Popüler Kültür Eserlerinde İngilizce Hırsızlık Terimlerinin Türkçeye Çevirisi: Dört Kategorili Sistematik Bir Analiz Modeli

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 23, 190 - 205

Ayşe Sungur

https://doi.org/10.25306/skad.1760680

Öz

Bu çalışma, İngilizce ceza hukuku terimleri arasında hırsızlıkla ilgili olanların Türkçeye çevirisinde karşılaşılan sorunları incelemektedir. Çalışmanın amacı, çeviri sürecinde ortaya çıkan anlam kaymaları, kavramsal, işlevsel ve kültürel uyumsuzlukları, bu araştırma kapsamında geliştirilen dört düzeyli hata sınıflandırma modeli temelinde analiz etmektir. Bu kapsamda ‘burglary’, ‘robbery’, ‘theft’, ‘shoplifting’ ve ‘embezzlement’ gibi temel hırsızlık terimleri, TCK’deki karşılıklarıyla karşılaştırılmıştır. Veri seti, geniş izleyici kitlesine sahip on popüler Amerikan hukuk ve suç dizisinde geçen bu terimlerin İngilizce diyalogları ve bunlara ait resmi altyazı çevirilerinden oluşturulmuştur. Bulgular, bazı çevirilerin bağlamdan bağımsız ve genel eşdeğerler kullanılarak yapıldığını, bunun da önemli hukuki ayrımların göz ardı edilmesine yol açtığını ortaya koymaktadır. Örneğin ‘burglary’ çoğunlukla “soygun” olarak çevrilmiş ve suçun temel unsuru olan izinsiz giriş öğesi aktarılmamıştır. Benzer şekilde, ‘embezzlement’ bazen “dolandırıcılık” veya “hırsızlık” olarak çevrilmiş, bu da güveni kötüye kullanma ve kastın oluş zamanı gibi kritik özellikleri yansıtmamıştır. Çalışma, hukuki çeviri hatalarını yalnızca dilsel değil, kavramsal ve işlevsel boyutlarıyla inceleyen dört düzeyli bir sınıflandırma modeli sunmakta ve bu modelin İngilizcenin yanı sıra diğer dil çiftlerindeki çeviri çalışmalarına da işlevsel katkı sağlayabileceği öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hukuk Çevirisi , Hukuki Terim Çevirisi , Hırsızlık Terimleri ve Çeviri , Hukuki Terim Çevirisinde Hata Sınıflandırması , Medyada Suçun Çevirisi

Translation of English Theft Terms in Popular Culture Works into Turkish: A Four-Category Systematic Analysis Model

Öz

This study examines the problems encountered in the Turkish translations of English criminal law terms related to theft. The aim is to analyse semantic shifts, as well as conceptual, functional, and cultural mismatches, based on a four-level error classification model developed within the scope of this research. In this context, key theft-related terms such as burglary, robbery, theft, shoplifting, and embezzlement are compared with their counterparts in the Turkish Penal Code. The dataset consists of English dialogues containing these terms and their official Turkish subtitles from ten popular American legal and crime TV series. The findings reveal that some translations were made using generic and context-independent equivalents, which led to the omission of important legal distinctions. For example, burglary was often translated as “soygun” (robbery), failing to convey the essential element of unlawful entry. Similarly, embezzlement was sometimes translated as “dolandırıcılık” (fraud) or “hırsızlık” (theft), which does not reflect critical aspects such as abuse of trust and the timing of intent. The study presents a four-level classification model that examines legal translation errors not only linguistically but also conceptually and functionally. It is anticipated that this model can provide a functional contribution to translation studies conducted in English as well as in other language pairs.

Anahtar Kelimeler

Legal Translation , Legal Term Translation , Theft-Related Terms and Translation , Error Classification in Legal Term Translation , Translation of Crime in the Media

