EGIRDIR NAVY DEPARTMENT

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 99 - 109, 31.03.2024

Mücahit Armağan Fazilet Cemile Armağan

https://doi.org/10.30692/sisad.1433227

Öz

Established in 1914 by the French and operated by the French, the transportation services on Lake Eğirdir were nationalized upon the beginning of the National Struggle with the order of Atatürk. This nationalized institution also formed the infrastructure of the Eğirdir Naval Detachment, which was established in January 1922. With this study, it is aimed to increase the purpose of the establishment of the Eğirdir Naval Detachment, its effects in the national struggle and its awareness among the public. It is thought that the parts of the tugboat, which is said to be sunken and broken down in Lake Eğirdir and known as the most important part of the Detachment, will contribute to Eğirdir tourism by removing the parts from the lake. It is known as the Battles of İnönü, the Battles of Kütahya Eskişehir, the Battle of Sakarya and the Great Offensive, which constitute the National Struggle. Accordingly, there is also a SAD Plan, which is forgotten and thought to be important; this plan should be known and it should be realized that Eğirdir district is a part of this plan. It has been concluded that the transfer of this information from generation to generation is important as a cultural and military heritage. In this context, it is seen in the sources obtained that the previous efforts to remove the tugboat from the lake have failed. However, the fact that a model of the tugboat close to the tugboat was built and exhibited in Lake Eğirdir and opened to the public, it is more evident how effective a role and responsibility Eğirdir assumed in the National Struggle.
In this context, it is seen in the sources obtained that the previous efforts to remove the tugboat from the lake have failed. However, it is obvious that having a model similar to the tugboat built and exhibited in Lake Eğirdir and opening it to the public will increase the awareness of how effective a role and responsibility Eğirdir has assumed in the National Struggle more clearly and concretely.

Anahtar Kelimeler

Neavy, Eğirdir, Squad, National Struggle

EĞİRDİR BAHRİYE MÜFREZESİ

Öz

1914 yılında Fransızlar tarafından kurulan ve yine Fransızların işletmeciliğini yaptıkları Eğirdir Gölü üzerindeki taşımacılık hizmetleri, Milli Mücadelenin başlaması üzerine Atatürk’ün emri ile millileştirilmiştir. Millileştirilen bu müessese, 1922 yılı Ocak ayında kurulmuş olan Eğirdir Bahriye Müfrezesinin de altyapısını oluşturmuştur. Bu çalışma ile, Eğirdir Bahriye Müfrezesinin kuruluş amacı, milli mücadeledeki etkileri ve halk nezdinde bilinirliğinin artırılması amaçlanmıştır. Eğirdir Gölü’nde batık ve parçalanmış olarak bulunduğu söylenen ve Müfrezenin en önemli parçası olarak bilinen römorkörün parçalarının gölden çıkarılarak Eğirdir turizmine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Milli Mücadeleyi oluşturan; İnönü Muharebeleri, Kütahya Eskişehir Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz olarak bilinmektedir. Buna bağlı olarak unutulmuş ve önemli olduğu düşünülen bir de SAD Planı vardır ki; bu planın bilinmesi ve Eğirdir ilçesinin bu planın bir parçası olduğunun farkına varılması gerekmektedir. Bu bilginin nesilden nesile aktarılmasının, kültürel ve askeri bir miras olarak önemli olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu bağlamda römorkörün gölden çıkarılması noktasında daha önce yapılan uğraşların akamete uğradığı, edinilen kaynaklarda görülmektedir. Ancak römorkörün benzerine yakın bir maketinin yaptırılarak Eğirdir Gölü’nde sergilenerek halkın ziyaretine açılmasının, Eğirdir’in Milli mücadelede ne denli etkin bir görev ve sorumluluk üstlendiğinin daha belirgin ve somut olarak bilinirliğinin artırılmasını sağlayacağı da aşikardır.

