CINEPHILES TASTE PREFERENCES: AN ASSESSMENT ON THE SCALE OF SOCIAL DISTINCTION

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 2, 255 - 292, 12.10.2022

Onur Turgut

https://doi.org/10.32001/sinecine.1123801

Cited By: 3

Öz

A cinephile is a person with a deep love of the moving image. Although it is uncertain when the term was first used, the particular relationship it denotes between audiences and film was a hallmark of the world of French cinema in the 1960s. Unlike normal viewers, cinephiles develop extraordinary relationships with films and cinema. In this type of relationship, which borders on the obsessive, films shape how cinephiles perceive and evaluate their lives. Cinephilia has a close relationship with consumption; yet because the content and style of what cinephiles consume varies over time, the term resists easy classification. According to Jullier and Leveratto (2012), cinephilia is an intellectual and cognitive process, one that evolves over time in line with different orientations and technological developments. The classical viewing experience may have created a unique set of rituals and feelings connected to film and the movie theater, as Adrian Martin (2009) has argued, but technological developments and the proliferation of screens entering the domestic field have profoundly affected the viewing experience, as have increasing film content and diversifying viewing platforms. The result is what has been called the New (Contemporary) Cinephilia, cinephiles who are active, engaged, and have a say in the film industry. In lieu of the Parisian cinephile, today’s cinephiles are “scattered all over the world”; they are also distinguished by their “comprehensive cinematic taste,” which “includes many film genres, nationalities and periods” (Shambu, 2020: 8). To evaluate how cinephiles’ tastes have evolved, I turn to Bourdieu, who examines patterns of taste through the lens of class inequalities and social dominance. According to Bourdieu (2015), taste classifies, and even classifies what is classified. In other words, we rank ourselves by expressing our tastes, and this classification becomes an indicator of our social position. Tastes and aesthetic judgments occur because of the social abilities and capabilities dictated by the standard of education as well as the immanent qualities of the individual. Dispositions, inclinations, and tastes form a hierarchy and create patterns of inequality only after they encounter another taste. Building on Bourdieu’s methodology and concepts, as well as recent criticisms of his work, I examine the taste practices, tendencies, and interactions of cinephiles through a theoretical framework based on the experience of cinephilia and the theory of taste. For my source material, I draw on twelve semi-structured interviews, six with classical-period cinephiles and six with new cinephiles, which I analyze thematically according to the respondents’ perceptions and predispositions.

SİNEFİLLERİN BEĞENİ TERCİHLERİ: TOPLUMSAL AYRIM ÖLÇEĞİNDE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Sinefil kavramı yalnızca filmleri seven, film izlemeye ilgi duyan kimseler için kullanılan bir kavram olmakla sınırlı değildir. Filmlerle kurulan ilişkinin çok boyutlu bir hal aldığı, hayatın filmler ekseninde değerlendirildiği edimler bütünüdür. Sinefili, filmlerle düşünen, film topluluklarında sosyalleşen, yorumlarını ve görüşlerini dijital araçlar yoluyla diğer insanlarla paylaşan bireyi tanımlar. Dijital çağın etkisini arttırmasıyla beraber bu kişilerin, yeni seyir pratiklerini deneyimledikleri görülmektedir. Yeni medya araçlarının kullanımı, sinefil kavramını dönüştürerek farklı bağlamlarda ele alınmasına sebebiyet vermektedir. Bu noktada, tarihsel bağlamda yeni ve klasik olarak sınıflandırılan sinefillerin kendilerine özgü beğeni pratikleri geliştirdikleri söylenebilir. Bu yönüyle, bu çalışmada sosyolojik özne olarak ele alınan sinefillerin oluşturdukları sinemasal beğeni tercihleri irdelenerek, film tercihlerinin nasıl konumlandırıldığı sorgulanmaktır. Pierre Bourdieu ve ona karşıt görüşlerin harmanlanarak aktarıldığı bu çalışmada, sinefillerin sinematik alandaki beğeni örüntüleri incelenmeye çalışılmıştır. Derinlemesine mülakat yönteminin kullanıldığı araştırmada, sinefillik deneyimi bir tür durum araştırması olarak ele alınmıştır. Sinefil olma şartının gereklilikleri, çalışma kapsamında örneklemin amaçlı olarak belirlenmesinde öne çıkmıştır. Altı klasik dönem altı yeni dönem sinefilisine karşılık gelen katılımcılarla görüşülmüş, görüşmeler neticesinde katılımcıların film izleme tercihlerinde çok geniş bir izleme spektrumuna ve birçok türü kapsayan çok boyutlu beğeni pratiklerine sahip oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca, sinema ile ilişkilenme biçimlerine göre betimlenen sinefilliğin, yeni ve klasik ayrımlarının muğlaklaştığı, birbirinin yerine geçtiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Pierre Bourdieu, sinefil, beğeni, kültürel tercihler, film tüketimi

