DUYGUSAL ZEKANIN SOSYAL DESTEK ALGISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ÖZ YETERLİK İNANCININ ARACI ROLÜ

Yıl 2016, Sayı: 36, 138 - 154, 01.06.2016

Kubilay Öcal , Ender Şenel

Öz

Bu çalışmanın amacı beden eğitimi ve spor yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin sosyal destek algıları, genel öz yeterlik inançları ve duygusal zekâ düzeylerinin değerlendirilmesidir. Araştırmanın örneklemini Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Antrenörlük Eğitimi, Spor Yöneticiliği ve Rekreasyon bölümünde öğrenim gören 1. 2. 3. ve 4. Sınıf öğrencilerinden 291 kişi oluşturmaktadır.

Elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programında Pearson Correlation testi, Independet t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca bir model hipotez edilmiştir. Hipotez edilen modelin uygunluğunun belirlenmesi için AMOS programında doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır.

Araştırmada, kadın öğrencilerin duygusal sosyal destek algıları erkeklerinkinden daha yüksektir ve bu sonuç istatistiksel olarak anlamlıdır Diğer boyutlarda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunamamıştır. Duygusal değerlendirme alt boyutu ile genel öz yeterlik inancı arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Pozitif duygusal yönetim ile genel öz yeterlik inancı arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Empatik duyarlılık alt boyutu ile genel öz yeterlik inancı arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Duyguların olumlu kullanımı alt boyutu ile genel öz yeterlik inancı arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Duygusal değerlendirme alt boyutu ile duygusal sosyal destek alt boyutu arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Duygusal değerlendirme alt boyutu ile araçsal sosyal destek alt boyutu arasında pozitif korelasyon tespit edilmiştir. Genel öz yeterlik inancı ile duygusal sosyal destek alt boyutu arasında pozitif korelasyon bulunmuştur. Genel öz yeterlik inancı ile araçsal sosyal destek alt boyutu arasında pozitif korelasyon. Araştırmada hipotez edilen modelin iyi uyuma sahip olduğu bulunmuştur ve model kabul edilmiştir. Sonuç olarak, beden eğitimi ve spor alanında öğrenim gören öğrencilerinin daha fazla sosyalleşeceği uygulamalı derslerin müfredatlar içerisine dahil edilmesi ve duygusal zeka temelli öğrenme ortamlarının düzenlenmesi genel öz yeterlik inançlarını ve sosyal destek algılarını artıracağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi, duygusal zeka, sosyal destek algısı, öz yeterlik

