BAZI DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERE GÖRE LİSELİ GENÇLERİN EKOLOJİK AYAK İZİ FARKINDALIKLARI VE ÇEVRE DOSTU DAVRANIŞLARI

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 139 - 169, 18.11.2020

Turan Şimşek

https://doi.org/10.38004/sobad.765328

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin çevre dostu davranışları ile ekolojik ayak izi azaltılmasına yönelik eğilimlerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesidir. Tarama modelinde, betimsel olarak gerçekleştirilen araştırmanın örneklem grubunu, 201 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen “Ekolojik Ayak izi Farkındalık Ölçeği”, “Çevre Dostu Davranışlar Ölçeği’’ ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programı ile çözümlenerek analiz edilmiştir.
Araştırma bulgularına göre; lise öğrencilerinin hem ekolojik ayak izi azaltılmasına yönelik puanlarının (3.46) hem de çevre dostu davranışlara ilişkin puanlarının (3.69) ortalamanın üstünde olduğu görülmüştür. Ekolojik ayak izinde eğilimin en fazla olduğu alt boyut “enerji” ve “su tüketimi”, en düşük olduğu alt boyut ise “gıda’’ olarak bulunmuştur. Çevre dostu davranışlarda eğilim düzeyinin en yüksek olduğu alt boyut “ekonomik davranışlar ” eğilim düzeyinin en düşük olduğu alt boyut ise “çevre eğitimi” dir. Cinsiyet değişkeni açısından ekolojik ayak izi ve çevre dostu davranışlar arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken; yaş, aile geliri, okul türü ve öğrenim hayatında çevre eğitimi alma durumu ile ekolojik ayak izi farkındalığı ve çevre dostu davranışlar arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ekolojik Ayak İzi,, Çevre Dostu Davranışlar,, Sürdürülebilir Kalkınma

Kaynakça

• Akkor, Övsün. (2018). “Sürdürülebilir Yaşama Yönelik Çevre Eğitimi Aracı Olarak Ekolojik Ayak İzinin Uygulanması ve Değerlendirilmesi” Yayınlanmamış Doktora Tezi, KKTC Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Çevre Eğitimi ve Yönetimi Anabilim Dalı,1-145.
• Alnıaçık, Ümit. (2010). “Çevreci Yönelim, Çevre Dostu Davranış ve Demografik Özellikler: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, SÜ İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi.10- 20, 507-532.
• Atik, A. Derya ve Doğan, Yakup. (2019). “Üniversite Öğrencilerinin Çevre Dostu Davranışları”, Muallim Kilis Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi. 1(1) 1-21.
• Baran, M. Fırat., Gökdağ., Osman ve Bayhan, Yımaz. (2019). “ Determination of Ecological and Carbon Footprints of Adıyaman Directorate of Provincial Agriculture and Forestry Staffs ”, Avrupa Birliği ve Teknoloji Dergisi. 15, 280-288.
• Birand, A. (2016). “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Ekolojik Ayak İzi Farkındalıkları ve Çevre Dostu Davranışları”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı.
• Calcott, Alan ve Bull, Jamie. (2007). Carbon Plan. WWF- UK Ecological Footprint of British City Residents, 1-39.
• Coşkun, I Çelik ve Sarıkaya, Rabia. (2014). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ekolojik Ayak İzi Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 9/5,1761-1787.
• Derman, İpek ve Senemoğlu, Nuray. (2015). “Ortaöğretim 9 ve 12. Sınıf Öğrencilerinin Sürdürülebilir Çevre Bilinci Düzeyleri”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 48- 2, 61-81.
• Doğan K Özgür, Kutay, Yasin ve Çakır, Mustafa. (2016). “ Lise öğrencilerinin güncel çevre sorunları hakkındaki algıları: İzmir örneği”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 44, 11-30.
• Eren, Ö vd. (2017). “Ziraat Fakültesi Akademisyenlerinin Ekolojik Ayak İzinin Belirlenmesi: Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 34 (2),138-145.