Transfüzyon Amaçlı Kan Verme Önündeki Engellerin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 237 - 244, 28.06.2019

Selma Altındiş Neşe Aşıcı , Uğur Şenol Ayşe Betül Bakır , Çağlar Yusuf Yücedağ , Celalettin Demir Rabia Gün Ümit Özçelik Ahmet Altındiş

https://doi.org/10.31832/smj.560336

Öz

Giriş: Kan, geçmişten
günümüze insan sağlığının ve yaşamın temel simgesi olarak “kaynağı insan olan
ve elde edilmesi için başka alternatifi olmayan eşsiz bir tedavi aracı” olarak
bilinmektedir. Bu bağlamda toplumun kan ve kan ürünleri gereksinimi ve kan
bağışı konusunda neleri, ne kadar ve ne derece doğru bildiğinin tespit edilmesi
bir gerekliliktir. Bu çalışmada toplumun transfüzyon amaçlı kan verme önündeki
engelleri ve bu konudaki tutum ve davranışlarını belirlemek  ve kan bağışı ile ilgili farkındalığı
artırmak için hangi aşamalarda eksiklik olduğunu tespit etmek  amaçlanmıştır.

Gereç
ve Yöntem: Kesitsel tipte tanımlayıcı araştırma  olarak tasarlanan bu
çalışma  Nisan 2019- Mayıs 2019 tarihleri
arasında, Sakarya Üniversitesi İşletme Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü tarafından
gerçekleştirilmiştir. Literatürden yararlanarak hazırlanan 29 soruluk anket
öreneklem seçimine gidilmeden 18-65 yaş arası bireylere google anket
yoluyla  uygulanmıştır. Veriler SPSS
(ver;21) programı   ile değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır.

Bulgular:
Çalışmadaki
katılımcıların 231’i (%51.2) kadın, 220’si (%48.8) erkek, %80’i 18-30 yaş
aralığında idi. Katılımcıların %77.7’si lisans ve üstü eğitim almıştı.%90.2’si
düzenli kan bağışı yapmadıklarını, %68.5’i kan bağışı ile ilgili bilgilendirme eğitimi
almadıklarını ifade etmişlerdir. ifade etmiştir.  Katılımcıların %76’sı kan bağış aracının
yaşadıkları bölgeye belirli aralıkllarla gelmesini olumlu karşıladıklarını
belirtöişlerdir.

Sonuç: Çalışmamız, katılımcıların %80’inin 18-30 yaş
arasındaki gençlerden oluşması ve genç nüfusun ulaşılabilmesi kolay,  gönüllü kan bağışçı kaynağı olması nedeniyle
önemli bir çalışmadır. Kişilerin verdikleri cevaplar sonucunda sağlık hizmet
sunucuları ve kan bağış merkezlerine düşen görev, kan bağışı konusunda
farkındalığı artırmak için belirli aralıklarla bilgilendirme eğitimleri yapmak,
daha fazla reklam ve kişilere hatırlatma mesajları göndermektir

Anahtar Kelimeler

gönüllülük, kanbağışı

Kaynakça

• SOLAZ N, Ülkemiz Ulusal Kan Politikası ve Donör Kazanım Stratejisi. Kan Bankacılığı ve Transfüzyon Kurs Kitabı, Şan Ofset, İstanbul 2004
• http://www.who.int/iris/handle/10665/66183 (ET:29.04.2019)
• https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blood-safety-and-availability (ET:29.04.2019)
• https://www.kanver.org/sayfa/hakkimizda/tarihcemiz/33 (ET:29.04.2019)
• Yıldız Ç, Emekdaş G, Kanık A, Tiftik N, Solaz N, Aslan G, et al. Why don’t we donate blood. A general view of blood donation by people living Mersin. A public survey. Turkish Journal of Infection 2006; 20(1): 41-5.
• Amrein K, Valentin A, Lanzer G, Drexler C. Adverse events and safety issues in blood donation—a comprehensive review. Blood Rev 2012; 26(1): 33–42
• Yerpude PN, Jogdand KS. A Cross-Sectional Study on Knowledge, Attitude and Practice on Blood Donation among Medical Students of South India. Int J Med Health Sci Oct 2013;2(4):282-285
• Çetin AT. Donor selection and predonation screening tests. Turkiye Klinikleri J Int Med Sci 2007; 3(36): 23-6
• https://www.who.int/features/factfiles/blood_transfusion/en/ (ET:29.04.2019)
• Erden S, Büyüköztürk S, Çalangu S, Kardeş BA, Kaysı A, Yılmaz G, Badur S et al . Poliklinik hastalarında HBsAg, anti-HBs ve antiHCV prevalansı. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2000; 30: 131-134
• Aslami AN, Jobby A, Simon S, Nazarudeen N, Raj P, Ramees M, Harigopal N et al. Assessment Of Knowledge, Attıtude And Practıce (Kap) Of Blood Donatıon Among Mbbs Students Of A Medıcal College In Kollam, Kerala.J of Evolution of Med Dent Sci 2015;4(35):6086-6095
• Ahmed Z, Zafar M, Khan AA, Anjum MU, Siddique MA . Knowledge, Attitude and Practices about Blood Donation among Undergraduate Medical Students in Karachi. J Infect Dis Ther 2014;2(2): 1000134- 1000134. doi:10.4172/2332-0877.1000134
• Alanazi MT, Elagib H, Aloufi HR, Alshammari BM, Alanazi SM, Alharbi SF et al. Knowledge attitude and practice of blood donation in Hail University. International Journal of Community Medicine and Public Health 2018;5(3):846-855