Kaynakça

• Akbulut, H. (2014). Sinemaya Gitmek ve Seyir: Bir Sözlü Tarih Çalışması. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR), 2, 1-16.
• Akbulut, H. (2021). Yeni Sinefili. (Kitap Eleştirisi). sinecine, 12(1), 177-189.
• Anderson, B. (1994). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. (2. Baskı). (Çev, İ. Savaşır). Metis.
• Arenas, F.R. (2012). Writing about a Common Love for Cinema: Discourses of Modern Cinephilia as a trans-European Phenomenon. Trespassing Journal: an online journal of trespassing art, science, and philosophy 1 (Spring 2012), 18-33.
• Arun, Ö. (2013). Rafine Beğeniler ya da Sıradan Hazlar? Türkiye’de Beğeninin, Ortamın ve Tüketimin Analizine İlişkin Bir Model, Kültür ve İletişim, 16(2), 45-72.
• Arun, Ö. (2018). Türkiye’de Beğenilerin Tahakkümü ve Kültürel Eşitsizlikler. Beğeniler Gündelik Hayatta Toplumsal Değişimlerin Yansımaları. (1.Baskı). (Der, Lütfi Sunar). İlem.
• Ayas, G. (2015). Müzik Sosyolojisi: Sorunlar, Yaklaşımlar, Tartışmalar. İstanbul: Doğu.
• Behlil, M. (2005). Ravenous Cinephiles. Cinephilia, Movies, Love and Memory, (Ed. M. Valck & M. Hagener. p.111-123. Amsterdam University.
• Betz, M. (2010). Introduction, Cinema Journal. 49(2). 130-132.
• Blewitt, J. (1993). Film Ideology and Bourdieu's Critique of Public Taste. The British Journal of Aesthetics. 33(4). 367-372.
• Bourdie, P. (2016). Sosyoloji Meseleleri, (1.Baskı), (Çev, F. Öztürk, B. Uçar, M. G. A. Sümer), Heretik.
• Bourdieu, P. (1993). The Field of Cultural Production, Polity Press.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi. (Çev. D. F. Şannan; A. G. Berkkurt). Heretik.
• Bourdieu, P. & Wacquant, L. (2014). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar. (Çev. N. Ökten). İletişim.
• Budak, Ö. (2015). Hibrit Habitus ve Kültürel Yargı: Akışkan Alanların Yeni Sosyal Tipi Üzerine. Modus Operandi, (1), 173-191.
• Cagle, C. (2016). Bourdieu and Film Studies: Beyon the Taste Agenda. (Ed. Austin G). New Uses of Bourdieu in Film and Media Studies (s. 34-68). New York & Oxford: Berghahn Books.
• Calhoun, C. (2014). Bourdieu Sosyolojisinin Ana Hatları. (Ed. G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan), Ocak ve Zanaat (3. Baskı) (s. 77-129). İletişim.
• Chinata, F. (2016). Meta-cinematic cultism: between high and low culture. Avanca/Cinema. 2016, 28– 40.
• Creswell, W. J. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, (Çev, M. Bütün, S. B. Demir). Siyasal.
• Culloty, E. (2016). The Taste Database: Taste Distictions in Online Film Reviewing. New Uses of Bourdieu in Film and Media Studies (s. 70-88). New York & Oxford: Berghahn Books.
• Czach, L. (2010). Cinephilia, Stars, and Film Festivals, Cinema Journal. 49(2), 139-145.
• De Valck, M., & Hagener, M. (2005). Down with Cinephilia?: Long Live Cinephilia? And Other Videosyncratic Pleasures. (Eds. M. de Valck & M. Hagener). Cinephilia: Movies, Love and Memory (pp. 11–24). Amsterdam University Press.
