MERHAMETİN SAĞLIK HİZMETLERİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
Yıl 2018,
Cilt: 2 Sayı: 1, 181 - 204, 30.06.2018
Büşra Dalgalı
,
İbrahim Gürses
Öz
Hastaneler
yüksek insani ideallerle kurulan kurumlardır. Ancak gelişen teknoloji ve artan
bilgi birikimine dayalı olarak diğer alanlarda olduğu gibi hastanelerde de
insanın manevi değerleri görmezden gelinmiş, onlara mekanik varlık muamelesi
yapılmıştır. Hastaların bu mekânlarda zor zamanlar geçirdikleri, merhamete
ihtiyaç duydukları bir gerçektir. Merhametin iyileştirici özelliği yüzyıllardır
bilinmektedir. Bu çalışmada öncelikli olarak merhametin tanımına yer verilmiştir.
Ardından insandaki merhamet kapasitesi ve merhametin bileşenleri kısaca özetlenmiştir.
Sağlık sektöründe çalışanların neden merhametli davranması gerektiği yapılan
araştırmalar ışığında belirtilmiştir. Merhameti değerlendirme ölçeklerinden
bahsedilmiştir. Son olarak merhameti engelleyen unsurlara ve merhametin
beraberinde getirdiği olumsuz durumlara dikkat çekilmiş, bu durumlarda
yapılabilecek önerilerle çalışma sonlandırılmıştır.
Kaynakça
- Alaca, Çiğdem vd., “Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Hastalık Sürecinde Yaşadığı Deneyimler Konusunda Hasta ve Hemşire Görüşlerinin Karşılaştırılması”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2 (2011), s. 69-74.
- Cole-King, Alys ve Harding, K.G., “Psychological Factors and Delayed Healing in Chronic Wounds”, Psychosomatic Medicine, 63 (2001), s. 216-220.
- Cole-King, Alys ve Gilbert,Paul, “Compassionate care: the theory and the reality”, Journal of Holistic Healthcare, 8 (2011), s. 29-37.
- Comte-Sponville, Andre, Büyük Erdemler Risalesi, (Çev. Işık Ergüden), Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2004, s.131.
- Cornwell, Jocelyn ve Goodrich, Joanna ,“Exploring How to Enable Compassionate Care in Hospital to İmprove Patient Experience”, Nursing Times, 105 (2009), s.1-7. Cozens, Jenny Firth ve Cornwell, Jocelyn, “The Point of Care: Enabling Compassionate Care in Acute Hospital Settings”, https://www.kingsfund.org.uk/sites/default/files/field/field_publication_file/poc-enabling-compassionate-care-hospital-settings-apr09.pdf (Erişim Tarihi: 10.06.2017)
- Dietze, Erich Von ve Orb, Angelica, “Compassionate Care: A Moral Dimension of Nursing”, Nursing Injury, 7(2000), s.166-174.
- Epstein, Ronald M vd., “Patient-centred Communication and Diagnastic Testing”, Annals of Family Medicine, 3 (2005), s 415-21.
- Gilbert, Paul “Compassion and pyschotherapy”, https://www.youtube.com/watch?v=TdOTHY-DXOY&list=PLP65-Jj51VNQqS-9NWoEMHNvPbn6rYNZO&index=2 ( Erişim tarihi: 10.04.2017)
- Gilbert, Paul vd., “The Language of Compassion in Acute Mental Health Care”, Qualitative Health Research, 23 (2013), s.719-727.
- Gilbert, Paul, “The Origins and Nature of Compassion Focused Therapy”, British Journal of Clinical Psychology 53(2014), s. 6-41.
- Gilbert, Paul, Compassion: Conceptualisations, Research and Use in Psychotherapy, Routledge, Canada 2005, s. 9-11.
- Hiçdurmaz, Duygu ve Arı, Figen, “Eş duyum Yorgunluğu: Tanımı, Nedenleri ve Önlenmesi”, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7 (2015), s.295-303.
- Hökelekli, Hayati, Psikoloji, Din ve Eğitim Yönüyle İnsani Değerler, Dem Yayınları, İstanbul 2013, s.187-195.
- Hutcherson, Cendri vd., “Loving-kindness Meditation Increases Social Connectedness”, Emotion, 8 (2008), s.720–724.
