ÜVEY ANNE İLE FATMA MASALININ PSİKANALİTİK YÖNTEMLE İNCELENMESİ

Yıl 2020, , 499 - 512, 31.12.2020

Rugeş Demir

https://doi.org/10.30561/sinopusd.753323

Cited By: 1

Öz

Türk halk edebiyatı sözlü ürünleri içerisinde önemli bir yer teşkil eden anlatı türlerinden biri masaldır. Masal, hemen hemen tüm toplumlarda anlatılan ve benzer özellikler taşıyan evrensel bir sözlü kültür ürünüdür. Masallarda genellikle kahramanların karşı karşıya kal-dığı birtakım sıkıntıların altında yatan olaylar, sembol ve simgelerle anlatılmaktadır. Bu sembol ve simgelerin anlamlarının açıklanması psikanalistik düşünceyle alakalıdır. Bu noktada halkbilimi ürünlerini inceleme kuram ve yöntemlerinden bir tanesi psikanalitik kuram ve yöntemdir. Psikanalitik kuramın temellerini atan Sigmund Freud, özellikle ço-cukluk döneminde bastırılarak bilinçaltına atılmış isteklerin rüyalarda ortaya çıktığını söylemektedir. Bilinçaltına atılmış istekler rüyalarda olduğu gibi simgesel bir dile sahip olan masallarda da ortaya çıkmaktadır. Buradan hareketle çalışmanın amacı halkın kolektif bilinçaltını yansıtan halkbilimi ürünlerinden biri olan masallarda cinsel simgelerin nasıl kullanıldığını ve Freud’un kuramının “Üvey Anne ile Fatma” masalına uygulanabilirliğini ölçmeye çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Masal, Üvey Anne ile Fatma, Halk bilimi, Psikanalitik Kuram, Freud

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Abraham, K. (2017). Rüyalar ve mitler (Çev. Emine Nur Gökçe). İstanbul: Pinhan Yayınları.
• Agvan, Ö. & Asutay H. (2018). Bir anti-masal örneği olarak cam ayakkabıları reddeden vejetaryen külkedisi. Uluslar Sosyal Bilimler Dergisi, 225-238.
• Arıcı, A. F. (2016). Estetik değer oluşturmada masalların rolü: Türk masalları örneği. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18-2, 1017.
• Debray, P. (1991). Freud skolastiği (Çev. A. Fikret Gökdemir, A. Çetin Ertürk). Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Freud, S. (2014). Haz ilkesinin ötesinde (Çev. Mehmet Ökten). Ankara: Tutku Yayınevi.
• Freud, S. (1989). Cinsel yasaklar ve normal dışı davranışlar (Çev. Muammer Sencer). İstanbul: Ara Yayıncılık.
• Freud, S. (1908). Character and anal erotism. The Standart Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, 9, 167-169.
• Fromm, E. (2004). Sevme sanatı (Çev. Işıtan Gündüz). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Fromm, E. (2017). Rüyalar masallar mitler (Çev. Aydın Arıtan, Kaan H. Ökten). İstanbul: Say Yayınları.
• Korucu, A. (2019). Freudyen ve jungiyen yaklaşımlarla anne olgusu. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 133-143.
• Megep. (2009). Çocuk gelişimi ve eğitimi, çocuğun gelişimi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Nas, E. & Sak, R. (2020). Merhamet ve merhamet odaklı terapi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 64.
• Parmaksız, A. (2017). Freud bana masal anlatsa. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
• Sağocak, A. M. (2018). Kırmızı rengin tasarımın algı ve anlamına etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (57), 235.
• Sarı, A. & Cemile A. E. (2008). Masalların psikanalizi. Ankara: Salkımsöğüt Yayınları.
• Sezer, M. Ö. (2019). Masallar ve toplumsal cinsiyet. İstanbul: Kor Yayınları.
• Jung, C. G. (2019). Dört arketip (Çev. Zehra Aksu Yılmazer). İstanbul: Metis Yayınları.
• Yayla, E. (2019). Nardaniye Hanım Masalı’nı psikanalitik halk bilimi kuramı çerçevesinde inceleme denemesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergi-si, 3 (2), 61.