• Dikkol, S. (2019). Film ve Medya Çalışmalarında Bourdieu'nün Yeni Kullanımları. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi , 10 (2) , 511-523.
• Dimaggio, P. (1987). Classification in art. American. Sociological Review, 52, 440-55.
• Elsaesser, T. (2005). Cinephilia or the Uses of Disenchantment. Cinephilia. Movies, Love and Memory. (Ed. M. de Valck & M. Hagener). p. 27– 43. Amsterdam University.
• Erkılıç, H. (2022). Sunuş: Film Festivalleri Çalışmaları ve Türkiye. Film Festivalleri E-Kitabı, (Ed.H. Erkılıç). De ki.
• Fowler, B. (2017). Pierre Bourdieu (Çev. B. Özkul). Çağdaş Toplum Kuramından Portreler. (Der. Elliott, A. ve Turner, B.S). İletişim.
• Göker, E. (2014). Ekonomik İndirgemeci mi Dediniz? Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi. (Der. G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan). İletişim.
• Hagener, M. (2016) Cinephilia and Film Culture in the Age of Digital Networks. The State of Post-Cinema: Tracing the Moving Image in the Age of Digital Dissemination (Ed, M. Hagener, V. Hediger, A. Strohmaier), Palgrave Macmillan.
• Hanchard, vd., (2019). Exploring contemporary patterns of cultural consumption: offline and online film watching in the UK. Emerald Open Research, 2019 (1). 16.
• Hilderbrand, L. (2009). Cinematic Promiscuity: Cinephilia After Videophilia. Framework: The Journal of Cinema and Media. 50(1-2), 214-217.
• Hudson, D. & Zimmerman, P.R. (2009). Cinephilia, technophilia and collaborative remix zones. Screen. 50(1), 135- 146.
• İpek, B. (2021). Başka Bir Sinema Deneyimi: ‘Başka Sinema’ Seyircilerine Yönelik Bir Alan Araştırması. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 8 (1), 157-184.
• Joas, H. & Knöbl, W. (2019). Yapısalcılık ve Pratiğin Kuramı Arasında: Pierre Bourdieu’nün Kültür Sosyolojisi (Çev. A. K. Gülen). Pierre Bourdieu’nün Mirası: Eleştirel Söylemler. (Ed. Simon S, Bryan S. T.). Phoenix.
• Jourdain, A. & Naulin, S. (2020). Pierre Bourdieu’nün Kuramı ve Sosyolojik Kullanımları, (Çev. Ö. Elitez). İletişim.
• Jullier, L. (2009). Philistines and Cinephiles: The New Deal. Framework: The Journal of Cinema and Media, 50(1-2), 202-205.
• Keathley, C. (2006). Cinephilia and History, or, the Wind in the Trees. (Bloomington. Indiana University.
• Keller, S. (2020). Anxious Cinephilia: Pleasure and Peril at the Movies. Columbia University.
• Klinger, B. (2006). Beyond the Multiplex Cinema, New Technologies, and the Home, Berkeley Los Angeles, California: University of California.
• L. Jullier & L. M. Leveratto. (2012). Cinephilia in The Digital Age. Audiences. (Ed. I. Christie). p.143-154. Amsterdam University.
• Lizardo, O. (2014). Taste and the Logic of Practice in Distinction, Sociologický Časopis. 50(3). 335-364.
• Martin, A. (2009). Cinephilia as War Machine. Framework: The Journal of Cinema and Media, 50(1-2), 221-225.
• Mulvey, L. (2012). Saniyede 24 Kare Ölüm Durağanlık ve Hareketli Görüntü. (Çev S. Dingiloğlu). Doruk.
