Fukuyama’nın Yeni Kitabı ‘Liberalizm ve Hoşnutsuzlukları’ Üzerine: Hani Tarihin Sonu Gelmişti?

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 17, 376 - 385, 11.11.2022

Salich Tzampaz

https://doi.org/10.25306/skad.1169251

Öz

Sovyetler Birliği’nin yıkılmasıyla birlikte gündeme gelen Francis Fukuyama ve Samuel P. Huntington’ın çalışmaları bir kırılma yaşayan dünya tarihinin bundan sonra nasıl seyredeceği konusunda yaklaşımlar sunuyordu. Bir taraftan Fukuyama Sovyetler Birliği’in çöküşüyle birlikte Amerikan Liberalizminin zaferini ilan ediyor, öbür taraftan Huntington ise yeni dönemde çatışmaların kültürel temelli devam edeceğini söylüyordu. Her ne kadar iki çalışma birbirine zıt gibi görünse de zaman içerisinde her ikisinin de Amerikan siyasetine zemin hazırladığı görülmüştür. Fukuyama yeni eseri ‘Liberalizm ve Hoşnutsuzlukları’nda ise ilk eserinde olduğu kadar emin konuşmuyor, Liberalizmin zaferi yerine onu kurtuluş için sarılmamız gereken bir çare olarak sunuyor ve onun karşısında aşırı sağı tehdit olarak tanıtıyor. Fukuyama ilk eserinde her ne kadar Liberalizmi mutlak muzaffer olarak tanıttıysa da mikro çatışmaların süreceğini de söyleyerek çelişkili ifadelerde bulunmuştur. Çatışmaların devam ettiği günümüzde ise bu çatışmalara karşı yeni kitabını bir reçete olarak sunmaktadır. Ancak mevcut sosyolojik şartlarda reçetesinin uygulanması mümkün görünmemektedir.

Anahtar Kelimeler

Francis Fukuyama, Samuel P. Huntington, Tarihin Sonu, Medeniyetler Çatışması, Liberalizm ve Hoşnutsuzlukları.

On Fukuyama’s New Book ‘Liberalism and its Discontents’: What About The End of History?

Öz

Following the collapse of the Soviet Union works of Francis Fukuyama and Samuel P. Huntington presented approaches on how the World will go next. On the one hand, Fukuyama announces the victory of American Liberalism following the the collapse of the Soviet Union while on the other hand Huntington says that conflicts will continue on a cultural basis in the new period. Although two works seem to be opposite, both of them have constructed the ground for the American politics in the process. In his new work ‘Liberalism and its Discontents’ Fukuyama does not speak as confidently as in his previous work. He does not present Liberalism victorious rather he presents it as a cure for Liberation that we need to hug it tight. Yet, he had admitted contradictorily that conflicts on micro level will continue notwithstanding the victory of Liberalism. He shows Liberalism as a cure for today’s world in which conflicts still continue. However, the application of the cure does not seem possible in current sociological conditions.

Anahtar Kelimeler

Francis Fukuyama, Samuel P. Huntington, The End of History, The Clash of Civilizations., Liberalism and its Discontents.

Kaynakça

• Davutoğlu, A. (2017). Fukuyama'dan Huntington'a Bir Bunalımı Örtme Çabası ve Siyasî Teorinin Pragmatik Kullanımı. S. P. Huntington içinde, Medeniyetler Çatışması (s. 443-449). İstanbul: Vadi Yayınları.
• Doytcheva, M. (2016). Çokkültürlülük. (T. Akıncılar Onmuş, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Fukuyama, F. (1989). The End of History? The National Interest, 16, s. 3-18. http://www.jstor.org/stable/24027184
• Fukuyama, F. (2022). Liberalism and its Discontents. Profile Books Ltd.
• Huntington, S. P. (1993). The Clash of Civilizations? Foreign Affairs, 72(3), s. 22-49. https://doi.org/10.1007/978-1-349-62965-7_6