Ruhsal Hastalıklar ve Damgalama; Toplumda, Medyada, Sağlık Çalışanlarda ve Her Yerde...

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 199 - 205, 28.06.2019

Ömer Asan

https://doi.org/10.31832/smj.470300

Cited By: 4

Öz

Ruhsal hastalılara yönelik
olumsuz bakış açısı ve tutumlar, tarihin her aşamasında olduğu gibi günümüzde de
toplumun her kesiminde yaygın olarak bulunmaktadır. Ruh sağlığı hastalarına
yönelik bu ön yargılı, dışlayıcı tutum günümüzde ruh sağlığı hizmetlerinin her
aşamasını olumsuz yönde etkileyen en önemli etmendir. Damgalama ve ayrımcılık
ruhsal hastalık geçiren kişilerin bunu farketmesini, hekimiyle kuracağı
ilişkiyi, tedavi ve rehabilitasyon programlarına uyumunu olumsuz etkilemektedir.
Bu derlemenin amacı ruhsal hastalıkların damgalanmasına yönelik mücadelede en
önemli kesimler olan sağlık çalışanları, medya, öğrenciler ve eğitimcilerle
ilgili literatürde yer alan çalışmaların gözden geçirilmesi ve ruhsal
hastalıklara yönelik olumsuz tutum ve inançlara yönelik farkındalık
geliştirilmesidir. 

Anahtar Kelimeler

Damgalama, Damgalama ile Mücadele, Ruhsal Hastalık, Tutum

Mental Illnesses and Stigmatization; Inside Community, Press, Health Professionals and Everywhere...

Öz

Negative perspective and attitudes
about mental illnesses are widespread still today like every age of history.
This prejudice and segregationist attitude for mentally ill  patients is the most important factor that
effects negatively every stage of mental health services. Stigmatization and
discrimination disturbs the patients’ perceive about ilness, patient-physician
relationship and maintainig treatment and rehabilitation process. The aim of
this review is to have a look at studies in literature about health
professionals, press, students and educationists, that are the most important
parts of society at campaign against stigmatization and raising awareness about
negative attitudes and beliefs about mental illnesses.