• Ng, J. (2010). The Myth of Total Cinephilia, Cinema Journal. 49(2), 146-151.
• Öz, P. T. (2012). Pelikülden Dijitale Sinemada Seyir Kültürü ve Seyircinin Değişen Konumu. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 2 (2), 65-73.
• Öztürk, M. (2014). İstanbul’da Kentsel Kriz ve Sinema, (Der, N. Türkoğlu, M. Öztürk, G. Aymaz), Kentte Sinema Sinemada Kent, İstanbul: Pales.
• Peterson, R. A & Simkus, M. (1992). How musical tastes occupational status groups. (Ed. M. Lamont ve M. Fournier). Cultivating differences: Symbolic boundaries and the making of inequality (p. 152-166). Chicago: University.
• Peterson, R. A. & Kern, R.M. (1996). Changing Highbrow Taste: From Snob To Omnivore. American Sociological Review, 61.
• Quandt, J. (2009). Everyone I Know is Stayin’ Home: The New Cinepilia, Framework: The Journal of Cinema and Media, 50(1-2), 206-209.
• Rahkonen, K. (2019). Bourdieu ve Nietzsche: Mücadele Olarak Beğeni. (Çev. A. K. Gülen). Pierre Bourdieu’nün Mirası: Eleştirel Söylemler. (Ed. Simon S., Bryan S. T.) (k. ed. G.Çeğin). Phoenix.
• Shambu, G. (2020). Yeni Sinefili (1.Baskı) (Çev. B. Demirtaş). Yort.
• Sontag, S. (1996). The decay of cinema. The New York Times. https://www.nytimes.com/1996/02/25/magazine/the-decay-of-cinema.html (Erişim tarihi 20 Şubat 2022).
• Stam, R. (2016). Sinema Teorisine Giriş. (Çev. S. Salman, Ç. Asatekin,) İstanbul: Ayrıntı. Sunar vd., (2018). Sinema ve Festival İzleyici Eğilimleri ve Durum Tespit Araştırması. TRT Akademi. Ankara: TRT.
• Susen, S. (2019). Pierre Bourdieu’nün Mirası Üzerine Son Tefekkürler (çev. A. K. Gülen). Pierre Bourdieu’nün Mirası: Eleştirel Söylemler. (Ed.Simon S., Bryan S. T). (k. ed. G. Çeğin). (2019). Phoenix.
• Swartz, D. (2011). Kültür ve İktidar: Pierre Bourdieu’nün Sosyolojisi. (Çev. E. Gen). İletişim.
• Toffler, A. (2008). Üçüncü Dalga: Bir Fütürist Ekonomi Analizi Klasiği, (Çev. S.Yeniçeri). Koridor.
• Torun, H. (2019). Yeni medya çağında sinefiller: Türkiye’de sinefil kültürü. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi.
• Tryon, C. (2009). Reinventing Cinema: Movies in the Age of Media Convergence. Rutgers University.
• Vidal, B. (2017). Cinephilia Goes Global: Loving Cinema in the Post-cinematic Age. (Ed. S. Rob, C. Paul, D. Stephanie, & M-M. Alex). The Routledge Companion to World Cinema (1st ed., pp. 404-414).
• Vitrinel, E. (2020). “Benim Yerim’den "Yok-Yerlere”: İstanbul'da Güncel Seyir Deneyimine Dair Salon-İçi Manzaralar. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi , 11 (2), 227-265.
• Vries, R. & Reeves, A. (2021). What Does it Mean to be a Cultural Omnivore? Conflicting Visions of Omnivorousness in Empirical Research. Sociological Research Online.
• Willemen, P. (1994). Looks and frictions: Essays in cultural studies and film theory. British Film Institute.
• Yelsalı Parmaksız, P. M. (2019). Belleğin Mekânından Mekânın Belleğine: Kavramsal Bir Tartışma. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 6 (1), 7-26.