Cinema in Tarsus from the Republican Era to the Present

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 1, 191 - 200, 30.03.2021

Aydın Çam

Öz

The aim of this study is to examine the investigative journalist Uğur Pişmanlık’s book Cumhuriyetten Günümüze Tarsus’ta Sinema (Cinema in Tarsus from the Republican Era to the Present, 2020). With his study based on various methods ranging from scanning newspaper archives to collecting written and visual documents, from oral history studies to mapping, Pişmanlık explores the cinema history of Tarsus district of Mersin. On the one hand, his study shows that cinema venues are at the centre of social and cultural life in small cities of Anatolia, and that it is a legitimate reason especially for women to socialize and to go out. On the other hand, it also shows how some problems of national historiography can be overcome by local cinema history studies. Although the book of Pişmanlık, and some similar studies are away from academic writing, they provide an opportunity to make a connection between the past, the present and the future as examples of historiography from below.

Anahtar Kelimeler

Tarsus cinema history, Çukurova cinema history, local cinema history

Cumhuriyetten Günümüze Tarsus'ta Sinema

Öz

Bu çalışmanın amacı araştırmacı gazeteci Uğur Pişmanlık’ın Cumhuriyetten Günümüze Tarsus’ta Sinema (2020) adlı kitabını incelemektir. Gazete arşivlerinin taranmasından yazılı ve görsel belgelerin derlenmesine, sözlü tarih çalışmalarından haritalamaya kadar çeşitli yöntemlere dayanan çalışmasıyla Pişmanlık, Mersin’in Tarsus ilçesinin sinema tarihini araştırmaktadır. Pişmanlık’ın çalışması bir yandan sinemanın Anadolu’nun küçük kentlerinde toplumsal ve kültürel yaşamın merkezinde yer aldığını, özellikle kadınlar için toplumsallaşmanın, dışarı çıkmanın meşru gerekçesi olduğunu, diğer yandan ise yerel sinema tarihi çalışmalarıyla ulusal tarihyazımının bazı sorunlarının nasıl aşılabileceğini göstermektedir. Bu ve benzeri bazı çalışmalar, akademik yazımdan uzak olsa da, aşağıdan tarihyazımının örnekleri olarak geçmişle bugün ve gelecek arasında bir köprü kurma olanağı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tarsus sinema tarihi, Çukurova sinema tarihi, yerel sinema tarihi, tarihyazımı

Kaynakça

• Breisach, E. (2018). Tarihyazımı (3. Basım). H. Kocaoluk (çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Burke, P. (2020). Uvertür. Yeni Tarih: Öncesi ve Sonrası. P. Burke (Ed.). Tarih Yazıcılığında Yeni Bakış Açıları içinde (11-46). T. Sivrikaya vd. (çev.), İstanbul: Islık Yayınları.
• Çam, A., & Şanlıer Yüksel, İ. (2020). Türkiye Sinema Mekânları, Seyir ve Seyirci Araştırmaları Bibliyografyası: Yaklaşımlar, Kaynaklar ve Yöntemler. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(36), 593–632.
• Gökmen, M. (1991). Eski İstanbul Sinemaları. İstanbul: İstanbul Kitaplığı Yayınları.
• Pişmanlık, U. (2009). Tarsus Basın Tarihi 19082008. Mersin: Tarsus Kültür ve Dayanışma Derneği Yayınları.
• Pişmanlık, U. (2017). Tarsus’ta Tiyatro. Mersin: Aratos Kitaplığı Kültür Dizisi.
• Pişmanlık, U. (2020). Cumhuriyetten Günümüze Tarsus’ta Sinema. Mersin: Tarsus Belediyesi Kent Yayınları.
• Pişmanlık, U., & Göçer, A. (2014). Tarsus Çıplak Mahallesi - Yerel Sözlü Tarih Çalışması. Mersin: Aratos Kitaplığı Kültür Dizisi.
• Scognamillo, G. (1993). Bir Levantenin Beyoğlu Anıları (5. Basım). İstanbul: Metis Yayınları.
• Sharpe, J. (2020). Aşağıdan Tarih. P. Burke (Ed.). Tarih Yazıcılığında Yeni Bakış Açıları içinde (47-72). T. Sivrikaya vd. (çev.), İstanbul: Islık Yayınları.
• Sinema ve Sahnelerde Hükümdarların Resimlerinin Gösterilmesi, BOA, DH.MKT, 537/38 – 1,2, 9 Temmuz 1902.
• Şanlıer Yüksel, İ., & Çam, A. (2019). Çukurova’da 1960-1980 Dönemi Sinema Pratiklerinin Özel Bir Örneği: Yörük Filmleri. Sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, 10(2), 291–320.
• Thompson, P. (1999). Geçmişin Sesi - Sözlü Tarih. Ş. Layıkel (çev.), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.