Tankut Centel. İş Hukuku. İstanbul: Beta, 2016.
• Doğan Yenisey, Kübra. İş Hukukunda İşyeri ve İşletme, Alman ve Fransız Hukuklarıyla Karşılaştırmalı Bir İnceleme. İstanbul: Legal, 2007.
• Ekmekçi, Ömer. Toplu İş Hukuku Dersleri. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
• Esener, Turhan. İş Hukuku. Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1978.