Kaynakça

• Başer, B., & Yaşar, Y. C. (2021). Türkiye’deki serbest hukuk çevirmenlerinin karşılaştıkları terminolojik sorunlar ve çözüm önerisi. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 24, 421–450.
• Borja Albi, A., & Prieto Ramos, F. (2013). Legal translation in context: Professional issues and prospects. Peter Lang.
• Bourguignon, M., Nouws, B., & van Gerwen, H. (2021). Introduction. M. Bourguignon, B. Nouws & H. van Gerwen (Eds.), Translation policies in legal and institutional settings. 7–22. https://doi.org/10.2307/j.ctv2269hww.3
• Burke, K. (2014, May 6). Plea Bargaining: Where are you on the spectrum? [Blog yazısı]. https://blog.amjudges.org/2014/05/06/plea-bargaining-where-are-you-on-the-spectrum/ (Erişim tarihi: 31 Temmuz 2025)
• Cao, D. (2007). Translating law. Multilingual Matters.
• Chiknaverova, E. (2018). Error analysis in legal translation: A case study of student translations. Training, Language and Culture, 2(3), 28–31.
• Chroma, M. (2015). Semantic and legal interpretation: Two approaches to legal translation. L. M. Cheng, K. Kredens & Z. J. Simon (Eds.), Language and law: Global perspectives. 3–15.
• Deliktaşlı, N. (2019). Türk-Fransız hukuk dilinde suç ve mahkeme kararı anlamında kullanılan terimler ve çevirilerinde karşılaşılan sorunlar. Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(2), 64–84.
• Garner, B. A. (Ed.). (2015). Black’s law dictionary (10th ed.). Thomson Reuters.
• Garzone, G. (2000). Legal translation and functionalist approaches: A contradiction in terms? In Actes du Colloque International ‘La traduction juridique. Histoire, théorie(s) et pratique. 395–414. de http://www.tradulex.org
• Gémar, J.-C. (2005). Translating law: Ways and means. P. Legrand & R. Munday (Eds.), Comparative legal studies: Traditions and transitions. 83–105.
• Hafızoğulları, Z., & Güngör, D. (2007). Türk Ceza Hukukunda suçların tasnifi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 69, 21–40. https://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2007-69-298
• Huertas-Barros, E., & Buendía-Castro, M. (2017). Analysing errors in legal translation: A study on terminology in English-Spanish translation. Onomázein, 37, 41–45.
• Kmiecicka, E. (2021). Mistakes in specialist translations and their possible consequences in the legal communication. Journal of International Legal Communication (JILC), 1(1), 263–268. https://doi.org/10.32612/uw.27201643.2021.1.pp.263-268
• Luo, M. (2024). Law, culture and language: Challenges in legal term translation from the perspective of comparative legal culture. English Language Teaching and Linguistics Studies, 6, 14. https://doi.org/10.22158/eltls.v6n6p14
• Mattila, H. E. S. (2006). Comparative legal linguistics: Language of law, Latin and modern lingua francas. Ashgate.
• Munday, J. (2008). Introducing translation studies: Theories and applications (2nd ed.). 51–53.
• Nash, H. A. (n.d.). Common law. EBSCO Research Starters. http://ebsco.com/research- starters/history/common-law (Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025)
• Nord, C. (1997). Translating as a purposeful activity: Functionalist approaches explained. St. Jerome Publishing.
• Olcay, S. (2019). Konut dokunulmazlığı hakkı ve konut dokunulmazlığının ihlali suçu. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1), 225–264.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Sage Publications.
• Phelan, M. (2017). Analytical assessment of legal translation: A case study using the American Translators Association framework. The Journal of Specialised Translation, 27, 189–210. https://doi.org/10.26034/cm.jostrans.2017.265
• Prieto Ramos, F. (2014). Quality assurance in legal translation: Evaluating process, competence and product in the pursuit of adequacy. International Journal for the Semiotics of Law, 27(3), 341–356. https://doi.org/10.1007/s11196-014-9364-2
• Song, J. (2016). An analysis on legal translation in a functionalist approach. In Proceedings of the 2nd International Symposium on Social Science. 214–217. https://doi.org/10.2991/isss-16.2016.52
• Soriano Barabino, G. (2020). Cultural, textual and linguistic aspects of legal translation: A model of text analysis for training legal translators. International Journal of Legal Discourse, 5, 285–300. https://doi.org/10.1515/ijld-2020-2037
• Šarčević, S. (1997). New approach to legal translation. The Hague: Kluwer Law International. The Law Dictionary. (n.d.). Mugging. Retrieved November 4, 2025, https://thelawdictionary.org/mugging/ (Erişim tarihi: 21 Temmuz 2025)
• Tiersma, P. M., & Solan, L. M. (Eds.). (2012). The Oxford handbook of language and law. Oxford University Press.
• Türkiye Cumhuriyeti Kanunları (2004). 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu. Resmî Gazete (Sayı: 25611). https://mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5237.pdf (Erişim tarihi: 25 Temmuz 2025)
• Yavuz, H. A. (2021). Alternatives to prosecution in Turkish criminal procedure law. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 69, 77–104.