Pop Kültür, Mizah ve Yeniden Üretim Etkisinde Bir Sanat Akımı ‘Geek Art’

Yıl 2022, , 1 - 16, 30.06.2022

Emin Toksöz

https://doi.org/10.54733/smar.1079491

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, dünyada pop kültürün etkisiyle giderek yaygınlık kazanan ‘Geek Art’ sanat akımının sanatsal yaklaşımlarını; sanat, kültür ve mizah ilişkisinin güncel kullanımlarının nasıl olduğunu literatür taraması ve betimsel analiz yöntemiyle tespit etmektir. Çalışma kapsamında, Geek Art fenomenlerinin yer aldığı görseller üzerinden yapılan inceleme doğrultusunda farklı unsurların bir araya getirilimesiyle oluşan mizahi anlam ele alınmış, sanatta, popüler kültür, mizah, yeniden üretim ve kültürel bellek kavramlarına ilişkin detaylar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucuna göre Geek Art sanat akımının; popüler kültür, sanat, teknoloji ve mizah gibi kavramların bir araya getirilerek oluşturulan güncel ve sanatsal yaklaşımlara etkili bir örnek olduğu düşünülmektedir. Nitekim Geek Art akımı; günümüz popüler kültür, kavram ve yaklaşımlarının güncel bir sonucu olarak Pop Art ve Sokak Sanatı’nın devamı ve günümüzdeki yansıması gibi görünmektedir. Ancak geçmişe kıyasla mizahi ögelerin daha çok ön planda tutulduğu bir yapıya sahip olduğu ve günümüzde yeni sayılabilecek, sanat dünyasında adı sıklıkla geçmeye başlayan NFT, Kriptosanat gibi oluşumları etkilediği görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

popüler kültür, sanat akımı, yeniden üretim, geek art, mizah

‘Geek Art’ An Art Movement Under Influence In Pop Culture, Humor and Reproduction

Öz

The main purpose of this study is to determine the artistic approaches of the 'Geek Art' art movement, which has become increasingly widespread with the influence of pop culture in the world, and to understand how the current uses of the relationship between art, culture, and humor are through literature review and descriptive analysis method. Within the scope of the study, the humorous meaning formed by bringing together different elements in line with the examination made on the visuals of Geek Art phenomena was discussed, and the details of the popular culture, humor, reproduction and cultural memory concepts in art were attempted to be revealed. According to the results of the research, Geek Art art movement is thought to be an effective example of contemporary and artistic approaches created by bringing together concepts such as popular culture, art, technology, and humor. As a matter of fact, the Geek Art movement seems to be the continuation and current reflection of Pop Art and Street Art as a contemporary result of today's popular culture, concepts and approaches. However, it is seen that it has a structure, in which humorous elements are more prominent than in the past. It has influenced formations such as NFT and Crypto Art, which can be considered new today and are frequently mentioned in the art world.