Kaynakça

• Adilogullari, I., Şenel, E. (2014). Examination of the Relationship between General Self-efficacy Beliefs, Emotional Intelligence Levels and Emotional Self-efficacy Levels of Students in School of Physical Education and Sport. Anthropologist, 18(3): 893-902.
• Adilogullari, I., Ulucan, H., Senel, E. (2014). Analysis of the relationship between the emotional intelligence and professional burnout levels of teachers. . Educational Research and Reviews, 9(1), 1 – 8.
• Bussey, K., & Bandura, A. (1999). Social cognitive theory of gender development and differentiation. Psychological Review, (106), 676-713.
• Carter, P. (2009). Test Your EQ Assess Your Emotional Intelligence With 22 Personality Questionnaires. Kogan Page: London and Philadelphia.
• Ciarrochi, J., & Deane, F. P. (2001). Emotional competence and willingness to seek help from professional and nonprofessional sources. British Journal of Guidance & Counselling, 29(2), 233–246.
• Ciarrochi, J., Chan, A., & Caputi, J. (2000). A critical evaluation of the emotional intelligence construct. Personality and Individual Differences, 28(3), 539–561.
• Çolakoğlu, T., Çolakoğlu, F., Adiloğulları, İ., Şenel, E., Yazgan, S. A. (2014). Examining General-Self Efficacy Beliefs, Self-Confidence And Emotional Intelligence Levels Of Elite Athletes Doing Racket Sports. In Mortan, K., Hristov, İ., Strelova, O., Kostova, Z. (Chief Eds), Atasoy, E. (Managing Ed.), The Science And Education At The Beginning Of The 21 St Century In Turkey (511-523), St. Kliment Ohridski University Press: Sofia.
• Di Fabio, A., Palazzeschi, L., Asulin-Peretz, L, & Gati, I. (2013). Career indecision versus indecisiveness: associations with personality traits, career decision-making self-efficacy, perceived social support, and emotional intelligence. Journal of Career Assessment, 21(1), 42 – 56.
• Dottan, R. F., Triwitz, Y. S., Golubchik, P. (2011). Predictors of stress-related growth in parents of children with ADHD. Research in Developmental Disabilities, 32(2), 510-519.
• Gallagher, E. N., & Vella-Brodrick, D. A. (2008). Social support and emotional intelligence as predictors of subjective well-being. Personality and Individual Differences, (44), 1551–1561.
• Gürol, A., Özercan, M. G., Yalçın, H. (2010). A comparative analysis of pre-service teachers’ perceptions of self-efficacy and emotional intelligence. Procedia Social and Behavioral Sciences, (2), 3246–32.
• Harrod NS, Scheer SD (2005). An exploration of adolescent emotional intelligence in relation to demographic characteristics. From http://www.findarti cles.com/p/articles/mi-m2248/is_159_40/ai_nl59 50403/pg_9 (Kasım , 2014).
• Hopkins, M.M., Bilimoria, D., 2008. Social and emotional competencies predicting success for male and female executives. Journal of Management Development 27 (1), 13–35.
• Jaccard, J. ve Wan, C. K. (1996). LISREL approach to interaction effects in multiple regressions. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
• Kapıkıran, Ş. ve Acun-Kapıkıran, N. (2010). Algılanan Elde Edilebilir Destek Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(2), 51 – 73.
• Kapkıran, Ş., Özgüngör, S. (2009). Ergenlerin sosyal destek düzeylerinin akademik başarı ve güdülenme düzeyi ile ilişkileri. Çocuk ve Gençlik Sağlığı Dergisi, 16(1), 21 – 30.
• Kong,F., Zhao, J., ve You, X. (2012). Social support mediates the impact of emotional intelligence on mental distress and life satisfaction in Chinese young adults. Personality and Individual Differences, (53), 513 – 517.
• Lopez, E. J., Ehly, S., ve Vazquez-Garcia, E. (2002). Acculturation, Social Support and Academic Achievement of Mexican and Mexican American High School Students: An Exploratory Study. Psychology in the Schools, 39(3), 245-257.
• Malecki, C. K, Demaray, M. K. (2002). Measuring perceived social support: development of the child and adolescent social support scale (casss). Psychology in the Schools, 39(1), 1 – 18. Öcal, K. (2011). Predicting Employee Performance In Non-Profit Sport Organizations: The Role Of Managerial And Financial Performance And The Mediating Role Of Support For Innovation And Individual Creativity. Middle East Technical University, School Of Social Sciences, Ankara.
• Pajares, F., Schunk, D. H. (2002). Self and self-belief in psychology and education: an historical perspective. In J. Aronson (Ed.), Improving Academic Achievement: New York: Academic Press.
• Rastegar, M. & Memarpour, S. (2009). The relationship between emotional intelligence and self-efficacy among Iranian EFL teachers. System, (37), 700-707.
• Rathi, N. ve Rastogi, R. (2009). Assessing the Relationship between Emotional Intelligence, Occupational Self-Efficacy and Organizational Commitment. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology. 35(Special Issue), 93 – 102.
• Salovey, P., Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, (9), 185-211.
• Sarkhosh, M. ve Rezaee, A. A. (2014). How Does University Teachers’ Emotional Intelligence Relate To Their Self-Efficacy Beliefs? Porta Linguarum. (21), 85 – 100.
• Schunk, D. H. (2003): Self-effıcacy for readıng and wrıtıng: ınfluence of modelıng, goal settıng, and self-evaluatıon, Reading & Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 19(2), 159-172. DOI: 10.1080/10573560308219
• Schunk, D. H., Pajares, F. (2002). The development of academic self-efficacy. In A. Wigfield & J. Eccles (Eds.), Development of achievement motivation. San Diego: Academic Press.
• Schwarzer, C., Buchwald, P. (2004). Social support. In Charles Speilberger (Ed.), Encyclopedia of Applied Psychology (434 – 441), Elsevier Academic Press: USA.
• Şenel, E. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü ile bazı alanların öğretmenlik bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin öz yeterlik inançlarını etkileyen bazı faktörlerin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Gazi University Institute of Educational Sciences, Ankara.
• Şenel, E., Adiloğulları, İ., ve Ulucan, H. (2014). Examination Of Emotional Intelligence Level, Teacher's Self-Efficacy Beliefs And General Self-Efficacy Beliefs Of Teachers. Nigde University Journal of Physical Education and Sport Sciences, 8(2), 225-232.
• Tabatabaei, S., Jashani, N., Mataji, M., Afsar, N. A. (2013). Enhancing staff health and job performance through emotional intelligence and self-efficacy. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84(9), 1666-1672.
• Villanueva, J. J., Sánchez, J. C. (2007). Trait emotional intelligence and leadership self-efficacy: Their relationship with collective efficacy. The Spanish Journal of Psychology, 10(2), 249-357.