Anahtar Kelimeler

Stigmatization, Campaign against Stigma, Mental Illness, Attitude

Kaynakça

• 1. King M, Dinos S, Shaw J, Watson R, et al. The stigma scale: development of a standardised measure of the stigma of mental illness. British Journal of Psychiatry 2007;190:248-54.2. Taşkın EO. Ruhsal Hastalıklarda damgalama ve ayrımcılık. İçinde: Taşkın EO, editör. Stigma ruhsal hastalıklara yönelik tutumlar ve damgalama. İzmir: Meta Basım ve Matbaacılık; 2007. s. 17-30.3. Özyigit ES, Savas HA, Ersoy MA, Yüce S, Tutkun H, Sertbas G. Hemsirelerin ve hemsirelik ögrencilerinin sizofreniye iliskin tutumlari. Yeni Symposium 2004; 42:105-112.4. Çam O, Çuhadar D. Ruhsal hastalığa sahip bireylerde damgalama süreci ve içselleştirilmiş damgalama. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2011; 2(3), 136-140.5. Arkan B, Bademli K, Duman Z. Ç. Saglik Çalisanlarinin Ruhsal Hastaliklara Yönelik Tutumlari: Son 10 Yilda Türkiye'de Yapilan Çalismalar/Attitudes of Health Professionals towards Mental Disorders: Studies in Turkey during the Last Decade. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar, 2011; 3(2), 214.6. Ersoy, E. Jung’un Arketip Kavramı. Düşünüyorum (Anadolu Aydınlanma Vakfı Sosyal ve Kültürel Bülteni, 2011, (17).7. Özmen E, Sağduyu E. Temel sağlık hizmetlerinde depresyon: Tanı sorunları ve öneriler. Turk Psikiyatri Derg 1997; 8:93-101.8. Yenilmez Ç, Ayrancı Ü, Kaptanoğlu C. Birinci basamakta ruh sağlığı hizmetlerine genel bakış. Türkiye’de Psikiyatri 2001; 2:71-78.9. Dickerson FB, Sommerville J, Origoni AE, Ringel NB, Parente F. Experiences of stigma among outpatients with schizophrenia. Schizophr Bull 2002; 28:143-155.10. Kuşçu K. Temel sağlık hizmetlerinde depresyon tedavisi: Temel sağlık hizmetlerindeki hekimlerin alışkanlıklarının değerlendirilmesi. 8. Ulusal Saosyal Psikiyatri Kongresi Tam Metin Kitabı (28-31 Mayıs 2001), 2001, s.203-205, Lefkoşa, KKTC.11. Ögel K, Çakan S, Kaynak M, Aydın O. Pratisyen hekimlerin ruhsal bozukluklar ile depresyon hakkındaki tutumları ve hasta hekim ilişkisini etkileyen etmenler. 34. Ulusal Psikiyatri Kongresi (29 Eylül-3 Ekim 1998), 1998, s297, İzmir.12. Bilge, A, Çam, O. Ruhsal hastalığa yönelik damgalama ile mücadele. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2010; 9(1), 71-78.13. Gümüş BA. Anksiyete Bozukluklarına Yönelik Tutumlar ve Psikiyatri Hemşiresinin Rolü. Kocaeli. XV. Ulusal Sosyal Psikiyatri Kongresi Özet Kitabı. 2008, s. 30.14. Engin E. Alkol ve Madde Kullanımında Damgalama ve Psikiyatri Hemşiresinin Rolü. Kocaeli. XV. Ulusal Sosyal Psikiyatri Kongresi Özet Kitabı. 2008, s. 31.15. Taşkın E. O. Şizofreniye yönelik tutumlar ve damgalanma. Psikoloji ve Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 2004; 12, 41-50.16. Bostancı N, Aştı N. Hemşirelerin ruh sağlığı bozuk olan bireylere karşı tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörlojik Bilimler Dergisi. 2004; 17(2): 87-93.17. Ögel K. Alkol ve madde kullanım bozukluklarında damgalanma. 3P dergisi. 2004; 12(Ek Sayi: 3)18. Bilge A, Savaşan A, Zorlu M ve Erkman Z. Madde bağımlılığı ve gebelik. Bağımlılık Dergisi. 2009; 10(1): 44-50.19. EK, S. Ruhsal hastalara yönelik damgalamaya ilişkin psikiyatrist görüşleri ve öneriler. Turk Psikiyatri Derg, 2010;21, 14-24.20. Bryne P. Psychiatric stigma: Past, passing and to come. J R Soc Med 1997; 90: 618-62121. Wahl OF. Mass media images of mental illness: Areview of literatüre. J Community Psychol 1992; 20: 351.22. Crisp AH, Gelder MG, Rix S, Meltzer HI, Rowlands OJ. Stigmatization of people with mental illness. Brit J Psychiatry 2000; 177: 4-7.23. Cutcliffe J R, Hannigan B. Mass media, “monsters” and mental health clients: The need for increased lobbying. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 2001; 8(4), 315–321.24. Walsh E, Gilvarry C, Samele C ve ark. Predicting violence in schizophrenia: a prospective study. Schizophrenia Research, 2004; 67:247–252.25. BBC News Online: Health.(2000). “Media ‘unfairly stigmatises mental illness.’ 10Kasım 2013’de http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/635415.stm26. Oban G, Küçük L. Damgalama erken yaşlarda başlar… gençlerde ruhsal hastalıklara yönelik damgalamayla mücadelede eğitimin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2011; 2(3), 141-148.27. Ünal S, Hisar F, Özgüven, Z. Üniversite Öğrencilerinin Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançları. Dusunen Adam: Journal of Psychiatry & Neurological Sciences, 2010; 23(3).28. Oban G, Küçük L. Lise öğrencilerinde şizofreniye yönelik bilgilendirme eğitiminin sosyal mesafe ve tutuma etkisi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 2012; 9(2), 35-41.29. Okumuşoğlu S. Üniversite Öğrencilerinin Akıl Hastası Kimliğine Yönelik Tutumları. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 2017; 3(6), 278-296.30. Yüksel N, Yılmaz M, Örekici TG. Öğretim Elemanlarının Ruhsal Hastalıklara ve Hastalara İlişkin Görüşleri. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi, 2015; 6(1).31. Danacı A. E., Balıkçı K., Aydın O., Cengisiz C., Uykur A. B. Tıp Eğitiminin Şizofreniye Yönelik Tutumlar Üzerine Etkisi; 5 Yıllık İzlem Çalışması. Turk Psikiyatri Dergisi, 2016; 27(3).32. Karabekiroğlu, Koray, et al. "DEHB ve Otizm ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Damgalama: Sınıf Öğretmenleri ve Anababalarla Çok Merkezli Bir Çalışma." Klinik Psikiyatri 2009; 12: 79-89.33. Gül H et al. "Öğretmenlerin Özgül Öğrenme Güçlüğü İle İlgili Bilgi Düzeyleri ve Damgalama: Çok Merkezli Bir Çalışma." Ortadogu Medical Journal/Ortadogu Tip Dergisi 2016; 8.2.