Anahtar Kelimeler

popüler kültür, sanat akımı, geek art, yeniden üretim, mizah

Kaynakça

• Aktaş, Ö. (2016). Bir ı̇letişim yöntemi olarak caps/ memes. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 6(14), 1-14.
• Aktulum, K. (2016). Resimsel resimler arası etkileşimler ve aktarımlar. Çizgi Kitabevi.
• Bayar, A. (2020). Çağdaş görsel sanatta yeniden üretim ve sınırların belirsizliğini benjamin ve adorno’nun izinden sürmek. Sanat Tarihi Dergisi, 29(2), 679-705. https://doi.org/10.29135/std.701597
• Bayraktaroğlu, A. M., & Çetin, M. (2013). Fotoğrafta göstergelerarasılık ve yenidenüretim. Art-e Sanat Dergisi, 6(11), 50-74.
• Bradley, R. (2015). Awkwardly hysterical: Theorizing black girl awkwardness and humor in social media, Comedy Studies.
• Cambridge Dictionary (t.y.). Geek. In Cambridge Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/tr/sözlük/ingilizce-türkçe/geek (Erişim Tarihi: 18 Şubat 2022).
• Carrol, N. (2014). Humor a very short introduction. Oxford University Press.
• Coşkun, İ. (2010). Gülmenin arkeolojisi bağlamında fotoğrafın karikatür ve mizah ı̇le ı̇lişkisi. Ulusal İletişim Kongresi Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu, Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal İletişim Kongresi Bildiri Kitabı, Erzurum, Türkiye.
• Elden, M., & Bakır, U. (2010). Reklam Çekicilikleri - Cinsellik, Mizah, Korku. İletişim Yayınları.
• Garon, J. M. (2017) Fandom and creativity, ıncluding fan art, fiction, and cosplay. SSRN Electronic Journal, https://doi.org.10.2139/ssrn.3007404
• Girgin, F. (2018). Çağdaş sanat ve yeniden üretim alıntı, öykünme, kolaj, taklit. Hayalperest Yayınevi.
• Goldberger, S. (2014). Super Flemish, 2014. https://arthur.io/art/sacha-goldberger/super-flemish adresinden erişilmiştir.
• Greenorc (2015). 90 marvelous superhero redesign fan art examples. https://www.greenorc.com/2015/08/marvelous-superhero-redesign-fan-art-examples/ (Erişim Tarihi: 1 Şubat 2022).
• Guillaume, F. (2015). Geek art, beaux arts magazine. Issue, 360, 78-83.
• Güder, Z. F. (2010). Politik mizah ve gırgır dergisi. Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal İletişim Kongresi, Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu.
• Güler, Ç. ve Güler, U. B. (2010). Mizah, gülme ve gülme bilimi. Yazıt Yayın Dağıtım.
• Hartley, J., & Holland, P. (2021) Shakespeare and Geek Culture. Bloomsbury Publishing.
• Kahya, Y. (2018). Bir iletişim aracı olarak mizah: Sosyal medyada spor temalı ‘caps’ kültürü. Avrassya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 1010-1030. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510079
• Kalay, A. M., & Tandaçgüneş, N. (2010). Mesaj stratejisi olarak reklamda mizah kullanımı: Devingen reklam örneği olarak vodafone. Ulusal İletişim Kongresi Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu, Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal İletişim Kongresi Bildiri Kitabı, Erzurum, Türkiye.
• Kavaklı, O., & Durgeç, P. (2010). Akbaba ve Penguen örneğinde popüler kültürün mizah dergileri üzerindeki etkisi. Ulusal İletişim Kongresi Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu, Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal İletişim Kongresi Bildiri Kitabı, Erzurum, Türkiye.
• Kayıp Rıhtım (2014). Sanat tarihine fantastik revizyon. https://www.kayiprihtim.org/portal/2014/01/02/sanat-tarihine-fantastik-revizyon/ (Erişim Tarihi: 2 Şubat 2022).
• Lewisohn, C. (2008). Street Art. Tate Publishing.
• McGraw, P., & Warner, J. (2014). Mizahın Şifresi. Çeviribilim Yayınları.
• Murphy, M. (2017). How ‘Allien’ spawned so many others. The New York Times.
• https://www.nytimes.com/2017/05/04/movies/alien-covenant-influences.html (Erişim Tarihi: 3 Şubat 2022). Olivri, T. (2014). Geek Art An Anthologhy. Chronicle Books.
• Eker, G. Ö. (2014). İnsan Kültür Mizah. Grafiker Yayınları.
• Pearlman, M. (2019). The transformation of the geek word. https://www.cjr.org/language_corner/geek.php (Erişim Tarihi: 3 Şubat 2022).
• Phiddian, R. & Noonan, W. (2014). History of Humor: Early Modern Europe. In Attordo, S. (Eds.), Encyclopedia of Humor Studies (pp. 293-298). SAGE Publications.
• Pinterest (t.y.). Alien the terrible. https://tr.pinterest.com/pin/486811040943232819/ (Erişim Tarihi: 3 Şubat 2022). Public Delivery (2021). Girl with balloon – Banksy’s most inspiring painting? https://publicdelivery.org/banksy-girl-with-red-balloon/ (Erişim Tarihi: 3 Şubat 2022).
• Sover, A. (2018). The Languages of Humor. Bloomsbury Publishing.
• The Geekie Awards. (2015). Sacha Goldberger – super flemish, flemish in the stars. http://www.thegeekieawards.com/sacha-goldberger-super-flemish-flemish-in-the-stars/ (Erişim Tarihi: 3 Şubat 2022).
• Toksöz, E. (2022). Görsel İletişim Tasarımı ve Mizah. Hiper Yayın.
• Topuz, H. (1997). Başlangıcından Bugüne Dünya Karikatürü. İnkılap Kitabevi.
• Widewalls (t.y.). Richardo Mirando. https://www.widewalls.ch/artists/seen/artworks (Erişim Tarihi: 1 Şubat 2022).
• Yıldırım, A., & Barlı, Ö. (2010). Genetiği değiştirilmiş mizah ve TRT örneği. Ulusal İletişim Kongresi Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu, Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal İletişim Kongresi Bildiri Kitabı, Erzurum, Türkiye.