Kişiliğin Karanlık Üçlüsü: Turizm Sektöründe Demografik Değişkenler Açısından Bir İnceleme

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 71 - 86, 25.04.2020

Esin Yücel

https://doi.org/10.24010/soid.639924

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı turizm sektörü çalışanlarının karanlık kişilik özelliklerini belirlemek, bireysel ve demografik özelliklerin karanlık üçlü düzeyleri (subklinik narsisizm, Makyavelizm ve subklinik psikopati) üzerinde farklılığa sebep olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini Alanya’da faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin çalışanları oluşturmaktadır. Araştırmada, çalışanların bireysel özelliklerini belirlemeye yönelik sorular ile karanlık üçlü ölçeği olmak üzere iki bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. 684 anket üzerinden yapılan değerlendirmeler için yüzde ve frekans analizi, t-testi, Anova testlerinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda otel çalışanlarının subklinik narsisizm düzeyleri, Makyavelizm ve subklinik psikopatiden daha fazladır. Cinsiyetin karanlık üçlünün tüm alt boyutlarında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca Makyavelizm ve subklinik narsisizmde medeni durum anlamlı farklılığa sebep olurken, yaş değişkeni sadece subklinik narsisizmde etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Karanlık Üçlü, Makyavelizm, Subklinik Narsisizm, Subklinik Psikopati

The Dark Triad of Personality: A Research on Demographic Variables in Tourism Sector

Öz

The aim of this study is to determine the dark personality traits of tourism sector employees and to determine whether individual and demographic characteristics cause differences on the dark triad levels. The population of the research consists of the employees of four and five star hotels operating in Alanya. In the research, two-part questionnaire form including questions to determine the individual characteristics of employees and dark triad scale were used. Percentage and frequency analysis, t test, Anova tests were used for evaluations made on 684 questionnaires. As a result of the analyzes, subclinical narcissism levels of hotel staff were higher than Machiavellianism and subclinical psychopathy. It was concluded that gender was effective in all sub-dimensions of the dark triad. In addition, while marital status caused a significant difference in Machiavellianism and subclinical narcissism, age variable was only effective in subclinical narcissism.

Anahtar Kelimeler

Dark Triad, Machiavellianism, Subclinical Narcissism, Subclinical Psychopathy.

