TÜRK KOZMOLOJİ ANLAYIŞININ KÜLTÜREL YANSIMALARI MİHRİMAH SULTAN KÜLLİYELERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 39, 147 - 154, 01.06.2017

Metin Arıkan Gülcan Kızılözen

Öz

Mimar Sinan’ın (1489?-1588) Kanuni Sultan Süleyman’ın (1495-1566) kızı Mihrimah Sultan (1522-1578) için İstanbul boğazının iki yakasında inşa ettiği külliyeler, mimarî görkemlerinin yanı sıra mimarın duygusal dünyasının bir yansıması olması iddialarıyla da gündeme gelmiştir. Bu yargı, temelinde doğru olmakla beraber, kanaatimizce düşülen hata, dillendirilen duygu dünyasının kökenidir. Mimar Sinan’ın Mihrimah Sultana âşık olmasıyla ilgili şehir efsanesinin çürütülmesiyle yetinilmeyen çalışmada ayrıca güneş ve ayın, yani Mihrimahın, Türk devletine, Türk hükümdarına sembol olarak seçilmesi ve asırlarca korunması da anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mihrimah Sultan Külliyeleri, Türk Kozmolojisi, Mimar Sinan, Kün-Ay (Mihr ü Mah), Göstergelerarasılık

Kaynakça

• Akın, Günkut (1996). “Edirne Selimiye Camiindeki Müezzin Mahfili Üzerine Düşünceler”. Uluslararası Mimar Sinan Sempozyumu Bildirileri. Ankara: AKM Başkanlığı Yay.
• Aktulum, Kubilay (2012). Folklor ve Metinlerarasılık, Konya: Çizgi Kitapevi.
• Arel, Ayda (1996). “Mimaride Görenek, Yenilik ve Mimar Sinan”. Uluslararası Mimar Sinan Sempozyumu Bildirileri. Ankara: AKM Başkanlığı Yay.
• Arıkan, Metin (2008). “Küreselleşme ve Millî Kimlik Açısından Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması”. Kültür Bakanlığı VII.
• Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, Cilt: VIII/2. s. 1-8.
• Eliade, Mircea (1993). Mitlerin Özellikleri. İstanbul: Simavi Yay.
• Eliade, Mircea (1994). Ebedi Dönüş Mitosu. Ankara: İmge Kitabevi.
• Esin , Emel(2001). Türk Kozmolojisine Giriş. İstanbul: Kabalcı Yay.
• Esin, Emel (2003). Orta Asya’dan Osmanlıya Türk Sanatında İkonografik Motifler. İstanbul: Kabalcı Yay.
• Esin, Emel (2006). Türklerde Maddi Kültürün Oluşumu. İstanbul: Kabalcı Yay.
• Kuban, Doğan (1997). Sinan’ın Sanatı ve Selimiye, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
• Raglan, Lord (2005). “Mit ve Ritüel”, (Çev: Evrim Özün Ölçer). Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar-2, Ankara: Geleneksel Yay.
• Ramazanoğlu, Gözde (1995). Mimar Sinan’da Tezyinat Anlayışı Ankara:Kültür Bakanlığı Yay.
• Türkmen, Fikret (1974). “Türk Halk Hikâyelerinde Gökyüzü ile İlgili Alegoriler”. Uluslararası Türk Folklor Semineri Bildirileri. Ankara.