Türkiye’de Doğurganlık ve İşsizliğin Kadın İstihdamı Üzerindeki Etkisi: ARDL Sınır Testi ile Analizi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 50, 102 - 118, 30.06.2022

Burcu Karaca , Ali Çımat

Öz

Türkiye nüfusunun hemen hemen yarısını oluşturan kadınların istihdama katılımı ülkenin ekonomik performansı açısından oldukça önemlidir. Kadınların iş gücüne katılımını etkileyen birçok etken vardır. Bu çalışmada bu etkenlerden doğurganlık ve işsizlik ele alınmıştır. Kadının iş gücüne katılım oranı, üzerindeki etkileri analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda 1990-2020 yıllarına ait kadının istihdama katılım oranı, işsizlik ve doğurganlık oranı değişkenlerinin kısa ve uzun dönem ilişkileri ARDL sınır testi ile incelenmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda değişkenler arasında uzun dönemli ilişki bulunmuştur. Kadınların istihdama katılımı oranı ile doğurganlık oranı arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur, ancak istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir ilişki çıkmıştır. Kadınların istihdama katılımı ile işsizlik oranı arasında ise negatif bir ilişki bulunmuş olup bu da, teorik olarak beklentileri karşılamayan ve istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir ilişkidir.

