TÜRKİYE YÜZYILI MAARİF MODELİNDE DİJİTAL İZ YOLLARI: BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ AÇISINDAN 5. SINIF MATEMATİK ÖĞRETİM PROGRAMININ DOKÜMAN ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 1297 - 1323

Gürol Yokuş , Göksel Demirel

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1752796

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk Yüzyılı Eğitim Modeli kapsamında 2024 yılında uygulamaya konulan ortaokul 5. sınıf matematik öğretim programında ve ilgili Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ders kitabında Bilgi ve İletişim Teknolojileri yöneliminin mevcut durumunu incelemektir. Türk Yüzyılı Eğitim Modeli, kavramsal, alana özgü, sosyal-duygusal ve okuryazarlık becerilerini -özellikle dijital ve veri okuryazarlığını- içeren kapsamlı bir beceri çerçevesini vurgulamaktadır. BİT'in tüm disiplinleri giderek daha fazla etkilemesi nedeniyle matematik eğitimine entegrasyonu gerekli hale gelmiştir. Bu araştırma, BİT öğrenme kazanımlarının varlığını ve amacını, BİT araç türlerini, mevcut programda ve ders kitabında kullanım amaçlarını değerlendirmek için nitel yöntemlerden biri olarak doküman analizini kullanmaktadır. Analiz, ders kitabındaki BİT ile ilgili etkinlikleri, performans görevlerini ve QR kodlarını belirlemeye odaklanmakta ve bunları BİT araçlarının türüne ve kullanım amacına göre analiz etmektedir. Bulgular, "Geometrik Şekiller" temasının en fazla sayıda BİT odaklı öğrenme çıktısı içerdiğini, "Geometrik Nicelikler" temasında ise herhangi bir BİT vurgusu olmadığını ortaya koymaktadır. Araştırmada elde edilen bulgulara bakıldığında, BİT'in vurgulandığı etkinlik ve performans görevlerinin sayısının sadece sekiz olduğu görülmektedir. Bu sayının müfredatın geneliyle kıyaslandığında oldukça düşük olduğu sonucuna varılmaktadır. BİT araçlarının vurgulandığı müfredat temaları arasında ise oran olarak en fazla "İstatistiksel Araştırma Süreci" yer almaktadır. Genel olarak, BİT entegrasyonunun temalar arasındaki dağılımının dengesiz olduğu ve 21. yüzyıl dijital yetkinliklerinin gelişimini tam olarak desteklemek için ICT alanında nitelikti çalışmalara ihtiyaç olduğu ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Matematik eğitiminde QR kod , Matematikte dijital beceriler , Bilgi işlem teknolojileri oryantasyonu

Etik Beyan

Araştırma kapsamında tüm etik kurallara uygun hareket ettiğimi, herhangi bir kurum veya kişi ile çıkar çatışması içinde olmadığımı, aksinin ortaya çıkması durumunda tüm yasal sonuçları kabul ettiğimi beyan ederim.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Digital Pathways in Turkey Century Education Model: Document Analysis of 5th Grade Mathematics Curriculum For Ict Orientation

Öz

This study aims to examine the current status of ICT orientation (Information and Communication Technologies) in the 5th grade secondary school mathematics curriculum introduced in 2024 under the Turkish Century Education Model, along with the corresponding Ministry of National Education (MoNE) textbook. The Turkish Century Education Model emphasizes a comprehensive skill framework, including conceptual, domain-specific, social-emotional, and literacy skills—particularly digital and data literacy. As ICT increasingly influences all disciplines, its integration into mathematics education has become essential. This research employs document analysis as one ofthe qualitative methods to evaluate the presence and purpose of ICT learning outcomes, ICT tool types, its intented use in the current curriculum and textbook. The analysis focuses on identifying ICT-related activities, performance tasks, and QR codes in the textbook, and categorizes them by the type and intended use of ICT tools. Findings reveal that the theme “Geometric Shapes” includes the highest number of ICT-oriented learning outcomes, while “Geometric Quantities” lacks any ICT emphasis. When we look at the findings obtained in the study, there is observed only eight number of activities and performance tasks in which ICT is emphasized. It is concluded that this number is quite low when compared to the overall curriculum. Among curriculum themes in which ICT tools are emphasized the most is “Statistical Research Process” in terms of ratio. Overall, it appears that the distribution of ICT integration across themes is uneven and that there is a need for qualified studies in ICT to fully support the development of 21st century digital competencies.