Kaynakça

• Akıncı, İ. (2015), The Relationship Between the Types of Narcissism and Psychological Well-Being: The Roles of Emotions and Difficulties in Emotion Regulation, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Amernic, J. H. ve Craig, R. J. (2010), "Accounting as a Facilitator of Extreme Narcissism", Journal of Business Ethics, 96 (1), ss. 79-93.
• Ames, R., Rose, P. ve Anderson, C. P. (2006), "The NPI-16 as a short measure of narcissism", Journal of Research in Personality, 40, ss. 440–450.
• Atay, S. (2009), "Narsistik Kişilik Envanteri’nin Türkçe'ye Standardizasyonu", Gazi University Journal of Economics & Administrative Sciences, 11(1), ss. 181-196.
• Aydoğan, E. ve Serbest, S. (2016), "İş Yerinde Karanlık Üçlü: Bir Kamu Kuruluşunun İç Denetim Biriminde Araştırma", Sayıştay Dergisi, 101, ss. 97-121.
• Bayramoğlu, E. (2019), Ölümlülük Manipülasyonunun, Bağlanma Türlerinin ve Karanlık Üçlü Kişilik Özelliklerinin Risk Alma Davranışına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Brunell, A. B., Gentry, W. A., Campbell, W. K., Hoffman, B. J., Kuhnert, K. W. ve DeMarree, K. G. (2008), "Leader Emergence: The Case of the Narcissistic Leader, Personality and Social Psychology Bulletin, 34(12), ss. 1663-1676.
• Campbell, W. K. ve Foster, J. D. (2007), "The Narcissistic Self: Background, An Extended Agency Model, and Ongoing Controversies, (ed.) C. Sedikides and S. Spencer, Frontiers in Social Psychology: The Self, , ss. 115-138, ABD: Phileadelphia.
• Campbell, W.K., Hoffman, B. J., Campbell, S. M. ve Marchisio, G. (2010), "Narcissism in organizational contexts", Human resource management review, 21, ss. 268–284. Campbell., W. K. ve Miller, J. D. (2011), The Handbook of Narcissism and Narcissistic Personality Disorder: Theoretical Approaches, Empirical Findings, and Treatments, New York: John Wiley & Sons.
• Christie, R. ve Geis, F. L. (1970), Studies in Machiavellianism, New York: Academic Press.
• Cihangiroğlu, N. (2012), "Narsistik Kişilik ile Kurumsal Bağlılık Arasında Bir İlişki Var mıdır?", TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(2), ss.119-126.
• Eraslan-Çapan, B., Satıcı, S. A., Yılmaz, M. F. ve Kayış, A. R. (2015), "Karanlık Üçlü Ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması", 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 7-10 Ekim, Mersin, Türkiye.
• Ergun Özler, D., Atalay Gider, C. ve Dirican, M. (2013), "Örgütlerin Karanlık Yüzü Makyavelizm İle İlgili Literatür Taraması ve Çalışanların Makyavelist Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma", 21. Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Kütahya, ss. 679-685.
• Fehr, B., Samsom, D. ve Paulhus, D. L. (1992), The construct of Machiavellianism: Twenty years later. İçinde, C. D. Spielberger ve J. N.Butcher (Eds.), Advances in personality assessment, 9, ss 77-116, Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Furnham, A., Richards, S.C., ve Paulhus, D.L. (2013), "The Dark Triad of personality: A 10 year review", Social and Personality Psychology Compass, 7, ss. 199–216.
• Galperin, B. L., Bennett, R. J. ve Aquino, K. (2011), "Status Differentiation and the Protean Self: A Social-Cognitive Model of Unethical Behavior in Organizations", Journal of Business Ethics, 98 (3), ss. 407-424.
• Gunnthorsdottir, A., McCabe, K. ve Smith, V. (2002), "Using the Machiavellianism instrument to predict trustworthiness in a bargaining game", Journal of Economic Psychology, 23, ss. 49-66.
• Hamedoğlu, M. A. (2009), Örgütsel Narsizim Düzeyine İlişkin Yönetici ve Öğretmen Algıları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Harms, P. D. ve Spain, S. M. (2015), "Beyond the Bright Side: Dark Personality at Work", Applied Psychology: An International Review, 64(1), ss. 15–24.
• Harms, P. D., Spain, S. M. ve Wood, D. (2014), "Mapping Personality in Dark Places", Industrial and Organizational Psychology, 7 (1), ss. 114-117.
• Jonason, P.K. ve Webster, G.D. (2010), "The Dirty Dozen: A concise measure of the Dark Triad", Psychological Assessment, 22, ss. 420-432.
• Jonason, P. K., Wee, S. ve Li, N. P. (2015), "Competition, Autonomy, and Prestige: Mechanisms through which the Dark Triad Predict Job Satisfaction", Personality and Individual Differences, 72, ss. 112-116.
• Jones, D. N. ve Figueredo, A. J. (2012), "The core of darkness: Uncovering the heart of the dark triad", European Journal of Personality, 27(6), ss. 521-531.
• Jones, D. N. ve Paulhus, D. L. (2011), "The role of impulsivity in the dark triad of personality", Personality and Individual Differences, 51, ss. 679–682.
• Jones, D. N. ve Paulhus, D. L. (2014), "Introducing the Short Dark Triad (SD3): A Brief Measure of Dark Personality Traits", Assessment, 21 (1), ss. 28-41.
• Kanten, P., Yeşiltaş, M. ve Arslan, R. (2015), "Kişiliğin karanlık yönünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisinde psikolojik sözleşmenin düzenleyici rolü", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29, ss. 931-259.