Anahtar Kelimeler

Kadın İstihdamı, Doğurganlık, İşsizlik, ARDL Sınır testi

Kaynakça

• KAYNAKÇA Akça, H. ve Ela, M. (2012). Türkiye’de Eğitim, Doğurganlık ve İşsizlik İlişkisinin Analizi. Maliye Dergisi, 163, ss.223-242.
• Aksoy, N. Felek, Ş Yayla, N. ve Çeviş, İ. (2019). Türkiye’ De Kadın İstihdamı Ve Etkileyen Faktörler. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), ss.146-163.
• Aldan, A. ve Öztürk, S. (2019). Kadın İş gücüne Katılımında Artışın Belirleyicileri: Kuşak Etkisinin Ayrıştırılması. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Çalışma Tebliği No: 19/05.
• Aliyazıcıoğlu, E. (2020). Türkiye’de Kadın İstihdamının Önemi Ve Kadın İstihdamının Artırılmasına Yönelik Yapılan Çalışmaları. Journal of Ekonomi Türkiye Ekonomisi I Özel Sayısı (2020) 12–15.
• Alp, G. (2019). Endüstri 4.0 Perspektifinden Kadın İstihdamı. VI. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kongresi, ss.136-141.
• Altunöz, U. (2018). Türkiye’de Mikro Kredilerin Kadınların İş Gücüne Katılımı ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ölçümü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18 (41), 207-232.
• Arslan, M. (2020). Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü: İstanbul.
• Aydoğmuş, R. (2019). Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Zaman Serisi Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü: Tekirdağ.
• Berber, M. ve Eser, B. Y. (2008). Türkiye‘de Kadın İstihdamı Ülke ve Bölge Düzeyinde Sektörel Analiz, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(2), ss.1-16. Biçerli, K. ve Özer, M. (2003). Türkiye’de Kadın İş gücünün Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), ss.55-86.
• Çelik, R. Keskin, A. ve Keskin, A. (2021). Türkiye’de Ekonomik Büyüme, İşsizlik ve Enflasyonun Kayıt Dışı İstihdam Üzerindeki Etkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 80, ss.451-474.
• Deliktaş, E. Usta, S. Bozkurt, S. ve Helvacı, B. (2008). Türkiye’de Kentlerde Doğurganlık Hızını Etkileyen Faktörler: Path Analizi Yaklaşımı. Ege Akademik Bakış, 8(2), ss.877-895.
• Doğan Günday, P. (2011). Ekonomik Kalkınmada Kadın’ın Önemi Ve Katkısı. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir.
• Ergün, K.Ö. ve Dinçer, T. (2011), Türkiye’de İş gücü Piyasası Sorunları ve Çözüm Önerileri. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Araştırma Raporu, ss.1-27.
• Eryüzlü, H. (2020). Türkiye’de Kadın İstihdamının Sektörlerle İlişkisi. 5th International Scientific Research Congress, ss.489-495.
• Eser, B. Yamak, N. ve Samut, S. (2017). Türkiye’de Ekonomik Gelişme ve Kadınların İş gücüne Katılım Oranı: U-Eğrisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, ss.297-307.
• Göcen, S. (2020). Ekonomik Gelişme Ve Kadın İş Gücü İstihdamı: Türkiye İçin Nedensellik İlişkisi İncelenmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (29), ss.45-60.
• Gökkaya, B. ve Kocacık, F. (2005). Türkiye’de Çalışan Kadınlar Ve Sorunları. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1), ss.195-219.
• GUJARATI, D. N. (1999). Temel Ekonometri, (Çev.) ŞENESEN, Ü. ve ŞENESEN,G. Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Gürbüz, M. (2019). Cinsiyet Eşitsizliği Ve Kalkınma: Teorik Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü: Nevşehir.
• Gürol, M.A (2007). Türkiye’de İş Yaşamındaki Kent Kadınının Açmazı: Kariyer-Aile İkilemi. Selçuk Üniversitesi Karaman İİBF Dergisi Yerel Ekonomiler Özel Sayısı, ss.144-150.
• İğde, G. (2011). Avrupa Birliği’nde İş Ve Aile Yaşamını Uyumlaştırma Politikaları: İspanya Ve Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul.
• İğdeli, A. (2019). Ekonomik Belirsizlik ve Doğurganlık Hızı Arasındaki İlişki: Türkiye için ARDL Analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 8 (1) ss.359-381.
• Kakıcı, H. Emeç, H. ve Üçdoruk, Ş. (2007). Türkiye’de Çalışan Kadınların Çocuk Bakım Tercihleri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri Ve İstatistik Dergisi, (5), ss.20-40.
• Kan, A. (2018). Türkiye’de Bölgesel Düzeyde Tarımsal Üretim Değeri, Kadınların İş gücüne Katılımı ve Sermaye Stoku Arasındaki İlişkinin Panel Veri Analizi İle Karşılaştırması. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 6(1): ss.52-63.
• Karaca, B. ve Hatırlı, S. (2017). Türkiye, Kuru İncir İhracatının Ekonometrik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), ss. 439-448.
• KARAGÖL E. vd. (2007) . Türkiye’de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), ss.72-80.
• Kızılgöl, A. (2012). Kadınların İş gücüne Katılımının Belirleyicileri: Ekonometrik Bir Analiz. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (1) 2012, ss.88-101.
• Korkmaz, A. ve Korkurt, G. (2012). Türkiye’de Kadının İş gücüne Katılımının Belirleyicileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), ss.41-65.
• Kutlar, A., Erdem, E. ve Aydın, F. F. (2012). Kadınların İş gücüne Katılması ile Doğurganlık, Boşanma ve Ücret Haddi Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), ss.149-168.
• Kutluay Tutar, F. ve Şahin, H. (2017). Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Kadın İstihdamının Analizi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), ss.40-57.
• Oğlakkaya, T. ve Oğlakkaya, M. (2021). Kadın İstihdamının Sorun ve Çözümleri: TR62 Çukurova Bölgesi Örneği. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi 3(5), 40-67.
• Sar, E. (2021). Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı Ve Türkiye’de Yansımaları. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), ss.20-40. Şener, Ü. (2009). Kadın Yoksulluğu. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. ss.1-11.
• Taş, S, Afşar, B. ve Kara, E. (2020). Türkiye’de Kadın İş gücünün Görünümü ve Büyümeye Etkisi (2008-2018). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23 (2), ss.590-602.
• TCEUEP, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı 2008-2013, 2008, Ankara.
• Tunalı, H. ve Göksu, Y. (2018). Türkiye’de Kadınların İş gücüne Katılımının Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Uluslararası Araştırma Dergisi, 4(1), ss. 29-45.
• Yeşilkaya, F. ve Uyanık, Y. (2021). Eğitim Düzeyine Göre Kadın İstihdamının Gelir Eşitsizliğine Etkisi: Bir Panel Veri Analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 2021, 13(24), ss.11-22.
• Yılmaz Şahin, B. (2020). Kadınların iş gücüne katılımının ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (45), ss.184-202.
• Zeren, F. Ve Savrul, B. (2017). Kadınların İş gücüne Katılım Oranı, Ekonomik Büyüme, İşsizlik Oranı ve Kentleşme Oranı Arasındaki Saklı Koentegrasyon İlişkisinin Araştırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 15, Sayı 30, ss.87-103.
• https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.
• Worldbank (2021). https://data.worldbank.org/ (Erişim Tarihi: 03.09.2021)