Anahtar Kelimeler

QR code in maths education , Digital skills in maths , Information and communication technologies orientation

Etik Beyan

I hereby declare that I have acted in accordance with all ethical rules within the scope of the research, that I am not in conflict of interest with any institution or person, and that I accept all legal consequences in case the contrary occurs.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Aggarwal, S. (2020). Impact of ICT integration on students' performance in mathematics in public upper secondary schools in Huye district Rwanda. Journal of Research and Innovation in Education (JRIIE), 7(3), 11-23.
• Albro, E. R., & Mucheru, D. G. (2018). Exploring the impact of curriculum on technology integration: A case study of mathematics teachers. Journal of Research in Education, 28(1), 1-15.
• Arslan, N. K., Özpınar, D. M., & Kala, D. (2010). İlköğretim matematik ders kitaplarındaki BİT kullanım amaçlarının belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 527-538.
• Aspinwall, L., & Tarr, J. E. (2001). Middle school students’ understanding of the role sample size plays in experimental probability. Journal of Mathematical Behavior, 20, 229-245. https://doi.org/10.1016/S0732-3123(01)00066-9
• Ataş, D. (2022). Comparison of Secondary School Mathematics Curricula of Taiwan and Turkey with Regard to Technology Integration. [Unpublished master's thesis], Gazi University, Ankara, Turkey.
• Chong, Chee-Keong & Keong, Sharaf & Horani, Jacob & Daniel, & Horani, Sharaf. (2006). A study on the use of ICT in mathematics teaching. Malaysian Online Journal of Instructional Technology. 2, 43-51.
• Cummings, A. (2008). Spanish teachers' beliefs and practices on computers in the classroom. Hispania, 91(1), 73-92.
• Demir-Ataş, B. (2022). Tayvan-Türkiye 5-8. sınıf matematik öğretim programı karşılaştırmalı analizi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
• Doğan, B. & Kesken, E. (2007). Ağ 3.0 – Anlamsal ağ. Elektrik Mühendisliği, 432. 44-47. (23.01.2025) tarihinde https://www.emo.org.tr/ekler/6cfe2907f1c9a45_ek.pdf sitesinden erişilmiştir.
• Dönmez, E. (2022). Türkiye’de okullarda eğitim teknolojileri entegrasyonu yönetimine ilişkin bir model önerisi [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Drijvers, P. (2015). Digital technology in mathematics education: Why it works (or doesn’t). In S. J. Cho (Ed.), Selected regular lectures from the 12th International Congress on Mathematical Education (pp.135-151). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-17187-6_8
• Erbilge, A. E. (2019). Türkiye, Kanada ve Hong Kong’un ortaokul matematik öğretim programlarının karşılaştırılması, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Ertmer, P. A., & Ottenbreit-Leftwich, A. T. (2010). Teacher technology change: How knowledge, confidence, beliefs, and culture intersect. Journal of Research on Technology in Education, 42(3), 255-284.
• Güvenli Okullaşma ve Uzaktan Eğitim Projesi Haber Bülteni, Sayı 1.https://yegitek.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_04/16193626_s1.pdf
• Hmelo-Silver, C. (2004). Problem-based learning: What and how do students learn? Educational Psychology Review, 16(3),235–266.
• Hohenwarter, M., & Hohenwarter, J. (2009). GeoGebra: A dynamic mathematics software for everyone. Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, 28(4), 325-337.
• İzmirli, Ö. Ş., & Kırmacı, Ö. (2017). New barriers to technology integration. Eurasian Journal of Educational Research, 17(72), 147-166.
• Kayaduman, H. & Sırakaya, M. & Seferoglu, S. S. (2011). Eğitimde FATİH Projesinin Öğretmenlerin Yeterlik Durumları Açısından İncelenmesi. Akademik Bilişim Konferansı (Tam metin Bildiri), İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Ke, F., & Grabowski, B. (2007). Gameplay for maths learning: Cooperative or not? British Journal of Educational Technology, 37, 249–259.
• Keong, C. C., Horani, S., & Daniel, J. (2005). A study on the use of ICT in mathematics teaching. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 1(2), 4-15.
• Kolbitsch, J. & Maurer, H. (2006). The Transformation of the Web: How Emerging Communities Shape the Information We Consume. Journal of Universal Computer Science. 12, 187-213.
• Martinovic, D., & Zhang, Z. (2012). Situating ICT in the teacher education program: Overcoming challenges, fulfilling expectations. Teaching and Teacher Education, 28(3), 461-469.