• Kessler, S. R., Bandelli, A. C., Spector, P. E., Borman, W. C., Nelson, C. E. ve Penney, L. M. (2010), "Re-examining Machiavelli: A Three-Dimensional Model of Machiavellianism in the Workplace", Journal of Applied Social Psychology, 40 (8), ss. 1868-1896.
• Kiazad, K., Restubog, S. L. D., Zagenczyk, T. J., Kiewitz, C. ve Tang, R. L. (2010), "In Pursuit of Power: The Role of Authoritarian Leadership in the Relationship between Supervisors’ Machiavellianism and Subordinates’ Perceptions of Abusive Supervisory Behavior", Journal of Research in Personality, 44 (4), ss. 512-519.
• Madan, A. O. (2014), "Cyber Aggression / Cyber Bullying and the Dark Triad: Effect on Workplace Behavior/ Performance", International Journal of Social, Management, Economics and Business Engineering, 8(6), ss. 1725-1730.
• Maples, J. L., Lamkin, J. ve Miller, J. D. (2014), "A test of two brief measures of the Dark Triad: The dirty dozen and short Dark Triad", Psychological Assessment, 26, 326–331.
• McDonald, M.M., Donnellan, M.B. ve Navarrete, C.D. (2012). A life history approach to understanding the Dark Triad. Personality and Individual Differences, 52, ss. 601–605.
• Nagler, U. K. J., Reiter, K. J., Furtner, M. R. ve Rauthmann, J. F. (2014), "Is There a “Dark Intelligence”? Emotional Intelligence is Used by Dark Personalities to Emotionally Manipulate Others", Personality and Individual Differences, 65, ss. 47-52.
• O’Boyle, E. H. Jr, Forsyth, D. R., Banks, G. C. ve McDaniel, M. A. (2012), "A meta-analysis of the Dark Triad and work behavior: A social exchange perspective", Journal of Applied Psychology, 97, ss. 557–579.
• Özcihan, T. (2014), Organizasyonlarda Stratejik Duygusal Zekâ Kullanımı Makyavelizm İlişkisi ve Çatışma Yönetimine Yansıması: Tasarım Mühendisliğinde Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Özen Kutanis, R., Özsoy, E., Karakiraz, A. ve Uslu, O. (2015), "Örgütsel Davranış Araştırmalarında Kişiliğin Karanlık Yönü (Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati) Dikkate Alınıyor mu? ", 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 14-16 Mayıs, Muğla Sıtkı Koçman, Muğla.
• Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö. Kahraman, G. ve Avcı, K. (2016), "Hemşirelerin Karanlık Kişilik Özelliklerinin Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi", CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), ss. 203-2016.
• Özsoy, E. ve Ardıç, K. (2017), "Karanlık Üçlü’nün (Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati) İş Tatminine Etkisinin İncelenmesi", Yönetim ve Ekonomi, 24(2), ss. 391-406.
• Özsoy, E., Ardıç, K. ve Balaban, Ö. (2017a), "Karanlık Üçlü’nün Örgütsel Bağlılığa Etkisinin İncelenmesi", Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, 9-11 November, 2017, Ankara.
• Özsoy, E., Ardıç, K. ve Balaban, Ö. (2017b), "Karanlık Üçlü’nün Yöneticiye Güvene Etkisinin İncelenmesi", Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, 9-11 November, 2017, Ankara
• Özsoy, E., Rauthmann, J. F., Jonason, P. K., ve Ardıç, K. (2017c), "Reliability and validity of Turkish version of Dark Triad Dirty Dozen (DTDD-T), Short Dark Triad (SD3-T) and Single Item Narcissism Scale (SINS-T) ", Personality and Individual Differences, 117, ss. 11–14
• Paulhus, D. L. ve Williams, K. M. (2002), "The Dark Triad of personality: Narcissism, Machiavellianism and psychopathy", Journal of Research in Personality, 36, ss. 556–563.
• Penney, L. M. ve Spector, P. E. (2002), "Narcissism and Counterproductive Work Behavior: Do Bigger Egos Mean Bigger Problems?", International Journal of Selection and Assessment, 10 (1/2), ss. 126-134.
• Raskin, R. ve Terry, H. (1988), "A principal-components analysis of the narcissistic personality inventory and further evidence of its construct validity", Journal of Personality and Social Psychology, 545, ss. 890-902.
• Robinson, S. L. ve O’Leary-Kelly, A. M. (1998), "Monkey See, Monkey Do: The Influence of Work Groups on the Antisocial Behavior of Employees", Academy of Management Journal, 41 (6), ss. 658-672.
• Rosenthal, S. A. ve Pittinsky, T. L. (2006), "Narcissistic Leadership", The Leadership Quarterly, 17, ss. 617-633.
• Schyns, B. (2015), "Dark personality in the workplace: Introduction to the special issue", Applied Psychology: An International Review, 64, ss. 1–14.
• Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. (2011), "Akademik Başarı ve Kişilik İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma", Savunma Bilimleri Dergisi, 10 (1), ss. 30-48.
• Skeem, J. L., Polaschek, D. L. L., Patrick, C. J. ve Lilienfeld, S. O. (2011), "Psychopathic personality: bridging the gap between scientific evidence and public policy", Psychological Science in the Public Interest, 12, ss. 95–162.
• Spain, S. M., Harms, P. ve LeBreton, J. M. (2013), "The Dark Side of Personality at Work", Journal of Organizational Behavior, 35 (1), ss. 41-60.