- İşgör, İsa Yücel, “ Üniversite Öğrencilerinde Bağlanma Stilleri ve Akademik Başarının Merhamet Üzerindeki Yordayıcı Etkisi”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2017), s.82-99.
- Kahveci, Kutsi, Bir Mistik Düşünür Meister Eckhart, Eser Matbaacılık, Erzurum 2014, s.367-368.
- Kara, Hakan ve Abay, Ercan, “Kronik ağrıya psikiyatrik yaklaşım”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 1 (2000), s.89-90.
- Larson, Eric B ve Yao, Xin, “Clinical Empathy as Emotional Labor in The Patient– Physician Relationship”, JAMA, 293 (2005), s.1100–1116.
- Lickerman, Alex, “Happiness in this world”, https://www.psychologytoday.com/blog/happiness-in-world/200911/what-compassion-is (Erişim Tarihi: 15.04.2017)
- Lombardo, Barbara ve Eyre, Caryl, ”Compassion Fatigue: A Nurse’s Primer”, The Online Journal of Issues in Nursing, 16 (2011), s.1-8.
- Lown ,Bety A vd., “An Agenda for Improving Compassionate Care: a Survey Shows About Half of Patients Say Such Care is Missing”, Health Aff (Millwood), 30 (2011), s. 1772–1778.
- Lutz, Antoine vd., “Regulation of the Neural Circuitry of Emotion by Compassion Meditation: Effects of Meditative Expertise”, PloS ONE, 3 (2008), s. 18-97.
- Milli Eğitim Bakanlığı, “Merhamet nedir”, http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/11/02/372910/icerikler/merhamet-nedir_480604.html?CHK=1e5591d0fb21f29e0addab5220ad80a (Erişim tarihi: 15.04.2017)
- Our Lady of the Lake Universty, “The Signs, Symptoms and Treatment of Compassion Fatigue” http://onlineprograms.ollusa.edu/msw/resources/the-signs-symptoms-and-treatment-of-compassion-fatigue (Erişim Tarihi: 08.05.2017)
- Özyer, Kubilay vd.,”Sağlık Sektöründe Çalışanların Demografik Özellikleri, Kişilik Özellikleri Ve Kültürel Değerleri Üzerine Bir Çoklu Durum Çalışması”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (2002), s.177-189.
- Paloutzian, Raymond F.ve Park, Crystal L., Din ve Maneviyat Psikolojisi: Yeni Yaklaşımlar ve Uygulama Alanları, (Çev.İhsan Çapçıoğlu-Ali Ayten), Phoenix Yayınları, Ankara 2013, s.378-385.
- Sayar, Kemal, “İnsan halleri: Merhamet”, https://www.diyanet.tv/insan-halleri/video/insan-halleri--12-bolum (Erişim Tarihi: 20.04.2017)
- Sayar, Kemal, “Merhametsiz bir dünyayı nasıl kurtaracağız”, http://www.kemalsayar.com/KatagoriDetay-MERHAMETSiZ-BiR-DUNYAYI-NASIL-ONARACAGIZ-44.html (Erişim Tarihi: 16.09.2017)
- Sayar, Kemal, “Sınır Tanımayan Kalp”, http://www.gercekhayat.com.tr/yazarlar/sinir-tanimayan-kalp/ (Erişim Tarihi: 18.04.2017)
- Schopenhauer, Arthur, Merhamet, (Çev. Zekâi Kocatürk), Dergâh Yayınları, İstanbul 2009, s.74.
- Scott, Joan Forte, “Partnership wiht patients and families in healtcare”, https://www.youtube.com/watch?v=shPYeMLm5iw (Erişim tarihi: 10.04.2017)
- Songur,Haluk ve Saygın,Tuba, “Şifahaneden Hastaneye”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,19 (2014), s.204.
- Terakye, Gülşen, Hemşirelikte İletişim ve Hasta Hemşire İlişkileri, Aydoğdu Ofset, Ankara 1994, s.24-25.
- The Instituted of American Stress, “Compassion Fatigue” http://www.stress.org/military/for-practitionersleaders/compassion-fatigue/ (Erişim Tarihi: 02.05.2017)
- The Royal College of Psychiatrists, “Compassion in Care: Ten Things You Can Do to Make a Difference” http://www.rcpsych.ac.uk/pdf/FR-GAP-02_Compassionate-care.pdf (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
- Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük, “Merhamet”, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.58f205a13d2cd8.42318103 (Erişim tarihi: 12.04.2017)