• McHugh, M. L. (2012). Interrater reliability: the kappa statistic. Biochemia medica, 22(3), 276-282.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Mersin, N., & Karabörk, M. A. (2021). The comparison of math textbooks in Turkey and Singapore in terms of technology ıntegration. International Journal of Curriculum and Instruction, 13(1), 552-573.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). Ortaokul matematik dersi öğretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Türkiye Yüzyılı Ortaokul Matematik Dersi Öğretim Programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2024). Türkiye yüzyılı Maarif modeli ortaokul matematik dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Milli Eğitim Bakanlığı.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Foy, P., & Drucker, K. T. (2012). PIRLS 2011 international results in reading. TIMSS & PIRLS International Study Center, Lynch School of Education, Boston College.
• Mumtaz, S. (2000). Factors affecting teachers' use of information and communications technology: A review of the literature. Journal of information technology for teacher education, 9(3), 319-342.
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nicel ve nitel yaklaşımlar I‐II. Cilt (5. Basım). Yayın Odası.
• Niess, M. L. (2005). Preparing teachers to teach science and mathematics with technology: Developing a technology pedagogical content knowledge. Teaching and Teacher Education, 21(5), 509-523.
• Numanoglu, G., & Bayir, S. (2009). Evaluation of information and communication technology textbooks according to principles of visual design. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2140-2144.
• Radović, S., & Passey, D. (2016). Digital resource developments for mathematics education involving homework across formal, Non-formal and informal settings. The Curriculum Journal, 27(4), 538–559.
• Roschelle, J. M., Shechtman, N., Tatar, D., Hegedus, S., Hopkins, J., Empson, S., & Penuel, W. R. (2010). Integration of technology, curriculum, and professional development in ways that improve teaching and learning. Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, 29(4), 461-482.
• Ruzek, E., Hafen, C., Allen, J., Gregory, A., Mikami, A., & Pianta, R. (2016). How teacher emotional support motivates students: The mediating roles of perceived peer relatedness, autonomy support, and competence. Learning and Instruction, 42, 95–103.
• S. Arslan, I. Ozpınar, N. Kala (2010). Information & communicatıon technologies in primary school textbooks, Edulearn10 Proceedings, pp. 1413-1419.
• Sak, R., Sak, İ. T. Ş., Şendil, Ç. Ö., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-256. https://doi.org/10.33400/kuje.843306
• Scott, J. (1990). A matter of record. Documentary sources in social research. Polity.
• Slaviša Radović, Marija Radojičić, Kristina Veljković & Miroslav Marić (2020) Examining the effects of Geogebra applets on mathematics learning using interactive mathematics textbook, Interactive Learning Environments, 28(1), 32-49.
• Sun, P., Tsai, R. J., Finger, G., Chen, Y., & Yeh, D. (2008). What drives a successful e-learning? An empirical investigation of the critical factors influencing learning satisfaction. Computer & Education, 50, 1183–1202.
• Şad, S., & Nalçacı, Ö. (2015). Öğretmen adaylarının eğitimde bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmaya ilişkin yeterlilik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1). https://doi.org/10.17860/efd.16986
• Tural Sönmez, M. (2024). Ortaokul matematik dersi öğretim programının ve ders kitaplarının bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımına yönlendirme açısından incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 38(2), 284–306. https://doi.org/10.33308/26674874.2024382623
• Tural Sönmez, M., & Aytekin, C. (2021). Olasılık öğretiminde simülasyon kullanımı. S. Baltacı & S.Ö. Bütüner (Eds), Etkinlik temelli olasılık ve istatistik öğretimi (1. Baskı) içinde (s.87-116). Nobel Akademi.
• Vandecandelaere, M., Speybroeck, S., Vanlaar, G., De Fraine, B., & Van Damme, J. (2012). Learning environment and students’ mathematics attitude. Studies in Educational Evaluation, 38, 107–120.
• Vukovic, R. K., Kieffer, M. J., Bailey, S. P., & Harari, R. R. (2013). Mathematics anxiety in young children: Concurrent and longitudinal associations with mathematical performance. Contemporary Educational Psychology, 38, 1–10.
• Webb, M., & Cox, M. (2004). A review of pedagogy related to information and communications technology. Technology, pedagogy and education, 13(3), 235-286.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin.