Afterimages On Cinema, Women and Changing Times

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 1, 165 - 175, 30.03.2021

İpek Gürkan

Öz

Mulvey’in düşünce hayatı esasında hep aynı veya benzer problemlerin temelinde ilerleyerek farklı açılardan o düşünceyi geliştirmeye ve anlamaya dayanıyor. Bu anlamda Mulvey, düşüncesini sürekli yeniliyor, sorguluyor ve bu sorgulamaya metinlerinin içerisinde büyük bir dürüstlükle yer veriyor. Afterimages’da Mulvey’in metinleri arasında diyalojik bağ metinlerle zihinsel bir ilişki kurmaya izin veriyor ve geçmişle güncel olan arasındaki gerilimin izini taşıyor. Mulvey’in güncelliği; kendi düşüncesi üzerine yönelen metinleri arasında kurulan bu açık diyalojik bağa ve bu bağın yansıtıcı özelliğine dayanıyor. Her bir metin öncekilerden izler taşıyor; aynı filmlere aynı düşüncelere geri dönüyor ama tekrara düşmeden, farklı açılardan yeniden sorgulayarak. Mulvey’in bu kitapta “geç üslup” meselesine eğilmesi satır arasına saklanmış en az iki anlamı öne çıkarıyor: birincisi kendi düşüncelerindeki değişimi gösteriyor, “kendi geç eserinde” aynı filmlere yönelerek, bir anlamda kendi geç üslubunu bu filmler yoluyla yaratıyor; ikincisi geç üslubun -dolaylı olarak ölüm fikrinin- sanat eserine yansıması düşüncesi öznellik ve yorum tartışmasını içeriyor. Bu tartışma da içten içe film çalışmalarında temsil politikalarına, anlamı göstergelerde arayan “yoruma” karşı bir eleştiriyi barındırıyor. Mulvey’in bu “geç eseri” hem geçmişe bakmanın belleğe başvurmanın ağırlığını ve biraz da melankolisini taşıyor, hem de güncelin popülist eleştirisinin “sinemanın ölümünü” ilan eden tüm serzenişlerin olumsuzluğuna hapsolmadan aksine bu dönüşümü kucaklayan, bitimsiz tartışmaların retorik örtüsünü kaldıran bir olumlamayla ilerliyor.

Anahtar Kelimeler

Laura Mulvey,, feminist film teori,, hareketli imaj,, geç üslup,, kadın sineması

Kaynakça

• Adorno, T. (2019). Müzik Yazıları (2. Baskı). (Çev. Ş. Öztürk). İstanbul: YKY.
• Akerman, C. (Yönetmen). (1975). Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles [Film]. Belgium, France.
• Elsaesser, T. (2009). Freud as media theorist: mystic writing-pads and the matter of memory. Screen. 50(1), 100-113. Doi:10.1093 /screen /hjn078
• Elsaesser, T. (2014). The Ethics of Appropriation: Found Footage between Archive and Internet. Keynote Recycled Cinema Symposium DOKU.ARTS. 1-11.
• Eco, U. (2019). Yorum ve Aşırı Yorum (3. Baskı). (Çev. K. Atakay). İstanbul: Ayrıntı.
• Hitchcock, A. (Yönetmen). (1958). Vertigo [Film]. USA: Paramount, vd.
• Marazzi, A. (Yönetmen). (2002). Un'ora Sola ti Vorrei [Film]
• Mulvey, L. & Wollen P. (Yönetmen). (1977). Riddles of the Sphinx [Film]. United Kingdom: BFI.
• Mulvey, L. (2019). Afterimages On Cinema, Women and Changing Times. London: Reaktion Books.