Anahtar Kelimeler

Bahriye, Eğirdir, Müfreze, Milli Mücadele

Kaynakça

• (BCA), Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi Fon:30.18. Yer no: 1.1/5.24.5, 12 Ağustos 1922. Kararlar Daire Başkanlığı, 5-24-5, 160/1, (10 Ağustos 1921).
• BELEN, F. (2014). Türk Kurtuluş Savaşı. İstanbul: Yeditepe yayınları.
• BOZKURT, R. (2014). Ulusal Kurtuluş Savaşında Eğirdir (1919-1922). İstanbul: Atak Yayınevi.
• BÖCÜZADE, S. S. (1983). Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, (Haz: Dr. Suat Seren Böcüzade). İstanbul: Serenler Yayınevi.
• Cumhuriyet Gazetesi. (1937, 1 Nisan).
• ÇALIŞLAR, İ. (2007). Sakarya’dan İzmir’e Kadar 1’inci Kolordu. Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• ÇAYKIRAN, G. (2022). “Büyük Taarruz’un Kalpgahı: 4’üncü Kolordu (26-30 Ağustos 1922)”. Askerî Tarih Araştırmaları Dergisi (ATAD), S: 34. s. 257-285.
• https://hotpot.ai/colorize-picture (Erişim Tarihi: 05.12.2023)
• http://www.egirdir.gov.tr/ataturk-ve-egirdir (Erişim Tarihi: 06.12.2023)
• KARAMAN, M.A. (2023). Büyük Taarruz’da Türk Ordusunun İaşesinin Temini, içinde, 100. Yılında Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebesi, c.2 (s.759-792.). Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları.
• KARTAL, M. Y. (2016). Gazi Öğretmen İbrahim Ethem Kartal. Isparta: Tola Yayıncılık.
• KIYICI, M. (1998). Isparta ve Isparta’ya Hizmet Etmiş Büyük Adamlar. Isparta: Göltaş Kültür Yayıncılık.
• KODAMAN, B. ve BABACAN, H. (1998). Hafız İbrahim Demiralay’ın Hatıratı ve Isparta’da Milli Mücadele ile ilgili Belgeler. Isparta: Göltaş Kültür Yayıncılık.
• KÖSTÜKLÜ, N. (1999). Milli Mücadelede Denizli, Isparta ve Burdur Sancakları. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• KÜNDEYİ, M. A. (2023). Büyük Taarruz Çerçevesinde 11. Piyade Tümeni ve Faaliyetleri, içinde, 100. Yılında Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebesi, C.1 (s.575-592). Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları.
• LAKOÇ, D. (2006). Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri I. Ankara: Divan Yayıncılık.
• MÜDERRİSOĞLU, A. (2013). Kurtuluş Savaşının Mali Kaynakları. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• MÜTERCİMLER, E. (2004). Kurtuluş Savaşına Denizden Gelen Destek ve Kuvayı Milliye Donanmas. İstanbul: Alfa Yayınları.
• MÜTERCİMLER, E. (2018). Bu Vatan Böyle Kurtuldu. İstanbul: Alfa Yayınları.
• ÖZALP, K. (1991). Millî Mücadele 1919-1922. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• ÖZDEMİR, M. (2001). Mütareke ve Kurtuluş Savaşı Başlangıç Dönemlerinde Türk Demiryolları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• SELEK, S. (1982). Milli Mücadele. İstanbul: Özgün Yayınları.
• SONER, P., Atabey, F., Özdemir, A. (2008). İstiklal Harbinde Bahriyemiz, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı. İstanbul: Deniz Müzesi Yayınları.
• Türk İstiklal Harbi, (1994). Batı Cephesi, Büyük Taarruza Hazırlık ve Büyük Taarruz, (II. Cilt), VI. Kısım, Birinci Kitap. Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• YAMAN, M. (2019). Türk Kurtuluş Savaşında T.B.M.M’ye Bağlı Deniz Kuvvetleri Teşkilatının Kuruluşu (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi.
• YILDIRIM, İ. (2001). Cumhuriyet Dönemi Demiryolları (1923-1950). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.